به گزارش بازار، بنا بر روال جلسات این اتحادیه ابتدا نخست‌وزیران و رؤسای دولت‌ها از بلاروس، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، معاون نخست‌وزیر ارمنستان به عنوان اعضای اصلی همراه با رئیس هیأت اجرایی کمیسیون اقتصادی اوراسیا در این رویداد در نشستی در قالب محدود شرکت کردند.
بنا بر اعلام اتحادیه اقتصادی اوراسیا، آنها در ادامه، نشست قالب گسترده خود را با حضور وزیران صنعت، معدن و تجارت ایران و کوبا و نخست‌وزیر ازبکستان به عنوان اعضای ناظر برگزار کردند.
نخست‌وزیر جمهوری آذربایجان نیز به عنوان کشور مدعو، در این نشست حضور داشت.
اتابک وزیر صنعت در سخنانی در این اجلاس گفت: روابط تجاری ایران با کشورهای عضو این اتحادیه با سرعت روزافزونی در حال افزایش است.
سه درخواست تازه برای عضویت ناظر روی میز اتحادیه اقتصادی اوراسیا
رئیس‌جمهور بلاروس که کشورش میزبانی این نشست را برعهده داشت، با اشاره به پیوستن جمهوری اسلامی ایران به عنوان عضو ناظر به اتحادیه اقتصادی اوراسیا در دسامبر ۲۰۲۴ (دی‌ماه ۱۴۰۳)، اعلام کرد: درخواست‌های مشابهی از ونزوئلا، نیکاراگوئه و میانمار برای عضویت در این اتحادیه دریافت شده است.
الکساندر لوکاشنکو این سخنان را در نشستی که با حضور رؤسای هیأت‌های دولتی شرکت‌کننده در اجلاس شورای بین دولتی اوراسیا و شورای سران دولت‌های کشورهای مستقل مشترک‌المنافع برگزار شد، بیان کرد.
رئیس جمهور بلاروس خاطرنشان کرد که از زمان تشکیل اتحادیه اقتصادی اوراسیا و کشورهای مستقل مشترک‌المنافع (به ترتیب بیش از ۱۰ و تقریباً ۳۵ سال پیش)، یک بازار داخلی واقعی در تجارت کالا میان این کشورها ایجاد شده است، البته با استثنائات و محدودیت‌های خاص.
وی ادامه داد: همگرایی دو قالب - اتحادیه اقتصادی اوراسیا و کشورهای مستقل مشترک‌المنافع - به کشورهای ما کمک می‌کند تا پتانسیل همکاری اقتصادی را در یک چارچوب ادغام گسترده گسترش دهند و به طور مشترک به پیچیده‌ترین چالش‌های بخش واقعی اقتصاد بپردازند.
لوکاشنکو گفت:کشورهای مستقل مشترک‌المنافع و اعضای اتحادیه اقتصادی اوراسیا نرخ رشد خوبی را نشان می‌دهند. سال ۲۰۲۴ میلادی، تولید ناخالص داخلی در این قالب‌های همکاری ۴.۵ درصد رشد کرد، رشد تولید صنعتی نیز در سطح مشابهی بود. تورم تحت کنترل است، مشکلی از نظر بیکاری وجود ندارد و درآمدها در حال افزایش است.
رئیس‌جمهور بلاروس از امنیت غذایی به عنوان یکی از دلایل همگرایی کشورهای منطقه در چنین سازوکارهای همکاری عنوان کرد وگفت: نه تنها توسعه کشاورزی، بلکه امنیت غذایی، مؤلفه مهم درثبات اجتماعی و ادامه حیات مردم و کشورها است و ما مدت‌ها قبل، جدی بودن این موضوع را درک کردیم و تحریم‌های ظالمانه اعمال شده بر بلاروس، درستی مسیر ما برای دستیابی به خودکفایی در بحرانی‌ترین حوزه‌های غذایی را تأیید کرد.
لوکاشنکو در ادامه از پیشنهادهای مطرح شده برای گسترش سازوکار کنونی فعالیت اتحادیه اقتصادی اوراسیا در زمینه اعطای یارانه به پروژه‌های همکاری صنعتی بخش کشاورزی از محل بودجه این اتحادیه استقبال کرد.
گفت‌وگوی رؤسای دولت‌ها درباره توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل
در پایان نشست روز دوشنبه شورای بین دولتی اتحادیه اوراسیا در مینسک، سرویس مطبوعاتی این اتحادیه، نتایج اصلی گفت‌وگوی رؤسای هیأت‌های شرکت کننده را اعلام کرد.
بنا بر این گزارش، رؤسای دولت‌های عضو اتحادیه اوراسیا در این نشست در مورد توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل در جهت شرق-غرب و شمال-جنوب بحث و تبادل‌نظر کردند.
وزیر انرژی و زیرساخت‌های کمیسیون اقتصادی اوراسیا درباره نتایج این نشست گفت: همکاری بین‌المللی و تجمیع منابع برای آزادسازی ظرفیت ترانزیت، تنوع‌بخشی به مسیرهای صادراتی و تضمین حمل و نقل بدون وقفه و مقرون به صرفه در امتداد کریدورهای سنتی و جدید از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
توجه ویژه اتحادیه اوراسیا به راهگذر شمال - جنوب
آرزیبک کوژوشف افزود: توجه ویژه‌ای به توسعه کریدور حمل و نقل بین‌المللی شمال-جنوب معطوف شده است که در سال ۲۰۲۴، حدود ۱۱.۹ میلیون تن بار را از طریق راه‌آهن حمل کرد.
به گفته وی، کارشناسان تخمین می‌زنند که نوسازی زیرساخت‌ها و توسعه حمل و نقل ریلی و ترکیبی، ظرفیت مسیر شرقی این کریدور را به تنهایی تا سال ۲۰۲۷ به ۱۵ میلیون تن و تا سال ۲۰۳۰ به ۲۰ میلیون تن افزایش خواهد داد.
این مقام اتحادیه اوراسیا گفت: با توجه به اعطای وضعیت ناظر به ایران در این اتحادیه و امضای موافقت‌نامه تجارت آزاد بین پنج کشور عضو و تهران، همکاری در توسعه کریدور حمل و نقل بین‌المللی شمال-جنوب نیز برای بررسی در قالب اتحادیه اقتصادی اوراسیا-ایران امیدوارکننده به نظر می‌رسد.
ایران، حلقه حیاتی در راهگذر شمال - جنوب
وی خاطرنشان کرد: قلمرو و بنادر ایران در خلیج فارس، حلقه‌ای حیاتی برای دسترسی راهگذر شمال-جنوب به هند هستند.
کوژوشف گفت: تلاش‌های گسترده‌ای از سوی کشورهای اتحادیه اقتصادی اوراسیا برای توسعه این راهگذر برنامه‌ریزی شده است.
وی خاطرنشان کرد: کمیسیون اقتصادی اوراسیا در تلاش است تا فعالیت‌های یک کمیته فرعی در زمینه همکاری در حمل و نقل و ترانزیت را در چارچوب توافقنامه تجارت آزاد بین اتحادیه اقتصادی اوراسیا و ایران سازماندهی کند.
وی ادامه داد: علاوه بر این، کار برای توسعه همکاری‌ها در حوزه حمل و نقل با امارات متحده عربی، مغولستان و چین و همچنین اجرای طرح همکاری بین کمیسیون و کمیته اجرایی اتحادیه کشورهای مستقل مشترک المنافع (CIS) در زمینه‌های حمل و نقل، زیرساخت، لجستیک و توسعه کریدورهای حمل و نقل بین‌المللی تا سال ۲۰۳۰ ادامه دارد.
بنا بر اعلام اتحادیه اقتصادی اوراسیا، سران دولت‌های عضو در نشست روز سه‌شنبه خود در مینسک همچنین موضوعاتی مانند معرفی فناوری‌های دیجیتال، توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل، کنترل جریان‌های تجاری، اجرای برنامه‌های بین ایالتی و ترویج پروژه‌های همکاری در صنعت و مجتمع کشاورزی و صنعتی را بررسی کردند.
با تصویب رؤسای دولت‌های عضو اتحادیه اوراسیا، پروژه‌های همکاری بین کشورهای عضو این اتحادیه در بخش‌های کشاورزی و صنعتی می‌توانند از محل بودجه اتحادیه، حمایت مالی دریافت کنند.
کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا همچنین با اجرای دائمی سازوکار ردیابی کالاهای وارداتی به قلمروی کشورهای عضو این اتحادیه موافقت کردند. پیش از این، این کار به صورت آزمایشی انجام می‌شد.
روسای دولت‌های عضو در این نشست همچنین در مورد توسعه سیستم اطلاعات یکپارچه که تبادل داده‌ها و اسناد الکترونیکی بین کشورها را تسهیل می‌کند، توضیحاتی ارائه دادند. این سیستم در حال حاضر با فرآیندهای مشترک جدید در حال به‌روزرسانی است. کمیسیون این کار را به طور مشترک با پنج کشور عضو اتحادیه اوراسیا انجام می‌دهد.
میزبانی مسکو از نشست بعدی
در این نشست اعلام شد که اجلاس بعدی شورای بین دولتی اوراسیا ۱۱ دسامبر ۲۰۲۵ (برابر با ۲۰ آذر ۱۴۰۴) در مسکو برگزار خواهد شد.
نشست قبلی شورای بین دولتی اوراسیا با حضور محمدرضا عارف معاون اول رئیس جمهور در قرقیزستان برگزار شده بود.
موافقت‌نامه تجارت آزاد، تجارت ایران و روسیه را ۳۵ درصد افزایش داد
الکسی اورچوک معاون نخست وزیر روسیه پس از نشست شورای بین دولتی اوراسیا در مینسک به خبرنگاران گفت: موافقت‌نامه تجارت آزاد با جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا، گردش مالی تجاری تهران و مسکو را بلافاصله ۳۵ درصد افزایش داد.
وی افزود: از زمان آغاز اجرای این موافقت‌نامه در ماه مه (۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۴) تا ماه ژوئیه (مرداد)، شاهد افزایش قابل توجه ۳۵ درصدی تجارت متقابل بودیم.
توافق تجارت آزاد اوراسیا با اندونزی در راه است
معاون نخست‌وزیر روسیه همچنین اعلام کرد که انتظار می‌رود توافقنامه مشابهی با اندونزی تا پایان سال جاری میلادی (تا دی‌ماه ۱۴۰۴) امضا شود و تمام مراحل مورد نیاز در حال انجام است.
جمهوری اسلامی ایران و پنج کشور عضو اتحادیه اوراسیا که موافقت‌نامه تجارت آزاد را از ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۴ اجرایی و تعرفه‌های گمرکی ۸۷ درصد کالاها را حذف کرده‌اند، روزهای اخیر، گامی عملی برای تعیین دستورکار سال‌های ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۸ و رفع موانع غیرتعرفه‌ای برداشتند.
خروجی مهم این نشست که چهارشنبه دوم مهر ۱۴۰۴ به ریاست سید محمد اتابک وزیر صمت و آندری اسلپنف وزیر تجارت اتحادیه اوراسیا در مسکو برگزار شد، تصویب و امضای نقشه راه همکاری‌ها در سه سال آینده بود.
نظر شما