محمد دهقان؛ بازار: خودروهای هیبریدی دقیقا چه نوع خودروهایی هستند و آیا به این محصولات «سبز» به اندازه‌ی کافی پرداخته شده یا در موردشان اغراق شده است؟ میزان مصرف سوخت در این خودروها چقدر است و چرا در کشورهای مختلف دولتها از خرید این خودورها حمایت میکنند؟
در یک تعریف کلی خودروی هیبریدی، خودرویی است که دو موتور دارد: یکی برقی و دیگری فسیلی (می‌تواند از نوع بنزین یا دیزل باشد) و نکته‌ی برجسته اینکه در این خودروها به ازای هر ترمز مقداری انرژی نیز ذخیره میشود! خودروهای هیبریدی از لحاظ طراحی مصرف کاملا بهینه هستند و به خاطر دوگانه بودن تأمین انرژی، هر دو مزایای موتور بنزینی و برقی را برای جهان امروز به ارمغان می‌آورند.
حال آیا تمامی این پیچیدگی‌ها که حاصل دو موتوره بودن خودرو و استفاده از چند فناوری به‌روز است ارزش آن را دارد که به خودرویی که موتور بنزینی دارد یا فقط برقی است ترجیح داده شود؟ چرا که پیچیدگی بیشتر، احتمالا خرابی بیشتری نیز به همراه خواهد داشت.
یک خودروی هیبریدی بین ۲۱ تا ۲۷ هزار دلار قیمت دارد و خودرویی که موتور آن بهینه شده ۱۶ تا ۱۹ هزار دلار قیمت دارد. بنابراین مبلغی که شما در طول ۱۰ سال از مصرف کمتر بنزین یک خودروی هیبریدی پس‌انداز می‌کنید
قرار گرفتن دو موتور در کنار هم به این دلیل است که با وجود تمایزهایی که دارند مکمل هم باشند. یک موتور برقی در زمان خاموشی انرژی مصرف نمی‌کند و در سرعت‌های پایین نیز نسبت به نوع فسیلی مصرف کمتری دارد. از طرف دیگر موتور فسیلی در سرعت‌های بالاتر به خوبی ایفای نقش میکند و گشتاور مورد نیاز خودرو را فراهم میشود. بنابراین در سرعت‌های کم و ساعت‌های شلوغ که رانندگی نیازمند استفاده‌ی بیشتر از کلاچ و ترمز است (خصیه‌های رانندگی شهری) موتور الکتریکی وارد عمل میشود. همچنین به خاطر داشته باشیم که این کار، بدون خروج آلایندگی از اگزوز است که به مطلوبیت شاخص‌های هوا کمک میکند. در سرعت‌های بالاتر حدود ۶۰ (kmh) موتور فسیلی وارد عمل میشود و آنچه را که یک راننده از خودروی خود در اتوبان انتظار دارد ارائه می‌دهد.
وظیفه‌ی دیگر موتور فسیلی، شارژ مجموعه‌ی باتری در هنگام کار است. صاحبان خودروهای هیبریدی نیازی به اتصال خودروی خود به برق ندارند، مشکلی که دارندگان خودروهای الکتریکی همیشه با آن مواجه هستند. موتور فسیلی در صورت پایین آمدن شارژ باتری‌ها به طور خودکار روشن میشود، در حالی که اگر خودرو الکتریکی باشد، به یدک‌کش نیاز دارید.
در اینکه خودروهای هیبریدی به صرفه‌ترین خودروهای بنزینی حال حاضر هستند، شکی نیست. مصرف سوخت آنها به طور معمول km/l۲۰ تا km/l۲۵ (کیلومتر بر لیتر) است که عدد مناسبی است. ولی در مقایسه با خودروهایی مانند هوندا سیویک که صرفاً سوخت بهینه شده دارند، تنها ۲۰ تا ۳۵ درصد تفاوت دارند. این در حالی است که یک خودروی هیبریدی بین ۲۱ تا ۲۷ هزار دلار قیمت دارد و خودرویی که موتور آن بهینه شده ۱۶ تا ۱۹ هزار دلار قیمت دارد. بنابراین مبلغی که شما در طول ۱۰ سال از مصرف کمتر بنزین یک خودروی هیبریدی پس‌انداز می‌کنید، باز هم به اندازه‌ی این تفاوت قیمت نخواهد شد که منطق خریدشان را زیر سوال می‌برد.
با وجود اینکه صرفه‌جویی در مصرف سوخت این خودروها نسبت به قیمت شان چندان زیاد نیست، به هر حال حس جدید بودن و سازگاری با محیط زیست به فروش بیشتر این محصول کمک میکند. همچنین برای ایجاد اعتماد، تولیدکنندگان خودروهای هیبریدی، گارانتی‌های طولانی مدتی ارائه میکنند. شرکت هوندا محصول اینسایت را با پشتیبانی ۸ ساله/۸۰۰۰۰ مایلی برای بخش قدرت و مجوعه‌ی باتری، و یک پشتیبانی ۳ ساله/۳۶۰۰۰ مایلی برای دیگر اجزای خودرو ارائه میکند و پشتیبانی شرکت تویوتا برای خودرو پریوس به ترتیب ۸ ساله/۱۰۰۰۰۰ مایلی و ۳ ساله/۳۶۰۰۰ مایلی است. موتور برقی و مجموعه‌ی باتری، در تمام طول عمر خودرو، نیاز به تعمیر و نگهداری ندارد و موتور دیگر نیز تعمیراتی فراتر از موتور یک خودروی معمولی نخواهد داشت. همچنین به دلیل این که سیستم ترمز خودروها، انرژی حاصل از ترمز را بازتولید میکند، طول عمر لنت‌های خودروهای هیبریدی بیشتر است.
خودورسازان آمریکایی بالغ بر ۲۰ تکنولوژی استفاده شده در خودروهایشان را از شرکتهای ژاپنی تأمین میکنند
اگرچه نباید فراموش کرد که تفاوت‌های جزئی‌تر از این مقدار در مصرف سوخت نیز موجب تغییرات بسیار فاحش در تولید آلایندگی خودرو در طول عمر خود میشود. این مسأله در مورد شهرهای بزرگ که هوای ناسالمتری دارند نمود بیشتری دارد، زیرا همان‌طور که گفته شد این خودروها در سرعت‌های پایین و ترافیک‌های سنگین، آلایندگی بسیار کمی دارند. کم‌کم پی می‌بریم که دلیل حمایت دولتها از خودروهای هیبریدی چیست. اینکه چرا خودروسازان آمریکایی مانند جنرال موتورز به دنبال تولید این خودروها و رقابت با خودروسازان ژاپنی هستند. کشوری که در عمل بازار خودروهای هیبریدی آمریکا را در اختیار دارد. (شرکت تویوتا با محصول پریوس و هوندا با اینسایت). در شرایطی که خودورسازان آمریکایی بالغ بر ۲۰ تکنولوژی استفاده شده در خودروهایشان را از شرکتهای ژاپنی تأمین میکنند.
سازمان کاهش مصرف میانگین سوخت (CAFE) در آمریکا، قوانینی در این راستا وضع کرده که میانگین مصرف سوخت محصولاتی که یک خودروساز می‌فروشد باید حدود km/L۱۱.۷ (mpg۲۷.۵ مایل بر گالن) باشد
سازمان کاهش مصرف میانگین سوخت (CAFE) در آمریکا، قوانینی در این راستا وضع کرده که میانگین مصرف سوخت محصولاتی که یک خودروساز می‌فروشد باید حدود km/L۱۱.۷ (mpg۲۷.۵ مایل بر گالن) باشد، به این معنا که اگر خودروسازی یک خودروی هیبریدی با مصرف سوخت ۲۵ km/L بفروشد، آنگاه اجازه خواهد داشت چهار SUV را که بازدهی کمتر از ۸.۵ km/L دارد، روانه‌ی بازار کند. برای خریدار این خودروها علاوه بر صرفه‌جویی ۲۰ تا ۳۵ درصدی در مصرف سوخت و گارانتی‌های بلندمدت شرکتهای تولیدی، دولتها نیز امتیازاتی در نظر گرفته‌اند. در آمریکا معافیت‌های مالیاتی در حدود ۲۵۰۰ تا ۷۵۰۰ دلار نیز شامل حال خریداران این خودروها میشود. در کشور خودمان نیز، خودروهای هیبریدی دارای تعرفه‌های پایین گمرکی هستند، به این صورت که تعرفه‌ی واردات برای خودروهای هیبریدی با حجم موتور ۱۵۰۰ سی‌سی، ۵ درصد و ۱۵۰۱ تا ۲۰۰۰ سی‌سی (شامل پریوس با حجم موتور ۱۸۰۰ سی‌سی)، ۱۵ درصد است. (گفتنی است که بزودی با ابلاغ آئین نامه جدید واردات خودرو، این تعرفه ها نیز تغییر خواهد کرد.)
به طور کلی، عملکرد خودروهای هیبریدی را تبیین کردیم. اینکه هرکدام از دو موتور در چه زمانهایی فعالاند. بعلاوه طریقی که موتور فسیلی به شارژ مجموعه باتری کمک میکند و منجر به عدم نیاز این خودروها از اتصال به شبکهی برق میشود. سیاست های تشویقی در قبال این محصول چیست و چگونه دولتها در جغرافیای مختلف از این محصول حمایت میکنند. در نهایت بر این باوریم که این فناوری نوین و سبز، جای خود را در بازار فراختر میکند. بعلاوه آنکه شرکتهای سازنده نیز در صدد هرچه بهینه کردن مصرف در این خودروها هستند.
نظر شما