مریم رضایی؛ بازار: در شرایطی که کشور با تحریم‌ها حساب های بلوکه شده در بانک های خارجی مواجه است. تورم، افزایش افسار گسیخته قیمت ها و به تبع آن کاهش سرمایه در گردش بخش خصوصی با حذف ارز دولتی، مشکلات سرمایه گذاران را این روزها دوچندان کرده است. در کنار این موارد وجود برخی افراد فرصت طلب که به بهانه سرمایه گذاری و فعالیت اقتصادی دلالی پیشه کردند هم مزید بر اوضاع نابسامان اقتصادی شده است.
به اعتقاد اقتصاددانان، نبود استانداردی برای تشخیص تولیدکننده واقعی از غیر واقعی کار دولت را این روزها سخت کرده است. این صاحب نظران معتقدند دولت باید از واحدهای تولیدی که به آن ها تسهیلات داده شده بخواهد که این مبالغ تخصیص یافته را چگونه و کجا خرج کرده است؟ چراکه وقتی دولت می گوید که به همه تسهیلات می دهد آن کسی که هدف تولید ندارد هم در صف تسهیلات قرار می گیرد. حتی گاهی تولید کننده های واقعی در صف تسهیلات هم قرار نمی گیرند.
به باور کارشناسان، نحوه حمایت دولت از تبخش خصوصی باید به گونه ای باشد که تولید کننده واقعی از غیر واقعی تشخیص داده شود تا تسهیلات و حمایت های دولت از بخش تولید واقعی، به وضوح دیده شود. یک دکترای اقتصاد معتقد است: حمایت های دولت از تولید کننده واقعی کمک می کند تا بخش خصوصی با دلگرمی بیشتر در کنار دولت بیاستد و اقتصاد کشور را سرپا نگه دارد. «رضا غلامی» مدرس دانشگاه و دکترای اقتصاد دارد در این گفتگو برایمان از چگونگی راهکارهای حمایت از تولید کننده در راستای توسعه اقتصاد کشور توضیح می دهد.
*حمایت از تولید چگونه باید انجام شود؟
به نظرم دولت در بخش حمایت از تولید ضعیف عمل کرده ولی در حال انجام اقداماتی برای حمایت این بخش است. ما چند دسته تولید کننده داریم که باید حواسمان به آنها باشد. بعضی از تولید کننده ها واقعی هستند و بعضی از تولید کننده ها کاسب هایی هستند که یک سوله درست کرده اند تا تسهیلات ارزان قیمت و منابع دولتی را بگیرند و دربخش هایی مثل ساخت و ساز هزینه و یا از کشور خارج کنند. دولت باید بین تولید کننده واقعی و غیر واقعی تفاوت قایل شود.
*چگونه می توان تولید کننده واقعی را از غیر واقعی ها تشخیص داد؟
دولت باید از واحدهای تولیدی که به آن ها تسهیلات داده شده بخواهد که این تسهیلات را چگونه و کجا خرج کرده است؟ وقتی دولت می گوید که به همه تسهیلات می دهد آن کسی که هدف تولید ندارد هم در صف تسهیلات قرار می گیرد. بعضی وقت ها تولید کننده های واقعی حتی در صف تسهیلات هم قرار نمی گیرند و باید به سراغشان برویم.
به باور کارشناسان، نحوه حمایت دولت از تبخش خصوصی باید به گونه ای باشد که تولید کننده واقعی از غیر واقعی تشخیص داده شود تا تسهیلات و حمایت های دولت از بخش تولید واقعی، به وضوح دیده شود
باید بدانیم که نیازها و خواسته های آن ها چیست. برای تولید چه مشکلاتی دارند و در راستای رفع آن ها اقدام شود. وقتی که قیمت دان مرغ چهار تا شش برابر شده، معلوم است که تولید کننده واقعی برای تولید نیاز به حمایت دارد.
*آیا سیاست های تنبیهی و تشویقی می تواند تاثیر گذار باشد؟
این نوع سیاست گذاری ها باعث دلگرمی تولید کننده های واقعی می شود. باید تولید کننده ای که ادای تولید را در می آورد و تعدادشان هم زیاد است مشخص شوند و سیاست های تنبیهی برای آنها اعمال شود.
*برخی کارشناسان معتقد هستند که خرید تضمینی محصولات کشاورزی به این شیوه اشتباه است؟
این گونه نیست و تعیین نرخ تضمینی محصولات کشاورزی حمایت از کشاورز است و نمی توان گفت که خرید تضمینی دخالت در بازار اقتصادی است. وقتی دولت برای محصولی قیمت تضمینی اعلام می کند به معنی مداخله دولت در اقتصاد کشور نیست.
در همه جای دنیا در بخش کشاورزی حمایت های خوبی از کشاورز و بازار فروش محصول می شود. در ایران و به خصوص در استان هایی مانند گلستان که نوسانات قیمت محصولات کشاورزی دربعضی از سال ها وجود دارد با اعلام قیمت خرید تضمینی، کشاورز می تواند با اطمینان خاطر بیشتری محصول مورد نظر را کشت کند.
*چرا دولت خرید تضمینی انجام می دهد؟
بحث امنیت غذایی در همه دولت ها اهمیت دارد. ۹۰ درصد محصولات استراتژیکی مثل گندم، دانه های روغنی و یا نیشکر از کشورهای دیگر وارد می شود و چون این محصولات در بحث امنیت غذایی دارای اهمیت است، دولت برای کشت آن قیمت تعیین می کند.
وقتی دولت برای محصولی قیمت تضمینی اعلام می کند به معنی مداخله دولت در اقتصاد کشور نیست
به عنوان مثال دولت در قیمت گذاری بعضی محصولات کشاورزی مثل توت فرنگی دخالتی ندارد و هر مقدار که توت فرنگی تولید شود در بازار به فروش می رود و خود بازار باعث تعیین قیمت می شود.
*قیمت تثبیتی به چه نوع خریدی توسط دولت می گویند؟
در بعضی مواقع دولت برای بعضی محصولات قیمتی را اعلام می کند که به قیمت تثبیتی معروف است و اگر آن محصول خارج از آن قیمت خرید و فروش شود و یا به غیر از دولت با فرد دیگری معامله شود به عنوان قاچاق تلقی می شود. در حال حاضر قیمت تثبیتی در محصولات کشاورزی نداریم و این قیمت برای زمانی است که مثلا گندم به عنوان محصول استراتژیک کمیاب شود.
*آیا حذف ارز دولتی فسادهای مالی را کم کرد؟
نه تنها دولت با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی نتوانست به اهداف خود برسد بلکه این اقدام از فسادهای مالی هم کم نکرد علاوه بر اینکه نرخ ارز هم هنوز کاهش پیدا نکرده است. بعضی ها فکر می کردند با حذف ارز دولتی فقط چهار یا پنج کالا گران می شود درحالیکه این چرخه باعث تحریک سایر قیمت ها شد.
در واقع فعالیت و قیمت کالاها به یکدیگر وابسته هستند و این تورم در یک کالا به صورت زنجیروار در کالاهای دیگر نیز تاثیر گذار است. وقتی قیمت مواد اولیه در تولید بالا می رود، هزینه های تولید به شدت افزایش می یابد و تولید کننده باید چندین برابر قیمت قبلی برای مواد اولیه پول پرداخت کند و چون این نقدینگی برای بخش خصوصی وجود ندارد باعث می شود که آنها کمتر از ظرفیت واحد خود، تولید کنند.
نظر شما