امید محمدی؛ گروه خودرو: بازار جهانی خودرو در آستانه یکی از عمیق ترین دگرگونی های تاریخ خود قرار دارد؛ دگرگونی که این بار نه از دیترویت یا اشتوتگارت که مهد فناوری های صنایع خودروسازی هستند، بلکه از شانگهای و شنژن سرچشمه می گیرد. اگر روزگاری برندهای غربی نماد نوآوری و فناوری در صنعت خودرو بودند، امروز خودروسازان چینی با پلتفرم ها، باتری ها و نرم افزارهای برقی خود به جایگاهی رسیدند که شرکت های بزرگ اروپایی و آمریکایی ناگزیر شدند برای بقا و رقابت، به فناوری آن ها تکیه کنند. «چاینا اینساید» همین برنامه و فناوری است که روندی را به یاد می آور که در دهه ۹۰ میلادی خودروسازان غربی آن را دنبال می کرد، با این تفاوت که این بار موتور تحول، خودروهای برقی هستند.
بیدارباش از شرق
آئودی ای۵ اسپرت بک، نخستین مدل از سری خودروهای برقی آئودی که با همکاری شرکت خودروسازی سایک توسعه یافته، در رویداد فولکس واگن در شانگهای چین به نمایش گذاشته شد.
وقتی مدیران آئودی نخستین بار خودروی زیکر۰۰۱ را در سال ۲۰۲۱ دیدند؛ یک خودروی برقی با برد طولانی و طراحی اروپایی همه چیز برایشان تغییر کرد. «آن زمان زیکر ۰۰۱ همه را شگفت زده کرد. استفان پوتزل، رئیس فروش و بازاریابی گروه سایک-آئودی گفت: براساس اقداماتی که ولوو-جیلی در محصول زیکر انجام دادند، ما را به چالش کشید. برای پاسخ به این چالش، آئودی تنها در ۱۸ ماه مدل ای ۵ اسپرت بک را با تکیه به فناوری شریک چینی اش توسعه داد؛ فناوری که شامل باتری، پیشرانه برقی، نرم افزارهای سرگرمی و سیستم های پیشرفته کمک راننده می شود. این مدل ۳۳ هزار دلاری قرار است همین ماه وارد بازار چین شود.
موج همکاری های جهانی
اکنون دیگر رقبای جهانی نیز در پی بهره گیری از فناوری چین هستند. تویوتا با جی ای سی و فولکس واگن با Xpeng همکاری های مشترکی برای توسعه مدل های مخصوص بازار چین آغاز کردند. در همین حال، رنو و فورد فراتر رفته و قصد دارند مدل های جهانی خود را بر پایه پلتفرم های برقی چینی طراحی و تولید کنند. این نوع قراردادهای صدور فناوری اگر چه سهم کوچکی از درآمد خودروسازان چینی را تشکیل می دهد، اما به سرعت در حال رشد است و برای طرفین نوعی مبادله دوسویه فراهم می آورد؛ شرکت های غربی برای عبور از موانع توسعه نیازمند فناوری چین هستند و خودروسازان چینی برای بقا در جنگ قیمت داخلی و رویارویی با موانع تجاری خارجی به درآمد اضافی احتیاج دارند. «این یک راهکار هوشمندانه و بُرد-بُرد است.» این را ویل وانگ، مدیرعامل شرکت مشاوره اتوداتس در شانگهای گفت: «چاینا اینساید»؛ الگوی تازه این روند با کمپین «اینتل اینساید» در دهه ۹۰ مقایسه می شود. آن زمان، پردازنده های اینتل هویت تازه به رایانه ها می بخشیدند. امروز نیز خودروسازان چینی فناوری برقی را در قالب «بسته آماده» به فروش می گذارند؛ شاسی، نرم افزار و باتری هایی که حتی به تولیدکنندگان کوچک با بودجه محدود اجازه می دهد برند اختصاصی خود را راه اندازی کنند.
نمونه روشن این استراتژی، همکاری لیپ موتور با استلانتیس است که هم به فروش محصولات در خارج از چین منجر شده و هم زمینه‌ی صدور فناوری این شرکت را فراهم کرده است.
صرفه جویی میلیاردی با فناوری آماده
کارشناسان می گویند استفاده از شاسی و نرم افزار آماده چینی می تواند میلیاردها دلار و سال ها زمان توسعه را صرفه جویی کند. برای مثال، رنو از سال ۲۰۲۱ خودروی ارزان داچیا اسپرینگ را با پلتفرم دانگ فنگ در اروپا عرضه کرده است. اکنون نیز این شرکت در شانگهای، با کمک یک شرکت مهندسی چینی، روی توسعه مدل برقی توئینگو کار می کند.
فورد نیز به دنبال یافتن شریک چینی برای پلتفرم های برقی است. مدیرعامل این شرکت، جیم فارلی، بارها خودروهای برقی چینی را آزمایش کرده و از سدان برقی شیائومی اس یو۷ تمجید کرده است.
فولکس واگن هم برنامه های خود برای توسعه‌ی مدل های مخصوص چین با همکاری Xpeng را گسترش داده است. به گفته تحلیلگران، ساختار پیچیده‌ی شرکت های سنتی مانع به روز رسانی سریع محصولات برقی می شود و همکاری با شرکت های چابک چینی می تواند این ضعف را جبران کند.
رقابتی الهام گرفته از تسلا
چینی ها با الگوبرداری از تسلا، پلتفرم های ماژولار توسعه دادند که هزینه ها را کاهش می دهد و سرعت توسعه را بالا می برد. این مزیت اکنون آن قدر چشمگیر شده که حتی می تواند به خدمات «صدور لیسانس و حق امتیاز» برای بازارهای جهانی تبدیل شود. برای نمونه، CATL فناوری خود را در اختیار فورد قرار داده تا کارخانه‌ی باتری مشترکی احداث کند. یا سرمایه‌گذار اماراتی CYVN با بهره گیری از فناوری شرکت چینی Nio، یک خودروی برقی پریمیوم ساخته و قصد دارد آن را با برند مک لارن عرضه کند.
پرسش های بلندمدت از خودروسازان
با این حال، نگرانی هایی جدی مطرح است. اندی پالمر، مدیرعامل پیشین استون‌مارتین، هشدار داده است: «در بلندمدت اگر صرفا به فناوری دیگران تکیه کنید، در واقع فقط یک خرده فروش خواهید بود.»
کارشناسان نیز می گویند هرچند این همکاری ها کیفیت و سرعت را تضمین می کند، اما خطر از دست دادن هویت برند را افزایش می دهد. به باور تحلیلگران، تنها راه حل آن است که خودروسازان غربی بخشی از فناوری های اختصاصی خود را با فناوری چینی درآمیزند تا از این خطر بکاهند.
آنچه امروز با عنوان «چاینا اینساید» شناخته می شود، دیگر صرفا یک استراتژی تجاری نیست؛ بلکه نشانه از تغییر توازن قدرت در صنعت جهانی خودرو است. از پکن تا پاریس و از شانگهای تا دیترویت، همه بازیگران این صنعت به خوبی می دانند که آینده خودروهای برقی بدون فناوری چینی دست نیافتنی است. پرسش اصلی اما این است؛ این وابستگی تا کجا ادامه خواهد داشت و برندهای جهانی چگونه می توانند میان سرعت توسعه و حفظ هویت خود تعادل برقرار کنند؟
نظر شما