امید محمدی؛ بازار: عصر روز گذشته، در بیستمین دوره نمایشگاه قطعات خودرو تهران، همایش بین المللی صنعت خودرو و قطعه سازی توسط انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازان کشور برگزار شد. در این همایش مدیران ارشد و سهامداران گروه صنعتی ایران خودرو، مدیران گروه خودروسازی سایپا و معاون وزیر صمت حضور داشتند. باتوجه به اینکه این همایش در حاشیه نمایشگاه بین المللی قطعات خودرو تهران برگزار شد، فرصتی مناسب برای واکاوی چالش‌های انباشته، ارائه راه‌حل و مطالبه‌گری صریح توسط فعالان قطعه سازی ایجاد شد. فعالان اصلی این صنعت از تنگناهای ساختاری، عقب‌ماندگی فناورانه، زیان‌دهی مستمر و سیاست‌گذاری‌های متناقض گفتند؛ آنچه در این گردهمایی مورد توجه بود، نه تنها بیان مشکلات جدی صنعت خودرو بلکه ضرورت آغاز اصلاحاتی ساختاری برای نجات و توانمندسازی یکی از پیشران‌های اصلی اقتصاد کشور بود.
نجفی منش: اگر خودرو مشمول قیمت گذاری دستوری باشد، نه تنها سوددهی محقق نخواهد شد، بلکه بقای آن نیز زیر سوال می رود
پایان قیمت‌گذاری دستوری؛ مطالبه‌ای که به بن‌بست خورده است
محمدرضا نجفی منش، رئیس هیأت‌مدیره انجمن صنایع همگن نیرومحرکه و قطعه‌سازان کشور، به عنوان سخنران نخست این همایش گفت: قطعه سازان دو خواسته روشن دارند که به ترتیب توقف دخالت دولت در صنعت خودرو و پایان قیمت گذاری دستوری است. طی سال‌های گذشته بارها این دو درخواست را تکرار کرده‌ام، اما همچنان دولت در مدیریت و قیمت‌گذاری حضور دارد. در حال حاضر تنها یک چهارم مسیر طی شده و مدیریت یکی از خودروسازان واگذار شده است. امیدواریم این فرآیند برای دیگر شرکت‌ها نیز ادامه یابد.
نجفی‌منش ضمن هشدار در خصوص واگذاری مدیریت ایران خودرو به بخش خصوصی، توضیح داد: اگر خودرو مشمول قیمت گذاری دستوری باشد، نه تنها سوددهی محقق نخواهد شد، بلکه بقای آن نیز زیر سوال می رود. در زمان مالکیت دولتی، زیان خودروسازان بی‌پاسخ می ماند، اما بخش خصوصی ناگزیر از تراز مالی مثبت است، اصلاح فوری سیاست های قیمت گذاری را راهی اجتناب ناپذیر است.
وی افزود: «قطعه‌سازان برای دریافت ارز و نقدینگی با موانع متعدد و زمان‌بر مواجه‌اند، در حالی که واردکنندگان چنین محدودیت‌هایی ندارند. اگر سازوکار تأمین منابع مالی و ارزی برای تولیدکنندگان تسهیل شود، تضمین می کنیم که علی رغم تحریم ها، صنعت قطعه‌سازی به‌خوبی به کار خود ادامه خواهد داد.»
محبی نژاد: با وجود همه فشارها، قطعه‌سازان حاضر به ترک میدان نشدند؛ که این نشان‌دهنده عزم و اهمیت این صنعت است
فشار مالی، بدهی های سنگین و آینده فروشی در جاده مخصوص
آرش محبی نژاد، دبیر انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه سازان کشور، به عنوان سخنران دوم این همایش، گفت: «با وجود همه فشارها، قطعه‌سازان حاضر به ترک میدان نشدند؛ که این نشان‌دهنده عزم و اهمیت این صنعت است.»
دبیر انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازان کشور با اشاره تعدا فعالان این صنعت، بیان کرد: «در حال حاضر ۱۲۰۰ قطعه ساز سواری در کشور فعال هستند که شامل ۵۰۰ واحد در رده دوم و ۷۰۰ واحد در رده اول هستند. همچنین ۶۵۰ قطعه‌ساز در حوزه خودروهای سنگین و کشاورزی فعالیت دارند. ۱۷ انجمن استانی نیز نماینده این تنوع در سطح کشور حضور دارند.»
محبی نژاد با اشاره به زیان انباشته دو خودروساز بزرگ تا پایان سال گذشته، اظهار داشت: بالغ بر ۲۵۰ هزار میلیاردتومان زیان اعلام و شکاف ۵۰۰ هزار میلیارد تومانی بین قیمت کارخانه و بازار در عرضه محصول وجود دارد. همچنین ۱۱۰ هزار میلیارد تومان مطالبات تسویه نشده زنجیره تأمین و ۴۰ هزار میلیارد تومان مطالبات معوق، تصویری از ناترازی گسترده مالی را ایجاد کرده است.
وی افزود: خودروسازان برای تسویه بدهی‌های خود، از ابزارهایی چون اوراق گام، چک خرید دین و SCF استفاده کرده‌اند. این تسویه غیرنقدی اگرچه در کوتاه‌مدت کارساز بود، اما اکنون فشار بازپرداخت ماهانه ۱۲ تا ۱۵ هزار میلیارد تومان را بر صنعت تحمیل کرده است.
این فعال قطعه سازی در خصوص برنامه تولید یک میلیون و ۵۰۰ هزار دستگاه خودرو طی سال جاری، بیان کرد: تحقق این برنامه قابل دست یابی است، اما اجرای آن نیاز به پیش نیازهای مناسب دارد.
رضایی: با وجود استعداد انسانی بالا، ظرفیت صنعتی قابل قبول و بازار منطقه‌ای، ایران می توانست بازیگری مهم در زنجیره جهانی باشد
فرصت های سوخته، صادرات ازدست‌رفته و زیرساخت های ناتمام
رضا رضایی، عضو هیئت مدیره انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازان کشور، به عنوان سخنران سوم ضمن تحلیل وضعیت بین‌المللی صنعت خودرو، گفت: سومین صنعت خلق فناوری در جهان پس از آی‌تی و داروسازی، خودروسازی است. گردش مالی این صنعت بالغ بر ۳۵۰۰ میلیارد دلار است و سهم صادرات آن به ۱۹۰۰ میلیارد دلار می‌رسد. این صنعت با سرمایه‌گذاری ۱۲۰ میلیارد دلاری در تحقیق و توسعه، نقشی تعیین‌کننده در آینده اقتصاد جهانی دارد.
این عضو هیئت مدیره انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازان کشور با اشاره به موقعیت ژئوپلیتیکی بیان کرد: «با وجود استعداد انسانی بالا، ظرفیت صنعتی قابل قبول و بازار منطقه‌ای، ایران می توانست بازیگری مهم در زنجیره جهانی باشد. اگر روند صادرات خودرو به کشورهایی مانند سوریه و عراق حفظ می شد، امروز رسیدن به صادرات ۳۰ میلیارد دلاری امری دور از ذهن نبود.»
وی افزود: «۵۰۰ میلیارد دلار ارزش از صنعت خودرو به جای تولید، نصیب دلالان شده است. این صنعت ظرفیت تأمین یک و نیم تا ۱.۸ میلیون خودرو در سال را دارد، مشروط به آنکه دولت از مداخله فاصله بگیرد و مدیریت تخصصی را جایگزین نگاه دستوری کند.»
تحلیل پارادایمی؛ جابجایی زمین بازی در جهان، ایستایی در ایران
امیرحسن کاکایی، استاد دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت، به عنوان سخنران پایانی با اشاره به بحران فعلی صنعت خودرو، گفت: دنیا وارد تغییرات پارادایمی شده و ایران همچنان با الگوهای کهنه دست و پنجه نرم می کند، تحولات امروز در حوزه های انرژی، حمل و نقل و زنجیره ارزش، قواعد جدیدی خلق کرده که صنعت ایران از آن ها غافل مانده است.
وی افزود: «اکنون جهان در حال عبور از نسل چهارم به پنجم و حتی ششم فناوری هاست، ولی ما همچنان با ذهنیت نسل سوم حرکت می کنیم. صنعت خودرو جهانی به سمت خودروهای هوشمند، مدیریت کربن، پلتفرم های اشتراکی و هوش مصنوعی رفته، اما ما درگیر بقا و تأمین قطعه‌ای ساده‌ایم.»
کاکایی با اشاره به اینکه خصوصی سازی بدون حکمرانی اثربخش، نه تنها علاج نیست بلکه بحران زا خواهد بود، توضیح داد: «نباید تنها به آزادسازی یا واردات امید بست، بلکه نیاز به بازمهندسی کل اکوسیستم صنعتی داریم.»
نظر شما