بازار، گروه استانها: مزیت‌های چهارگانه اقتصادی استان سمنان موضوع گزارشی است که بخش نخست آن را با موضوع کشاورزی و صنعت از نظر گذراندیم حال در بخش دوم این گزارش را با موضوع گردشگری و تولیدات روستایی خواهیم خواند.
با این توضیح که در بخش اول به نکاتی مانند ظرفیت های اقتصادی معادن و صنایع استان سمنان مانند قطعه سازی، خودروسازی، داروهای دامی و کاشی و سرامیک و همچنین دامپروری در سنگسر و کشاورزی با رویکرد گلخانه و گیاهان دارویی اشاره کردیم که با کلیک بر روی تیتر این گزارش می توانید بخش اول آن را بخوانید: ۴ مزیت اصلی اقتصادی در استان سمنان| روایت اضلاع مثلث مانع تراشی
معرفی مزیت‌های اقتصادی استان سمنان
در گزارش دوم قصد داریم صرفاً به معرفی مزیت‌های اقتصادی استان سمنان در بخش گردشگری و اقتصاد روستایی بپردازیم دو مزیتی که هر چند قدمتی دیرین در اقتصاد استان دارند اما توجهات چندانی را در هیچ دروره تاریخی شاهد نبوده است لذا به نظر می‌رسد این دو مزیت را می توان مزیت‌های مغفول مانده استان سمنان تلقی کرد.
قطعه سازی، خودروسازی، داروهای دامی و کاشی و سرامیک و همچنین دامپروری مزیت های استان سمنان هستند
در تعریف اقتصاد روستایی باید این نکته را یادآور شد که هر چند بخش اعظم کشاورزی و دامپروری استان سمنان در روستاها است، اما به واسطه حجم عظیم ظرفیت های روستاهای استان سمنان ناچار به تفکیک آنها از یکدیگر هستیم زیرا اگر مزیت های اقتصادی روستاهای تولید محور استان را با کشاورزی و دامپروری یکی بدانیم، حق مطلب را در خصوص روستاهای استان ادا نکردیم زیرا روستاها مزیت‌های دیگری مانند صنایع دستی، واحد های کوچک روستایی و تولیدی، فرآوری محصولات، گیاهان دارویی و ده ها مورد دیگر را در درون خود جای داده اند.
در کنار این مزیت‌ها باید به حجم وسیع جمعیت و جغرافیای روستاهای استان سمنان اشاره کرد که در گزارش قبل اشاره کوتاهی به این موضوع داشتیم و بیان کردیم که فقط در شرق استان نزدیک به هزار روستا وجود دارد! لذا در تقسیم بندی مزیت‌های اقتصادی استان سمنان می‌بایست اقتصاد روستایی را در کنار سه مزیت دیگر شامل گردشگری، صنعت و معدن و همچنین کشاورزی و دامپروری، معرفی کرد.
گردشگری مزیت استان سمنان
با این مقدمه به معرفی دو مزیت دیگر استان سمنان خواهیم پرداخت که کارشناس گردشگری درباره نخستین آنها، به خبرنگار بازار، می گوید: استان سمنان ۸۷۰ اثر ثبت شده در میراث فرهنگی کشور دارد همچنین این استان در زمانی دو شهر نمونه گردشگری را یک جا در درون خود می دید که مجموع تمام شهرهای نمونه گردشگری کشور، هشت شهر بود که خود بیانگر اهمیت گردشگری در این استان است.
الناز کرمی با بیان اینکه روستاهای هدف گردشگری فراوانی در استان سمنان وجود دارد که سالانه میزبان هزاران علاقمند به گردشگری هستند اما به وضوح شاهد هستیم که برنامه‌ریزی مناسبی در بخش گردشگری استان سمنان وجود ندارد، ابراز کرد: در استان سمنان حتی یک برنامه جامع گردشگری هم تدوین نشده که نشان می دهد در قبال این مزیت و ظرفیت عظیم اقتصادی آن‌طور که باید و شاید، کار جدی صورت نگرفته است.
وی با بیان اینکه دو سال دوران کرونا بهترین زمان برای رسیدگی به وضعیت گردشگری استان سمنان بود چرا که بسیار قابل پیش بینی بود که دوران پساکرونا، به انفجار تقاضای گردشگری از سوی مردم، بدل شود، بیان کرد: ما باید در این دو سال ضمن احصای مزیت های اقتصادی استان سمنان به صورت جزئی و تفکیکی، به تقویت زیرساخت ها نیز می‌پرداختیم تا در دوران پساکرونا، مبدع گردشگری ارزان قیمت مبتنی بر بومگردی، روستا گردی، طبیعت گردی و ... باشیم.
توسعه زیرساخت‌ها
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان اما ضمن اشاره به اقداماتی که برای توسعه گردشگری در دوران پساکرونا در استان انجام شده، می گوید: یکی از اقداماتی که در استان برای بهره‌گیری هر چه بهتر از ظرفیت های گردشگری صورت گرفته، برگزاری نمایشگاه های صنایع دستی با هدف معرفی دست ساخته های هنرمندان استان است.
روستاهای هدف گردشگری فراوانی در استان سمنان وجود دارد که سالانه میزبان هزاران علاقمند به گردشگری هستند
امیر کرم زاده از برگزاری دوره‌های آموزشی تخصصی در استان سمنان خبر داد و با بیان اینکه میراث فرهنگی به دنبال افزایش تعداد واحدهای بومگردی است، تاکید کرد: برای تنوع بخشی به نیازهای گردشگران استان سمنان هم اکنون مطالعه بر روی ۱۱ بافت تاریخی استان در دست اجرا است همچنین پیگیر افزایش میزان ثبت آثار در فهرست میراث ملی با اجرای برنامه های متنوع هستیم.
وی از افزایش تعداد راهنمایان گردشگری کارت‌دار در استان سمنان خبر داد و افزود: انعقاد تفاهم‌نامه با ادارات و معرفی استان از شبکه‌های رسانه‌ای از دیگر اقداماتی است که از سوی میراث فرهنگی استان سمنان انجام شده تا بتوانیم مروجان خوبی برای مزیت های گردشگری استان سمنان باشیم.
تحقق اشتغال گردشگری
در وبسایت میراث فرهنگی استان سمنان آمده است که تعهد اولیه اشتغال میراث فرهنگی استان سمنان ۲۲۶ فقره برای سال ۱۴۰۱ بود و ابتدای سال‌جاری و با اعلام آمادگی اداره‌کل میراث‌فرهنگی استان، تعهد ایجاد اشتغال این اداره‌کل به دو برابر افزایش یافت همچنین تعهد اشتغال اداره‌کل در سال ۱۴۰۱ و با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی به ۵۳۲ نفر رسید و هم‌اکنون ۸۰ درصد این تعهد محقق شده است.
این پاراگراف نشان می دهد که ما در استان سمنان از لحاظ ظرفیت های گردشگری مشکل نداریم و اگر بتوانیم برنامه‌ریزی خوبی داشته باشیم خواهیم توانست از این مزیت به خوبی بهره‌مند شویم. حالا باید نگاهی هم به تولیدات روستایی انداخت تولیداتی که آنقدر اهمیت دارند که بتوان آنها را به خودی خود، یک مزیت اقتصادی دانست.
تولیدات روستایی استان سمنان در بخش‌های مختلف شامل صنایع دستی، فرآوری محصولات لبنی، گیاهی، تهیه انواع مواد اولیه مورد نیاز تولیدات مانند چرم، نخ و ... از جمله مهمترین تولیدات روستایی استان سمنان محسوب می شود. تولیداتی که متاسفانه دارای دو مشکل است نخست عدم حمایت های دولتی برای تسهیل گری و کاهش فشار های بروکراسی و دوم فقدان بازار فروش که سبب شده محصولات تولیدی روستائیان سر از بازار های هدفمند در نیاورد.
۲۰۰هکتار گلستان بارور در استان سمنان وجود دارد
یک کارشناس اقتصاد روستایی با بیان اینکه در سال ۱۴۰۰ مجموع سطح گلستان‌های استان سمنان ۲۶۳ هکتار بود که نزدیک به ۲۰۰ هکتار آن بارور و مابقی نهال محسوب می‌شدند، گفت: در سال ۱۴۰۱ سطح زیرکشت گل محمدی در استان به خصوص در میامی و دامغان افزایش ۱۰ تا ۱۵ درصدی نیز یافته است.
محمد رضا حکیمی با بیان اینکه این محصول الگوی کشت مناسب محسوب می‌شود اما آیا بازار فروش مورد نیاز گلاب و فرآوری گیاهان دارویی مانند گل محمدی نیز فراهم است؟ پاسخ این سوال متاسفانه خیر است، ابراز کرد: ما ۲۰۰ هکتار گلستان بارور داریم که هر هکتار آن می تواند ۱.۸ الی ۱.۹ تن گل محمدی تولید کند که یک ظرفیت نسبتاً خوب و رو به رشد محسوب می‌شود اما در بازار فروش مشکلات عدیده داریم.
وی افزود: این موضوع در دیگر صنایع تولیدی روستایی مانند فرآوری محصولات کشاورزی، و سبزیجات و ... نیز دیده می شود که با مشکل جدی فروش روبرو هستند از سوی دیگر سیب سلامت و استانداردهای سخت گیرانه وجود دارد که سبب می‌شود تولید کنندگان روستایی، محصولات‌شان را به دلالان بفروشند و سود را به جیب غریبه ها سرازیر کنند.
ظرفیت صنایع دستی
جعفر صفاخواه سرپرست معاونت صنایع‌دستی اداره‌کل میراث‌فرهنگی استان سمنان با بیان اینکه صنایع‌دستی استان در پنج ماهه اول سال فقط ۱۲ میلیارد تومان فروش داشتند که نشان می دهد تولیدات روستایی به خصوص صنایع دستی از مزیت های اقتصادی خوب استان سمنان است، گفت: یکی از مهمترین اهداف معاونت صنایع‌دستی، فراهم کردن زمینه فروش تولیدات هنرمندان است.
سیب سلامت و استانداردهای سخت گیرانه وجود دارد که سبب می شود تولید کنندگان روستایی، محصولات شان را به دلالان بفروشند
صفاخواه با بیان اینکه چهار هزار و ۷۰۰ هنرمند صنایع دستی در ۵۲ رشته در استان سمنان فعالیت می کنند، تاکید کرد: معرق، منبت، گره‌چینی و حجم‌های چوبی ، شبکه‌بری‌های حجیم فلزی، دست بافته‌های ابریشمین، نگارگری و تذهیب‌های زرین، گلیم، گلیچ و جاجیم، ظروف سفالی، نمد و پارچه قلمکار از جمله صنایع‌دستی استان است.
وی با تأکید بر اینکه فروش در چرخه تولید صنایع‌دستی به عنوان موتور محرکه تولید عمل می‌کند، گفت: فروش صنایع‌دستی زمینه‌ساز تولید بیشتر با کیفیت بالاتر، اشتغال بیشتر و رونق کسب و کار می‌شود اما باید این نکته را هم تاکید کرد که ایجاد غرفه‌های فروش در اماکن تاریخی و موزه‌ها، هتل‌ها و اقامتگاه‌های بومگردی از دیگر اقدامات موثر برای فروش صنایع‌دستی است.
در نهایت باید گفت صنعت و معادن به خصوص معادن فلزی، گردشگری با ماهیت‌های مختلف آن شامل گردشگری معنوی و عرفانی، ورزشی، طبیعت‌گردی، پرنده‌نگری، کشاورزی با رویکرد گیاهان دارویی و گلخانه‌ها و دامپروری همچنین تولیدات روستایی مزیت‌های اقتصادی اصلی استان سمنان هستند که در دو گزارش سعی کردیم آنها را معرفی کنیم در ادامه گزارش‌ها به موانع توسعه این مزیت‌ها می‌پردازیم.
نظر شما