بازار؛ گروه خودرو: علیرضا زاکانی شهردار تهران به تازگی نامه ای تحت عنوان واردات یک هزار دستگاه اتوبوس شهری به دفتر رئیس جمهور ارسال کرده است. خبری که در چند روز گذشته واکنش های فراوانی نسبت به خود داشته است. این واکنش ها در خصوص واردات اتوبوس ۱۳ ساله با استاندارد آلایندگی پایین بوده که اگر تحقق یابد می تواند تهران را با آلودگی بیشتر هوا همراه سازد. واردات محصول به کشور ضد تولید نیست، اما این مساله باید به گونه ای انجام شود که آلودگی را افزایش ندهد یا منجربه انتقال تکنولوژی شود. شاید شهرداری بودجه مالی محدود داشته باشد، اما این مورد را نباید فراموش کرد که به دلیل محدودیت مالی، آلودگی هوا افزایش یا ایمنی ها کاهش یابد. اتوبوس های که در اواسط دهه هشتاد شمسی وارد شهرداری ها به ویژه تهران شد، نه تنها به بهبود فضا شهری کمک کرد، بلکه نیاز روزانه مسافران را نیز تامین می کرد. شهردار پایتخت باید به این موضوعات و البته بحث تامین و نگهداری آن نیز دقت لازم و کافی را داشته باشد. با وجود ۷۰ درصد فرسودگی اتوبوس در پایتخت واردات یک هزار دستگاه اتوبوس کارکرده شاید بحران تهران را جدی تر کند. بنابراین برای بررسی این مساله به سراغ فربد زاوه کارشناس صنعت خودرو رفتیم تا این موضوع را بررسی کنیم:
* ظاهرا شهرداری تهران به دنبال واردات یک هزار دستگاه اتوبوس به کشور است، اتوبوس های کارکرده برای مصرف شهری مناسب هستند؟
همانطور که اشاره کردید، آقای زاکانی شهردار تهران به دنبال واردات اتوبوس است، موضوع اصلی اینجاست که اتوبوس های مورد نظر شهردار تهران حدود ۱۳ سال سن دارند. اتوبوسی که ۱۳ سال سن دارد، مناسب برای تردد در شهر نیست.
اینکه اتوبوس های ۱۳ سال کارکرده را بدون ABS و ESP با سطح استاندارد آلایندگی یورو۲ اعلام کنند که قیمت یک پنجمی در قیاس با یک اتوبوس مجهز به سیستم های مذکور با استاندارد آلایندگی یورو۵ دارد، غیراصولی و اشتباه است
* آیا ظرفیت مناسب برای تولید فرضا یک هزار دستگاهی اتوبوس درون شهری در کشور وجود دارد؟ چرا اتوبوس های کارکرده انتخاب شهردار مناسب نیست؟
تولید کننده در کشور وجود دارد، بهتر این هست که بحث واردات اتوبوس به مناقصه با شرایط یکسان میان بخش خصوصی و دولتی گذاشته شود. اینکه اتوبوس های ۱۳ سال کارکرده را بدون ABS و ESP با سطح استاندارد آلایندگی یورو۲ اعلام کنند که قیمت یک پنجمی در قیاس با یک اتوبوس مجهز به سیستم های مذکور با استاندارد آلایندگی یورو۵ دارد، غیراصولی و اشتباه است. مجدد باید ذکر کنم واردات اتوبوس را به مناقصه بگذارند، اتوبوس دست دوم را نیز اجازه دهند بخش خصوصی وارد کند، شاید ارزان تر وارد شود.
صنعت اتوبوس شهری تمام به بودجه دولت متصل است، دولت آقای روحانی چندان اتوبوسی را خریداری نکرد، دولت آقای احمدی نژاد نیز چهار سال نخست اتوبوس خریداری کرد
* برخی از کارشناسان معتقد هستند که صنعت تولید اتوبوس در کشور از بین رفته و چندان به ظرفیت های آن اهمیت داده نمی شود، به نظر شما دلیل این موضوع چیست؟
صنعت اتوبوس شهری تمام به بودجه دولت متصل است، دولت آقای روحانی چندان اتوبوسی را خریداری نکرد، دولت آقای احمدی نژاد نیز چهار سال نخست اتوبوس خریداری کرد، اما بعد از آن خریدی انجام نشد. علیرغم اینکه این صنعت تولیدکننده زیادی دارد، ولی از بین رفت. زیرا مشتری برای محصولات آن وجود ندارد، تولید اتوبوس مانند تولید کامیون و سواری نیست که مردم عادی نیز به دنبال خرید آن باشند، فقط شهرداری ها خریدار این محصول هستند. لذا اگر این صنعت از بین رفته تقصیر دولت است.
* نظر شما در خصوص خرید اتوبوس کارکرده یا واردات صفرکیلومتر آن به کشور چیست؟ آیا شهرداری باید اتوبوس را از داخل کشور خریداری کند؟
حتما و الزاما نمی گویم خرید داخل انجام دهند، اگر محصول خارجی می تواند ارزان تر واردشود، از خارج کشور اتوبوس مورد نیاز را تامین کنند. اما این مساله را باید به شکل مناقصه انجام دهند. اتوبوس دورن شهری کارکرد تا سن پنج سال مشروط بر رعایت استاندارد یورو۶ قابل قبول است. اگر قرار باشد واردات اتوبوس درون شهری انجام شود، باید عوارض آن نیز پرداخت شود. همانطور که نباید رانتی به داخلی داد به خارجی نیز رانت نباید داد. با شرایط یکسان طبق قوانین کشور باید مناقصه واردات انجام شود.
* زمانی که شما در ایران خودرو دیزل فعالیت داشتید، بودجه ای برای تولید اتوبوس برقی به دانشگاه تهران دادید و شاهد هستیم از آن سال تاکنون نمایش اتوبوس برقی در تهران ادامه دارد، این نمایش چه زمانی تمام می شود؟
هیچ وقت این نمایش تمام نمی شود، در دوره فعالیتم در ایران خودرو دیزل بودجه ای به دانشگاه تهران داده شد که تحقیقاتی در خصوص اتوبوس هیبریدی انجام دهند، این موضوع هیچ خروجی نداشت. اتوبوس برقی باتری دار با در نظر گرفتن شیب شهر تهران، مقدار ترافیک، دما بالا، مسافر زیاد، عدم مدیریت خطوط در پایتخت به صرفه نیست. اتوبوس دیزلی با استاندارد آلایندگی یورو۶ تهیه کنند که برد بیشتر، نگهداری ساده تر، ظرفیت مسافر بالاتری نسبت به اتوبوس برقی باتری دار، دارد. اگر اتوبوس دیزلی تهیه نمی شود، برای تهران باید از ترولی باس استفاده کنند. اتوبوس شهری پدیده ای است که فاینانس دولتی میخواهد. قابل ذکر است که اتوبوس برقی سه برابر دیزلی قیمت دارد و ۳۰ درصد ظرفیت کمتر برای مسافر دارد.
اتوبوس شهری در حدود ۵ تا ۶ میلیارد تومان قیمت دارد، اتوبوس بین شهری تولید نمی شود و تعداد محدود در انبار هاست که حدود ۹ تا ۱۰ میلیارد تومان است
* باتوجه به اشاره شما به نوع اتوبوس برقی، چرا این محصول مناسب نیست و اینکه قیمت اتوبوس در کشور چند میلیارد تومان است؟
اتوبوس برقی باتری دار بحث فانتزی است و در حد خط کوتاه می توان راه اندازی کرد، زیرا نیاز به ایستگاه شارژ دارد. تصمیم درست این هست که تکنولوژی خاص این اتوبوس ارتقا یابد یا از ترولی باس استفاده شود. اتوبوس شهری در حدود ۵ تا ۶ میلیارد تومان قیمت دارد، اتوبوس بین شهری تولید نمی شود و تعداد محدود در انبار هاست که حدود ۹ تا ۱۰ میلیارد تومان است.
نظر شما