بازار؛ گروه بین الملل: نشست کمیسیون مشترک برجام با مشارکت ایران و گروه ۴+۱ روز سه شنبه در وین برگزار شد. ایران اعلام کرده که ابتدا باید تحریمها توسط آمریکا رفع شود و ایران راستی آزمایی کند و سپس ایران از کاهش تعهدات برجامی خود عقب نشینی کند.
آمریکا هم خواستار پیش بردن طرح «گام به گام» است. عباس عراقچی رئیس هیات ایران پس از نشست وین گفت: مذاکره کنندگان در وین خواهند ماند تا جلسه دیگری را در روز جمعه در خصوص برجام داشته باشند. عراقچی ادامه داد: گفت وگوهای کارشناسی در وین در خصوص رفع تحریم ها و اقدامات برجامی ایران ادامه خواهد داشت. عراقچی دستیابی به هر گونه توافق در خصوص آزادسازی یک میلیارد دلار از پول ایران در ازای توقف غنی سازی ۲۰ درصد را رد کرد.
در این راستا خبرنگار بازار گفتگویی با «طارق رئوف» رئیس سابق بخش امنیت سیاسی و شفاف سازی آژانس بین المللی انرژی اتمی تنظیم نموده که در ادامه می آید.
*عباس عراقچی رئیس تیم مذاکره کننده ایران در مذاکرات وین پس از نشست امروز گفت دور نخست مذاکرات برجام در وین سازنده بود. به نظر شما این مذاکرات منتج به نتیجه مد نظر ایران در خصوص رفع همه تحریمهای ترامپی(تحت هر عنوان و برچسبی) می شود؟
به نظر می رسد آغاز مذاکرات در وین با توافق حاصل شده در مورد راه اندازی دو کارگروه در سطح کارشناسی موفقیت آمیز بوده است: یکی در مورد لغو تحریم ها و دیگری در مورد مسائل هسته ای توسط ایالات متحده آمریکا و ایران برای بازگرداندن انطباق کامل با برجام. کارهایی که از قبل آغاز شده انجام می شود. اطلاعات بیشتری در مورد خطوط زمانی وجود ندارد.
*فرانس ۲۴ در خبری اعلام کرد که تهران هم متعاقب نشست وین از موضع گیری های امیدوارکننده آمریکا درباره تحریم های هسته ای استقبال کرده است. سناریوی محتمل در خصوص این نشست چیست؟ آیا احتمال برداشته شدن بخش مهمی از تحریمها تا قبل از انتخابات ریاست جمهوری ایران وجود دارد؟
هنوز مشخص نیست که آمریکا آماده لغو کدام تحریم ها است. ترامپ با توصیه عوامل ضد ایران در کنگره تحریم هایی را اعمال کرد که جانشین طرفدار برجام نتواند به راحتی آنها را از بین ببرد.
این تحریم ها نه تنها علیه برنامه هسته ای بلکه با عناوینی چون حمایت از تروریسم، برنامه موشک های بالستیک و مسائل مربوط به حقوق بشر علیه ایران وضع شده اند. هدف صریح این تحریم ها جلوگیری از بازگشت به برجام بود. بایدن با مخالفت شدیدی نسبت به تخفیف تحریم ها توسط دموکرات ها و جمهوری خواهان، اسرائیل، عربستان سعودی و کشورهای حاشیه خلیج فارس مواجه است.
همچنین تیم شخصی وی و نماینده در امور ایران یعنی «رابرت مالی»؛ برای رفع تحریم ها، بازگشت به برجام ۲۰۱۵، کنار گذاشتن موشک ها، حقوق بشر و تروریسم تقسیم شده است. در حالی که وزیر امور خارجه بلینکن و مشاور امنیت ملی سالیوان موضع سختگیرانه تری دارند و به ایران توصیه می کنند، تهران در ابتدا باید امتیاز بدهد.
*موضع ایران در مذاکرات کنونی، رفع همه تحریمها و سپس عقب نشینی از گامهای برجامی خود است. موضوع آمریکا هم پیش بردن طرح «گام به گام» است. به نظر شما چگونه دو طرف به موقعیتی متوازن خواهند رسید؟
طرح گام به گام حذف تحریم ها توسط ایالات متحده آمریکا و معکوس کردن روند غنی سازی توسط ایران آسان نخواهد بود. در یک سطح بازگشت ایران به محدودیت های برجام ساده تر است - با متوقف کردن سانتریفیوژها و کاهش اورانیوم غنی شده بالاتر از حد برجام و ارسال بیش از ۲۶۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده برای بازگشت به حد ۳۰۰ کیلوگرم طبق برجام.
از طرف آمریکا، برخی از تحریم ها با دستور ساده بایدن قابل تغییر است اما برخی دیگر به مذاکره با کنگره احتیاج دارند، گرچه بایدن می تواند برخی از این تحریم ها را به حالت تعلیق درآورد.
*بر اساس اعلام عراقچی، مذاکره کنندگان در وین خواهند ماند تا جلسه دیگری را روز جمعه در خصوص برجام داشته باشند. به نظر شما خروجی نشست روز جمعه چه خواهد بود؟
امروز پنجشنبه، احتمالاً ایالات متحده آمریکا و ایران گفتگوهای بیشتری را از طریق E۳ / EU انجام می دهند و سپس گزارش پیشرفت روز جمعه را صادر می کنند و در مورد مراحل بعدی جلسات بعدی و تاریخ آنها توافق می کنند.
*یک روز قبل از مذاکرات وین(روز دوشنبه) خبری توسط یک رسانه اسرائیلی منتشر شد و سپس از روی خروجی این رسانه برداشته شد. این خبر مدعی بود که ایران در قبال آزادسازی یک میلیارد دلار از پول بلوکه شده اش، غنی سازی ۲۰ درصد را متوقف خواهد کرد. اما عباس عراقچی این موضوع را رد کرده است. اساسا ایران حاضر خواهد بود غنی سازی ۲۰ درصد که برگ مهم برنده ای برای ایران است را در ازای چنین امتیاز ناچیزی کنار بگذارد؟
تعلیق غنی سازی ۲۰٪ توسط ایران و خارج کردن تقریباً ۲۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده ۲۰٪ می تواند هزینه بالایی برای ایالات متحده آمریکا در بر داشته باشد. محدودیت های دیگر در برنامه هسته ای مانند آزاد کردن پولهای ایران در کره جنوبی و برخی از آنها که در اختیار آمریکاست، می تواند توسط ایران برای بازگشت به محدودیت های برجام مورد توجه قرار گیرد.
اما سوال اصلی برای ایران حذف تحریم ها توسط ایالات متحده آمریکا علیه سایر کشورها و شرکت هایی است تا اطمینان حاصل شود که ایالات متحده آمریکا آنها را به دلیل تجارت با ایران جریمه نخواهد کرد.
زمان به سرعت در حال گذر است. تاریخ پایان معامله فنی گروسی با آژانس بین المللی انرژی هسته ای و انتخابات ریاست جمهوری ایران در پیش است. توپ در زمین بایدن است تا به سرعت مشکل برجام را حل کند و به برنامه سیاسی داخلی خود برای مبارزه با ویروس کرونا و بهبود اقتصادی برگردد.
دلگرم کننده است که هفته گذشته رابرت مالی گفت هدف او تلاش برای توافق در مورد نقشه راه هم برای ایران وهم برای ایالات متحده جهت بازگشت به برجام و لغو تحریم های ناسازگار با برجام است. اینکه آیا وی می تواند این نقشه راه را تحویل دهد یا خیر، سوالی آشکار است.
نظر شما