بازار؛ گروه کشاورزی: سازمان فائو در گزارشی که منتشر شده عنوان کرده است تقریباً ۱۵۰ میلیون خانوار در سراسر جهان به تولید شیر مشغول هستند. در بیشتر کشورهای در حال توسعه، شیر توسط خرده مالکان تولید می شود و تولید شیر به معیشت خانوار، امنیت غذایی و تغذیه کمک می کند. در واقع شیر برای تولیدکنندگان کوچک بازده نسبتاً سریعی دارد و منبع مهمی از درآمد نقدی است.
ایران؛ در رتبه ۲۳ تولید جهانی شیر
این در شرایطی است که طبق آمار فائو، هند با ۲۲ درصد از تولید جهانی، بزرگترین تولیدکننده شیر در جهان است و پس از آن ایالات متحده آمریکا، پاکستان، چین و برزیل قرار دارند.
سازمان فائو : در سال ۲۰۲۴، تولید جهانی شیر تقریباً به ۹۷۹ میلیون تن رسیده باشد که این رقم نشان دهنده افزایش ۱.۴ درصدی در مقایسه با سال ۲۰۲۳ است
این در حالی است که طبق گزارش سازمان غذا و کشاورزی برآورده شده است در سال ۲۰۲۴، تولید جهانی شیر تقریباً به ۹۷۹ میلیون تن رسیده باشد که این رقم نشان دهنده افزایش ۱.۴ درصدی در مقایسه با سال ۲۰۲۳ است.
شایان ذکر است طبق آمارهای سازمان فائو (سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد) ایران با تولید سالانه بیش از ۱۲ میلیون تن شیر در رتبه ۲۳ جهان قرار دارد.
ارزش ۳۳.۳میلیارد دلاری فروش بین المللی شیر در سال ۲۰۲۴
از سوی دیگر در حوزه صادراتی نیز روندها نسبت به سال ۲۰۲۳ پویایی بیشتری دارد و با افزایش تقاضا مواجه است. به طوری که ارزش صادرات شیر بر اساس کشور در سال ۲۰۲۴ به ۳۳.۳ میلیارد دلار رسید که در مقایسه با سال ۲۰۲۰، یعنی زمانی که فروش بین المللی شیر ۳۰.۴ میلیارد دلار بود، برای همه کشورهای صادر کننده شیر، ۹.۶درصد افزایش ارزش داشت.
از سوی دیگر این میزان در مقایسه با ۳۴.۸ میلیارد دلار برای سال ۲۰۲۳، ارزش شیر صادراتی جهانی سالانه ۴.۳ درصد کاهش یافت.
چین، آلمان، بلژیک، هلند و بریتانیا؛ ۵ وارد کننده بزرگ شیر
گزارشات جهانی نشان می دهد: در حالی که در سال ۲۰۲۳، «چین و آلمان» بزرگترین وارد کنندگان شیر بودند، به طوری که چین با واردات بیش از ۴.۵۵ میلیارد دلار شیر و آلمان با واردات ۲ میلیارد دلار، در رتبه های بعدی قرار داشتند، پس از آنها، بلژیک، هلند و بریتانیا با اختلاف کمی قرار داشتند.
سازمان فائو: ۵ تأمین‌کننده بزرگ شیر در بازارهای جهانی که بر اساس ارزش دلاری رتبه بندی شده اند، نیوزیلند، آلمان، هلند، ایالات متحده و بلژیک هستند؛ این تأمین کنندگان اصلی شیر در مجموع بیش از نیمی (۵۳.۹ درصد) از فروش بین المللی شیر را در سال ۲۰۲۴ به خود اختصاص دادند
این در شرایطی است که از آن طرف ۵ تأمین‌کننده بزرگ شیر در بازارهای جهانی که بر اساس ارزش دلاری رتبه بندی شده اند، «نیوزیلند، آلمان، هلند، ایالات متحده و بلژیک» هستند. این تأمین کنندگان اصلی شیر در مجموع بیش از نیمی (۵۳.۹ درصد) از فروش بین المللی شیر را در سال ۲۰۲۴ به خود اختصاص دادند.
در حقیقت طبق آمارها در مدت نامبرده نیوزیلند صادراتی ۶.۹ میلیارد دلاری رقم زده که حدود ۲۱درصد از کل صادراتی شیر محسوب می شود. آلمان نیز که در جایگاه دوم صادراتی قرار دارد حدود ۱۰ درصد از کل صادراتی شیر را به خود اختصاص داده و صادراتی به ارزش ۳.۳ میلیارد دلار ثبت کرده است. این در حالی است که سومین صادر کننده بزرگ یعنی هلند نیز صادراتی بالغ بر ۳ میلیارد دلار انجام داده است.
داده های آماری حاکی از این است که بعد از این سه کشور، نیز کشورهایی همچون «ایالات متحده با ثبت صادراتی به ارزش ۲.۳۳ میلیارد دلار، بلژیک با ۲.۳ میلیارد دلار، فرانسه با ۲.۱ میلیارد دلار، استرالیا با ۱.۲۳ میلیارد دلار، لهستان با ۱.۱۸ میلیارد دلار، ایرلند با ۷۹۲.۴ میلیون دلار، بریتانیا با ۷۱۷.۸ میلیون دلار، جمهوری چک با ۶۴۹.۷ میلیون دلار، اروگوئه با ۶۰۳.۸ میلیون دلار، عربستان سعودی با ۵۸۲.۷ میلیون دلار، اتریش با ۵۰۸.۷ میلیون دلار، و اسپانیا با انجام صادراتی ۴۸۱.۶ میلیون دلاری» در رده های چهارم تا پانزدهم صادراتی جای دارند. بنابراین طبق آمارها از نظر ارزش، ۱۵ کشور ذکر شده در این فهرست، کمی بیش از چهار پنجم یعنی بیش از ۸۰درصد از شیر صادراتی جهان در سال ۲۰۲۴ را صادر کرده اند.
کشورهایی که فروش شیر صادراتی خود را در سال ۲۰۲۴ افزایش دادند
نکته قابل توجه اینکه طبق گزارشات منتشر شده در میان کشورهای فوق، سریع ترین رشد صادرکنندگان شیر از سال ۲۰۲۰ به این سو عبارت بودند از: ایرلند با بیش از ۵۲درصد افزایش، جمهوری چک با بیش از ۴۴درصد افزایش. در عوض یکسری کشورهای از جمله بریتانیا فروش شیر صادراتی خود را به میزان ۴.۶درصد و نیوزلند حدود ۹درصد نسبت به سال ۲۰۲۳ کاهش داده اند.
کشورهای اروپایی؛ تامین کننده حدود ۵۶درصد از شیر صادراتی در سال ۲۰۲۴
همچنین از دیدگاه قاره ای، تأمین کنندگان در اروپا بیش از نیمی (۵۵.۷ درصد) از صادرات شیر جهان را به فروش رساندند. کشورهای قاره اقیانوسیه با رهبری نیوزیلند، با ۲۴.۴ درصد در رتبه دوم قرار گرفتند. شرکت های حمل و نقل در آمریکای شمالی ۷.۷ درصد دیگر از صادرات شیر جهانی را بر عهده داشتند و صادرکنندگان شیر آسیا با ۶.۸ درصد در رتبه های بعدی قرار گرفتند. علاوه بر این تأمین کنندگان در آمریکای لاتین، سهم ۴.۷ درصدی را به خود اختصاص دادند و پس از آنها، تأمین کنندگان بین المللی شیر در آفریقا با ۰.۷ درصد قرار گرفتند.
روند قیمت شیر در سال ۲۰۲۳
از سوی دیگر در این گزارش آمده است برآورد می شود در سراسر جهان درآمد بازار شیر در سال ۲۰۲۵ به ۳۴۴.۲۷ میلیارد دلار برسد به ویژه اینکه انتظار می رود این بازار سالانه ۵.۹۸ درصد رشد کند.
از سوی دیگر شاخص قیمت جهانی شیر IFCN پس از رسیدن به بالاترین سطح در سال ۲۰۲۲، در سال ۲۰۲۳ با ۲۵ درصد کاهش به ۳۹.۸ دلار به ازای هر ۱۰۰ کیلوگرم شیر خشک رسید. این کاهش شدید عمدتاً ناشی از عدم تعادل عرضه و تقاضای شیر، به ویژه در مناطق صادر کننده لبنیات بود.
نظر شما