اسدالله خسروی؛ بازار: کاهش چند صفر از پول ملی سیاستی است که سالهاست مدنظر دولتها بوده چرا که با افزایش سالانه میزان نرخ تورم و بدنبال آن کاهش ارزش پول ملی، ابهت اسکناسها روز به روز در حال از دست رفتن است. البته مردم جز در نوشتار چک ها و محاسبات بانکی، تجاری، خرید با استفاده از دستگاههای پز و دریافت و انتقال پول از ریال استفاده نمی کنند، زیرا واژه "ریال" در محاورات عامیانه دهها سال است جای خود را به " تومان" داده است و چه بسا به دلیل کاهش مستمر ارزش پول بخصوص طی چند دهه اخیرخیلی ها لفظ تومان را این روزها برای "یک میلیون تومان" یعنی (۱۰۰۰۰۰۰۰ ریال) بکار می برند.
در چنین شرایطی است که قطار صفرهای بی ارزش که در سمت راست اعداد اسکناس ها جا خوش کرده اند، اکنون قرار است پس از کم رنگ شدن محو شوند تا تومان عملا جایگرین ریال در واحد پول ملی شود. این اقدام در حالی است که ماده واحده تبدیل واحد پول ملی از ریال به تومان و حذف چهار صفر در اوایل سال ۹۹ تصویب شده است.
حذف اسکناسهای ۵۰، ۱۰۰ و ۲۰۰ تومانی و کاهش انتشار تدریجی ۵۰۰ تومانی در کنار ضرب نشدن سکه و خروج آن از چرخه مبادلات روزمره بیانگر بی ارزش شدن پول ملی و چاره اندیشی برای نشر اسکناسهای جدید با اعداد و ارقام آسان و اندک است
خروچ پولهای خرد از چرخه مبادلات روز مره
بر اساس لایحه اصلاح ماده یک قانون پولی و بانکی کشورهرتومان معادل ۱۰٫۰۰۰ریال و اَضعاف آن «قران» خواهد بود و هر تومان معادل ۱۰۰ قران آن شود. از طرفی حذف اسکناسهای ۵۰، ۱۰۰ و ۲۰۰ تومانی و کاهش انتشار تدریجی ۵۰۰ تومانی در کنار ضرب نشدن سکه و خروج آن از چرخه مبادلات روزمره بیانگر بی ارزش شدن پول ملی و چاره اندیشی برای نشر اسکناسهای جدید با اعداد و ارقام آسان و اندک است. اقدامی که خیلی از کشورها با حذف چند صفر از ارقام اسکناسها نه تنها آبرو را به پول ملی خود تا حدودی بازگردانده اند بلکه کار محاسبات را نیز تسهیل و از هزینه های اضافی چاپ پول ممانعت کرده اند.
اینکه بانک مرکزی عزم خود را برای حذف تدریجی صفرها از پول ملی جزم کرده است، بیانگر واقعیت هایی چون رشد نرخ تورم و کم ارزش شدن پول ملی بوده و سعی دارد با چنین رویکردی نه تنها بار روانی تورم را تا حدی بکاهد بلکه محاسبات پول را برای مردم و فعالان اقتصادی بازار آسان کند. آنطور که بانک مرکزی اواخر هفته گذشته از ۲ اسکناس هزار و دو هزار تومانی با ظاهری جدید رونمایی کرد که ۴ صفر آن کم رنگ نشان داده می شود.
طوری که این اسکناس های تازه، ذهن مردم را برای حذف ۴ صفر آماده کرده و قسمت بالای اسکناس صفرها کمرنگ نمایش داده شده است اما در قسمت پایین کاملا صفرها حذف شده است. این در حالی است که طرح حذف ۴ صفر سالیان سال است که توسط دولت ها مطرح شده ولی هنوز شکل اجرایی به خود نگرفته است.
سالهاست مردم در امورات روزمره صحبتی از ریال نمی کنند و ریال در فرهنگ عمومی جای خود را به تومان داده است، بنابراین بهتر بود به جای کم رنگ کردن صفرها از روی اسکناسهای جدید یک و ۲ هزار تومانی این صفرها را به طور کامل حذف می کردند
رشد فزاینده تورم، ارزش پول ملی را کاهش و زمینه ساز حذف صفرهای پولی شده است
محسن صادقی، کارشناس بانکی در گفتگو با «بازار» درباره محاسن حذف صفرها از پول ملی، گفت: رشد فزاینده تورم در کشور اسکناس را کم ارزش و در برخی آنها را حتی بی ارزش کرده است. در چنین شرایطی دولت و در ذیل آن بانک مرکزی اکنون بدنبال حذف صفرهای طولانی برروی اسکناس هاست. این اقدام نه فقط حساب و کتاب پول را تسهیل می کند بلکه جایگاه پول ملی را در تبادلات تجاری با دنیا تا حدودی ارزشمند می کند.
وی با بیان اینکه حذف صفرها از پول ملی هیچ تاثیری بر روی اقتصاد کشور چون کاهش میزان تورم و همچنین هزینه های چاپ پول ندارد، افزود: به نظر می رسد کم رنگ کردن صفرها از روی اسکناسهای ۱۰۰۰ و ۲۰۰۰ تومانی رویکردی اشتباه بوده چرا که مردم چند دهه است، در امورات روزمره صحبتی از ریال نمی کنند و ریال در فرهنگ عمومی سالهاست جای خود را به تومان داده است، بنابراین بهتر بود به جای کم رنگ کردن صفرها از روی اسکناسهای جدید یک و ۲ هزار تومانی این صفرها را به طور کامل حذف می کردند.
این کارشناس بانکی اظهارداشت: در پی کاهش ارزش پول ملی هم اکنون در محاوره های عمومی یک تومان به معنای ۱ میلیون تومان و برای سرمایه داران و پولدارهای حتی یک تومان به معنی یک میلیارد تومان عنوان می شود، چرا که چند دهه است نه تنها سکه های ریالی ضرب نمی شود، بلکه اسکناسهای ۱۰، ۵۰، ۲۰، ۱۰۰، ۲۰۰ و حتی ۵۰۰ تومانی نیز به عنوان پول خرد از چرخه مبادلات روز مره مردم خارج و از سوی بانک مرکزی نیز منتشر نمی شود. البته توسعه بانکداری الکترونیک در کشور و ظهور ابزارهایی چون عابر بانک، دستگاههای پز، استفاده از اینترنت بانک و موبایل بانک نیز بر این موضوع موثر بوده است.
پاک کردن صفرهای پول، تاثیر آنچنانی بر کاهش هزینه چاپ اسکناس ندارد، این در حالی است که رویکرد توجه به انتشار چک پولها با ارقامی درشت می تواند به کاهش هزینه چاپ پول کمک کند
حذف صفرها از اسکناسها اثری بر کاهش نرخ تورم ندارد
این کارشناس بانکی با بیان اینکه حذف صفرها به بهانه کاهش اثرات روانی تورم دردی را در اقتصاد کشور دوا نمی کند، اظهارداشت: مشکل تورم جای دیگر بوده و حل آن نیز نیازمند کار کارشناسی شده است، نه حذف صفرها از گوشه اسکناسها. حال از آنجایی که پاک کردن صفرهای پول تاثیر آنچنانی بر کاهش هزینه چاپ آن نیز ندارد، بنابراین رویکرد توجه به انتشار چک پولها با ارقامی درشت می تواند در کاهش هزینه چاپ پول اثر گذار شود.
اظهارات دکتر صادقی کارشناس بانکی در مورد اقدام بانک مرکزی در خصوص زمینه سازی حذف صفرها از اسکناس ها در حالی مطرح است که برخی کارشناسان معتقدند؛ چنین اقدامی هر چند کار محاسبات را آسان می کند اما بدون اشکال نیز نیست چراکه تبدیل کردن اطلاعات با اسکناسهای جدید در برخی نرم‌افزارهای حسابداری مشکلاتی را به وجود می‌آورد و ضروری است تا در نرم‌افزارها تغییراتی برای واحد پولی شکل بگیرد تا بتوانند نسبت به تغییر واحد پولی اقدام شود.
حذف صفرهای اضافی از پول ملی علاوه بر مزایایی چون سهولت خوانش و حسابرسی ها، از جنبه های بین المللی نیز کاهش صفرها تا حدودی پول ملی را در تجارتها و تبادلات جهانی قوی نشان می دهد اما این اقدام یعنی کم رنگ کردن چند صفر و یا حذف تدریجی صفرها اثر چندانی بر کاهش نرخ تورم ندارد
سهولت خوانش و حسابرسیها با کاهش صفرهای پولی
در این باره سید یاسین رضوی پور، کارشناس اقتصادی در گفتگو با «بازار» می گوید؛ حذف صفرهای اضافی از پول ملی علاوه بر مزایایی چون سهولت خوانش و حسابرسی ها، از جنبه های بین المللی نیز کاهش صفرها تا حدودی ارزش پول ملی را در تجارتها و تبادلات جهانی قوی نشان می دهد. اما این اقدام یعنی کم رنگ کردن چند صفر و یا حذف تدریجی صفرها اثر چندانی بر کاهش نرخ تورم ندارد.
وی با بیان اینکه تورم عامل اصلی کاهش ارزش پول ملی است، بنابراین باید ابتدا اقدامات لازم برای مهار این شاخص مهم اقتصادی انجام شود تا ارزش پول کشورمان حفظ و روز به روز افت نکند، افزود: به نظر می رسد به جای حذف صفر از رقم اسکناسها، راهکارهای درست کارشناسانه برای کاهش میزان تورم بکار گرفته شود چرا که حذف صفر از پول ملی فقط کار محاسبات را آسان می کند.
اثر پول خرد تاکسی خطی
البته هستند کارشناسانی که اجرای این اقدام را نیز تورم زا می دانند. آنها بر این باورند که گرد کردن اعداد در اقتصاد همیشه به سمت بالا بوده چون بر اساس قوانین اقتصادی اعداد میل چسبندگی به بالا دارند.
آنها می گویند حذف ۴ صفر و پولهای خرد عملا افزایش قیمت و تحمیل گرانی جدید حداقل به اندازه حذف پولهای خرد است، درست مثل زمانی که رانندگان تاکسی خطی به بهانه نداشتن پول خرد، کرایه هایشان را سر راست می کنند.
بنا به این گزارش، طبق گزارش های موجود بیش از ۸ میلیارد قطعه اسکناس در گردش مالی کشور وجود دارد که بخش عمده آن اسکناسهایی با ارقام پایین است، از طرفی پول ملی با دلار و یورو بسیار اختلاف دارد طوری که رابطه پول ملی با دلار ۰.۰۰۰۰۰۶ است که رابطه بسیار ضعیفی در دنیا محسوب میشود.
در چنین شرایطی بانک مرکزی با انتشار اسکناسهای جدید یک و ۲ هزار تومانی و کم رنگ کردن صفرهای آن در حال زمینه سازی حذف صفرهای از پول ملی است. آنطور که اخیرا بانک مرکزی با رونمایی از اسکناسهای یک و دو تومانی با ظاهری تازه که عدد فارسی ۱۰۰۰۰ هزار ریال با چهار صفر «کمرنگ شده» چاپ شده و عدد انگلیسی آن فقط با ۱ و ۲ مشخص است مشخص کرده برای حذف صفر از پول ملی جدی است.
نظر شما