مژده باقری؛ بازار : این روزها مسابقه‌ی بزرگی میان شرکت های بزرگ ایجاد شده که در نهایت به واژه مهمی به نام اینترنت ۵G ختم می‌شود. اینترنت ۵G در حال حاضر بسیار گیج کننده بوده و سه مدل اصلی ۵G به بازار عرضه شده که عبارتند از: باند کوتاه، باند متوسط و باند پهن.
این سه مدل فناوری بسیار متفاوت از یکدیگر عمل می کنند. البته اکثر شرکت های توسعه دهنده همه این موارد را تست کرده‌اند. در نهایت گسترده‌ترین و بهترین نسخه، باند کوتاه ۵G است که تقریباً شبیه به همان ۴G عمل کرده و اجرا می شود.
باند کوتاه ۵G مبتنی بر فرکانس های رادیویی بوده که دهه‌هاست از آن استفاده می شود. باند کوتاه اینترنت ۵G در ایران از باندهای تلویزیونی UHF استفاده می کند که از سال ۱۳۳۱ در دنیا مورد استفاده قرار گرفته اند. باند میانی آن از سال ۲۰۰۷ استفاده شده است.
مزایای ۵Gدر کدامند؟
بر اساس استانداردهای ۳GPP در نسل پنجم، مولفه هایی مثل میانگین سرعت، حداکثر سرعت، ظرفیت شبکه، بهره‌وری طیف، بهره‌وری مصرف انرژی، تحرک و کاهش ضریب تاخیر، استانداردهایی دارند که اینترنت ۴G قادر به دستیابی به آنها نبود.
اینترنت نسل پنجم تلفن همراه (۵G)، دارای مزایایی نظیر سرعت بیشتر، تاخیر کمتر، تعداد و تراکم کاربر بالاتر و شبکه پایدارتر است که این مزیت ها، سبب مدیریت خدمات حیاتی، دستیابی به پهنای باند سریعتر در همه جا و بهره‌گیری از اینترنت اشیای انبوه می‌شود.
این فناوری امکان دارد در خصوص مواردی چون بهداشت و سلامت، دولت همراه، کشاورزی، حمل و نقل، انرژی و مسائل مالی راه‌گشا باشد و پیش‌بینی می‌گردد که در آیندۀ نزدیک، ۵G اثر بسیار زیادی بر اقتصاد جهان داشته باشد.
تکنولوژی ۵G ضمن افزایش سرعت و کیفیت خدمات دیجیتال، ارائه خدمات جدید و کاهش شکاف دیجیتالی بین شهرها و مناطق کم برخوردار و محروم را در پی دارد. با استفاده از این فناوری می‌توان با ایجاد زیرساخت‌های لازم، برای ارائۀ خدماتی مانند جراحی از راه دور، دسترسی به محتوای با کیفیت (۴K)، توسعۀ خدمات شهر هوشمند و خدمات مبتنی بر فناوری اینترنت اشیا، استفاده از هوش مصنوعی برای کمک به بهره‌وری تولید و مدیریت مصرف انرژی در کشاورزی اقدام کرد.
اما اگر از مبحث مزایای۵G فاکتور بگیریم موضوع قابل بحث در این است که در رقابت میان شرکت ها کدام شرکت ها توانسته‌اند در میدان برنده شوند؟
ایرانسل در عرضه ۵Gپیشگام شد
۴ مرداد ۹۹ بود که اینترنت ۵G رسما در شبکه مخابراتی ایران لانچ شد. ایرانسل، اولین سایت ۵G ایران را، با کمک وزارت ارتباطات، در ساختمان پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات راه اندازی کرد. همه گیری ویروس کرونا سبب شد مراسم افتتاح اولین سایت اینترنت ۵G به صورت آنلاین صورت گرفت. در این افتتاحیه آنلاین، رئیس جمهور ورود اینترنت ۵G به ایران را یک خبر خوش دانست و اینترنت نسل پنجم موبایل را یک تحول بزرگ دیجیتال برای کشور خواند.
روحانی عنوان کرد: «نسل پنجم فقط برای ارتباطات نیست، برای اقتصاد دیجیتال کشور است. سال گذشته مرکز هوش مصنوعی را تشکیل دادیم و امسال هم اعلام می‌کنیم که فعالیت نسل پنجم اینترنت موبایل را شروع نمودیم.»
اپراتور ایرانسل، نخستین و بزرگترین اپراتور دیجیتال کشور، قبل تر از این ها هم در شهریور سال ۱۳۹۶، نخستین آزمایش شبکه ۵G در ایران را انجام داده بود و نمونه‌ای از نتورک کامل (End to End) نسل پنجم، شامل Core شبکه و رادیو را در حضور آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات آزمایش کرده بود. در ادامه و در رونمایی از اینترنت ۵G در سال ۹۹ بود که ایرانسل در تست های انجام شده بر روی ۵G رکورد سرعت اینترنت در ایران را شکست! و سرعتی بالاتر از ۱.۵ گیگابایت بر ثانیه را به ثبت رساند.
همراه اول هم با اینترنت ۵G وارد میدان شد
همراه اول از سال ۱۳۹۵ وارد تکنولوژی ۵G شد تا بتواند در آینده این نسل از اینترنت را در ایران ارائه دهد. بالاخره همراه اول در سال ۹۹ نیز به این قافله پیوست و ۱۳ دی ماه از سایت ۵G خود رونمایی کرده است.
در همایش رونمایی از اینترنت نسل پنجم همراه اول، سرعت اینترنت این اپراتور از ۳.۶ گیگابیت بر ثانیه عبور کرد و تا ۳.۸ گیگابیت بر ثانیه هم رسید. البته مدیران ارشد همراه اول تاکید کردند که قصد وارد شدن به بازی سرعت را ندارند و به زودی قصد دارند که شبکه اینترنت ۵G را در سطح تهران گسترش دهند. در حرکت نمایشی دیگر، همراه اول توانست به پینگ ۹ میلی ثانیه دسترسی داشته باشد.
با استفاده ۵G از فناوری می‌توان با ایجاد زیرساخت‌های لازم، برای ارائۀ خدماتی مانند جراحی از راه دور، دسترسی به محتوای با کیفیت (۴K)، توسعۀ خدمات شهر هوشمند و خدمات مبتنی بر فناوری اینترنت اشیا، استفاده از هوش مصنوعی برای کمک به بهره‌وری تولید و مدیریت مصرف انرژی در کشاورزی اقدام کرد
۵Gبه اینترنت خانگی هم رسید
۱۸ اسفند ماه بود که اینترنت ۵G به اینترنت خانگی رسید و شرکت مبین نت اولین شرکتی بود که در این کارزار موفق شد. ۱۶ اسفند ماه وزیر ارتباطات آذری‌جهرمی رفع انحصارزیرساخت تا پایان دولت خبر داد و گفت: این شرکت بعد از خصوصی‌سازی به‌عنوان بخش دولتی مخابرات فعالیت خود را آغاز کرد. با قانونی که در اجرای سیاست‌های کل اصل ۴۴ قانون‌اساسی و خصوصی‌سازی مخابرات مطرح و توسط مجلس تصویب شد اکنون اینترنت در ایران به‌صورت انحصاری در اختیار شرکت ارتباطات زیرساخت قرار گرفته است و ما در تلاش هستیم از تفسیری که از این قانون وجود دارد و اختیاراتی که در دست دولت است، استفاده کرده و شرایطی را فراهم کنیم تا قبل از اتمام دولت دوازدهم واردات پهنای باند از طریق شرکت‌های مختلف میسر و انحصار شرکت زیرساخت شکسته شود.
او درباره فیبرنوری و راهکاری که باعث می‌شود بقیه شرکت‌ها غیر از مخابرات نیز بتوانند بر بستر فیبرنوری به مردم اینترنت ارائه کنند گفت: در سال ۹۶ مصوبه‌ای در کمیسیون تنظیم مقررات تحت عنوان «بیت‌استریم» داشتیم. براساس این مصوبه مخابرات موظف است با شرکت‌های دیگر همکاری کند تا امکان ارائه خدمات به سایر شرکت‌ها فراهم شود. چند ماه قبل بین شرکت مخابرات ایران، آسیاتک و شاتل در تهران، قم، بوشهر و سایر استان‌ها قراردادهایی امضا شد تا این دو شرکت نیز بتوانند خدمات اینترنت بر بستر فیبرنوری که در انحصار مخابرات است را ارائه کنند اما سهامداران مخابرات همواره بر برداشتن انحصار نگاه بدبینانه دارند و دخالت‌های مدیریتی مانع از انجام این کار می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه مخابرات خیلی سخت در این مسیر حرکت می‌کند و ضمانت‌های اجرایی آن مصوبه نیز به اندازه کافی نیست، افزود: به‌خاطر دارم زمانی که قرار بود انحصار نسل سوم و چهارم اینترنت همراه در اپراتور رایتل برداشته شود، همین خصلت مدیران مخابرات ایران در سهامداران رایتل هم وجود داشت و سهامداران تامین اجتماعی و وزارت رفاه پیگیر بودند که این انحصار شکسته نشود. آن زمان نیز من اعلام کردم شکستن این انحصار باعث رشد رایتل خواهد شد.
به گفته جهرمی، دولت به جای تمرکز روی VDSL، روی ۵G و FWA (راهکاری است که در حوزه بی‌سیم به‌صورت ثابت خدمات را به مشتریان انبوه و سازمانی ارائه می‌دهد) متمرکز شده است. اولین شرکتی که این کار را انجام می‌دهد مبین‌نت است. این شرکت از دوشنبه (۱۸ اسفند) افتتاح اولین مجموعه کاری خود را در زمینه ۵G خانگی در تهران در دستور کار دارد و در فاز بعدی و به تدریج در سال آینده نقاط بیشتری را پوشش خواهد داد تا از برنامه توسعه اینترنت خانگی خود عقب نمانیم. البته در این بین مذاکرات ما با مخابرات هم ادامه دارد و امیدواریم که آنها هم سرمایه لازم‌شان تامین شود و دست از لج بازی با بخش‌خصوصی بردارند تا آنها هم بتوانند کارشان را ادامه دهند.
نتیجه ای که ۵Gانتظار داریم رقم بزند چیست؟
می توان گفت اینترنت ۵G یک سرمایه گذاری برای یک دهه آینده است. چرا که در تجربه های قبلی نسل های اینترنت موبایل، ما شاهد تغییرات عمده ای در دنیای فناوری بودیم که عملا سال ها پس از راه اندازی آن نسل اینترنت اتفاق می افتد.
شاید نقطه قابل بحث و مهم در این است که به این مهم توجه داشته باشیم که این حرکات صرفا نمایشی هستند و باید نتیجه را در عمل ببینیم! همچنان مشکلاتی در اینترنت همراه اول و ایرانسل وجود دارد. مردم توقع دارند که ابتدا مشکلات قبلی حل شوند، سپس به توسعه شبکه ۵G بپردازند.
برخی از کاربران اینترنت نقدهایی به همراه اول و ایرانسل وارد کرده اند. این دو اپراتور همچنان در برخی از مناطق کشور پوشش دهی خوبی ندارند. حتی در برخی مناطق شهری نیز اینترنت نسل چهارم و حتی نسل سوم به سختی قابل استفاده اند.
امید است این دو شرکت ارتباطی همراه در کشور علاوه بر توسعه اینترنت ۵G به حل مشکلات آنتن دهی و رفع مشکلات اینترنت نسل های قبلی نیز باشند. کاربران هنوز از سرعت اینترنت نسل های قبلی راضی نیستند.
برخی از کارشناسان اقتصادی، فناوری اینترنت با سرعت بالا را آغاز دوران دوم صنعتی جهان دانسته اند، زیرا اینترنت پرسرعت در آینده پایه بسیاری از صنایعی خواهد شد که هوش مصنوعی در آن حرف اول را می زند، باید دید سهم ایران از این فناوری در سال ۱۴۰۰ چه چیزی خواهد بود؟
نظر شما