بازار؛ گروه استانها: نظام اقتصادی دنیا امروز مبتنی بر اقتصاد دانش بنیان است که موتور رشد و توسعه به شمار می‌رود بنابراین چاره‌ای جز تحولات اساسی اقتصاد ایران در این مسیر نیست.
خراسان جنوبی نیز با وجود ظرفیت‌های بالایی مانند معدن و محصولات استراتژیک کشاورزی هنوز نتوانسته جایگاه خاصی در اقتصاد به دست بیاورد. با نگاه کردن به دنیای اطراف قطعاً به این نتیجه خواهیم رسید که دیگر دنیای زور فیزیکی و انواع برتری‌های نظامی و سرمایه‌های معدنی، نفتی و... گذشته و کسانی در اقتصاد قدرتمندترند، که دارای دانش بیشتری باشند و اینکه دنیا بسرعت در حال پیش رفتن به سمت اقتصاد دانش بنیان است.
کپی برداری‌های زیاد و ناشیانه از انواع محصولات در صنایع مختلف باعث شده تا محصول نهایی دیگر به عنوان ارزش در صنعت مطرح نباشد و دانش تولید یک محصول و تکنولوژی آن به عنوان ارزشمند ترین دارایی یک تولیدکننده و صنعتگر محسوب می‌شود.
نقش مهم شرکت‌های دانش بنیان در اقتصاد و نیز اشاعه تکنولوژی در شبکه‌های نوآوری، اهمیت وجود چنین شرکت‌هایی را در جوامع امرزی مشخص می‌کنند، در همین راستا با «صادق پاسبان»، مدیرعامل شرکت دانشجویار در خراسان جنوبی گفت‌وگو کردیم تا در زمینه اهمیت شرکت‌های دانش بنیان و اقتصاد مبتنی بر دیجیتال بیشتر بدانیم.
درباره ایده راه‌اندازی این شرکت توضیح می‌دهید؟
بنده عضو هیئت علمی دانشگاه بیرجند هستم و قبل از آن هم شرکت داشتم. در تدریس‌های خود موضوعی را که متوجه شدم این بود که دانشجویان از دروس آکادمیک مهارت‌های لازم برای ورود به بازار کار را آموزش نمی‌بینند که در همین راستا تصمیم گرفتم یک شرکت راه‌اندازی کنم که یار دانشجویان باشد تا بتوانند با کسب مهارت‌های مورد نیاز خود به یک کارآفرین تبدیل شوند. دانشجویان نیاز دارند که برای ورود به کار مورد علاقه چندین مهارت پیچیده را آموزش ببیند که ما در دانشجویار این مهارت‌ها را با اولویت‌بندی درست آموزش می‌دهیم. سایت دانشجویار در سال ۹۰ راه‌اندازی شد ولی شروع رسمی شرکت دانشجویار از سال ۹۴ بود.
در زمینه شاخه‌های فعالیتی شرکت دانشجویار بگویید؟
فقط ما در یک شاخه که آموزش دانشجو باشد کار نمی‌کنیم و ۳ دپارتمان مختلف داریم. در دپارتمان اول تولید محتوای آموزشی و مشاوره‌ای برای دانشجویان داریم تا وارد بازار کار شوند و از ابتدای راه‌اندازی دانشجویار بود و ۱۱ سال است که کار می‌کنیم و تاکنون ۳ هزار پکیج آموزشی تدوین شده که در آن مهارت‌های مورد نیاز آموزش داده می‌شود.
دپارتمان دوم در زمینه تولید نرم‌افزار و برنامه نویسی است که از جمله سامانه‌های برنامه نویسی شده تیم ما می‌توان به طراحی سایت دانشگاه بیرجند، کویرتایر و استانداری خراسان جنوبی، اشاره کرد.
دپارتمان سوم شرکت دانشجویار که حدود دو سال است راه‌اندازی شده مرکز مشاوره شغلی است که به کسب‌وکارهایی که نیاز به همراه دارند در کنار آنها قرار می‌گیریم و چالش‌ها و مشکلات مسیر را شناسایی و رفع می‌کنیم، همچنین بیزینس پلن و مشاوره داده می‌شود تا یک کسب‌وکار راه‌اندازی کنند. به عنوان نمونه یکی از بخش‌هایی که در این زمینه با آنها همکاری می‌کنیم مددجویان کمیته امداد هستند که تسهیلاتی را دریافت ولی نمی‌دانند چه کسب‌وکاری بهتر است که شروع کنند و ما به آنها مشاوره و خدمات ارائه می‌دهیم.
در هر کدام از این دپارتمان‌ها به چند نفر خدمات ارائه داده‌اید و اشتغال‌زایی خود مجموعه شما چگونه است؟
در بخش آموزش به دانشجویان تاکنون به ۱۱۰ هزار نفر دانشجو آموزش داده شده و از این تعداد ۳۲ هزار نفر وارد بازار کار شده‌اند. و در حوزه مشاوره شغلی به ۳ هزار نفر خدمات ارائه داده شده است.
ما در مجموعه خود ۴۵۰ مدرس برتر از تمام نقاط کشور داریم که تولید محتوا انجام می‌دهند و مشغول به کار هستند، همچنین ۷۰ نفر به صورت مستقیم در شرکت مشغول به کار هستند.
در زمینه برند دانشجویار توضیح دهید؟
دانشجویار یک برند کشوری است که در سال ۹۸ و ۹۹ به عنوان برند محبوب مردمی معرفی شد و رتبه اول و دوم را در این جشنواره کسب کرده‌ایم. همچنین دانشجویار یک برند شاخص در کشور همسایه افغانستان است که دو شعبه داریم و البته اکنون به دلیل مشکلات تغییر حکومتی کمی به مشکل برخورده‌ایم که در حال رفع است.
مشکلات شما در این مسیر چه بود؟
قوانین سخت‌گیرانه و اجرایی شدن آنها، زیرساخت‌هایی که آماده نبودند، تحریم و نبود حق کپی رایت در ایران، زمانی که ما یک پکیج برای یک نفر آماده می‌کنیم او به چندین نفر دیگر ارائه می‌کنند و در کنار این موارد قطعی اینترنت و سرعت پایین آن از دیگر مسائل و مشکلات است. اکنون برای انتقال پول از کشوری مانند افغانستان هم دچار مشکل هستیم و در گذشته یک بانک ایرانی به نام آریا در افغانستان فعال بود ولی اکنون تعطیل شده و ما مجبوریم برای انتقال پول هزینه‌های زیادی به صرافی و افراد دیگر بدهیم.
از دیگر مشکلات که مختص خراسان جنوبی و بیرجند است شامل دریافت مجوزها و زیرساخت‌های ارتباطی است و اینکه متأسفانه مسئولان استانی ترجیح می‌دهند برای کاری که شرکت‌های داخل استانی و بومی با یک دهم هزینه انجام می‌دهند را به شرکت‌های خارج استان با هزینه‌های بالا، زمان بیشتر و کیفیت پایین‌تر بدهند. تمام این عوامل باعث می‌شود بسیاری از کارآفرینان استانی دلسرد شوند و از خراسان جنوبی مهاجرت کنند.
توصیه شما به افرادی که به تازگی وارد بازار کار می‌شوند باوجود این مشکلات چیست؟
یا باید افراد کارآفرین شوند و برای خود کسب‌وکاری راه‌اندازی کنند یا کارمند یک شرکت دیگر شوند یا اینکه کارمند ادارات دولتی شوند. از آنجایی که ظرفیت دولت محدود و در حال کوچک‌تر شدن است پس نباید به دنبال استخدام دولتی رفت و لازم است با دریافت مهارت‌هایی خود کاری را شروع کنند.
در قرن ۲۱ اقتصاد دیجیتال حرف اول را می‌زند و در کشورهای دیگر درآمد اقتصادی آنها از بخش دیجیتال چندین برابر فروش نفت ما است که همین موضوع اهمیت اینترنت را نشان می‌دهد، که علم و اقتصاد دیجیتال در کنار هم می‌توانند بدون مشکل تحریم‌ها به آسانی خارج از مرزها به فعالیت بپردازند.
جوانان باید بدانند که مشکلات برای همه است ولی با آموختن مهارت‌های لازم می‌توان این مشکلات را برطرف کرد همچنان که خیلی از افراد دیگر در همین شرایط به موفقیت‌های بالایی رسیده‌اند.
درباره ضرورت اقتصادی شرکت‌های دانش بنیان بگویید و برای رونق این بخش به نظر شما چه کاری باید انجام شود؟
تفاوت شرکت‌های دانش بینان با شرکت‌های معمولی در این است که سرمایه آنها دانش است و تجهیزات و ماشین‌آلات نیست. در همین راستا با دانش خود به طور خاص محصول متفاوتی را تولید می‌کنند که نوآورانه‌تر، خلاقانه‌تر و باکیفیت‌تر است و هزینه‌ها را نیز کاهش می‌دهد به همین دلیل اهمیت بالایی در اقتصاد جهان دارند.
امسال نیز به صورت کاملاً هوشمندانه برای شرکت‌های دانش بنیان نام‌گذاری شده است که بر تولید مبتنی بر دانش تأکید می‌کنند. مسئولان هم اگر می‌خواهند جهش اقتصادی داشته باشند لازم است که به جهش تولید مبنی بر دانش و خلاقیت تأکید داشته باشند و مشکلات و مسائل پیش روی شرکت‌های دانش بنیان را کمرنگ تر کنند.
یکی از مسائل مهم این است که در این مسیر مسئولانی برای همکاری در کنار شرکت‌های دانش بنیان قرار داشته باشند که خود شناخت کافی در این حوزه دارند تا بتوانند با کمک و همکاری درست باعث توسعه این بخش شوند.
خراسان جنوبی نیز به دلیل برخی مسائل و مشکلات مانند زیرساخت‌ها همیشه برای کارآفرینان مشکلاتی ایجاد کرده است که همین دلایل با وجود ظرفیت بزرگ معدنی هنوز کارخانه فرآوری قدرتمندی نداریم یا با وجود پتانسیل بالای محصولات استراتژیک کشاورزی فرآوری نمی‌شوند و خام فروشی داریم. در همین زمینه لازم است که مسئولان، اقتصاد دیجیتال و کسب و کارهای برپایه آی تی را حمایت و تقویت کنند تا شاهد رشد اقتصادی در استان باشیم.
نظر شما