بازار؛ گروه استانها: امروزه اقتصاد دیجیتال با توجه به شرایط کرونا مورد توجه بسیار زیادی قرار گرفته و شاید بتوان گفت که یکی از معدود عرصه‌هایی است که کرونا بر آن تاثیر مثبتی داشته و سبب بیداری و آگاهی مردم شده است.
کارشناسان معتقدند که حتی بعد از کرونا، سرعت و شتاب در عرصه دیجیتال مارکتینگ بیشتر هم خواهد شد؛ از سویی دیگر ظرفیت فضای اینترنت، شبکه‌های اجتماعی و پلتفرم‌های وب در ذخیره کردن زمان و هزینه‌ها بسیار کمک کننده است.
بر این اساس می توان گفت کرونا برای تجارت الکترونیک دستاورد مهمی به همراه داشت و سبب شد مسیر ۱۰ ساله را یک ساله طی کند. در همین راستا با غلامرضا دهقانی مسئول واحد تجارت الکترونیک و شتاب‌دهنده دیجیتال مارکتینگ اتاق بازرگانی اصفهان در ارتباط با مسائل مرتبط با اقتصاد دیجیتال و تاثیرگذاری آن در اقتصاد کشور به گفت و گو پرداخته ایم.
* وضعیت اقتصاد دیجیتال و تاثیر آن در اقتصاد به ویژه در شرایط کرونا چگونه است؟
اقتصاد دیجیتال یکی از حوزه‌هایی بود که تهدید کرونا آن را به یک فرصت تبدیل کرد و در واقع فرهنگ‌سازی و اعتمادسازی در این حوزه به وسیله این بحران ایجاد شد و مسیر دیجیتال مارکتینگ هموارتر شده است؛ البته در این حوزه نیاز به آموزش زیرساخت‌های نرم افزاری و سخت افزاری وجود دارد و تنها از فاز اعتماد و فرهنگ‌سازی آن عبور کردیم.
*توسعه اقتصاد دیجیتال چه دستاوردی را به همراه داشته است؟
در مسائل سازمانی نیز بین مسئولان و مردم همه مصاحبه‌ها و جلسات به صورت حضوری برگزار می‌شد و مدیران اعتقادی به برگزاری جلسات مجازی نداشتند؛ در حالی که با سازوکار دیجیتال در هزینه و زمان صرفه‌جویی شد و اکنون می‌توانند با شبکه‌های مجازی و ابزارهای ساده جلسات را برگزار کنند. هرچند که در این میان مشکلات مخابراتی و اینترنتی رخ می‌دهد، اما بازهم نمی‌توان به عنوان معایب و چالش اصلی به آن نگاه کرد.
فقدان متخصص در حوزه اقتصاد دیجیتال یک شکاف بزرگ است و به نوعی که در هفته گذشته ۲۰۰ مصاحبه شغلی در این زمینه صورت گرفت که حدود ۱۵۰ نفر از آنها حیطه شغلی مجزایی از اینترنت داشتند؛ اید با برنامه‌ریزی این شکاف شغلی موجود در فضای اینترنت پر شود
*آیا امکان ورود مردم عادی به حوزه دیجیتال مارکتینگ وجود دارد؟
بله همه مردم می‌توانند به این حوزه بسته به شرایط حوزه کاری آنها ورود کنند؛ دیجیتال مارکتینگ در حوزه فروش و بازرگانی باعث شده مردم به خرید اینترنتی روی آورند و حدود ۵۰ درصد این نوع خریدها رشد پیدا کرده است. من اعتقاد دارم با وجود اینکه کلاهبرداری و فیشینگ در این عرصه جای خود را دارد نباید از این امر بهراسیم بلکه باید انجام تمامی ملاحظات امنیتی و جوانب به راحتی از امکانات وسیع و گسترده ای که اینترنت در اختیار ما قرار می دهد استفاده کنیم؛ حتی خرید از شبکه های اجتماعی باید رونق بگیرد و به جای حضور در نمایشگاه ها از این طریق صرفه‌جویی کنیم.
*آیا توسعه دیجیتال مارکتینگ برای استارت‌آپ ها و کارآفرینی موثر بوده و چه نتایجی به همراه داشته است؟
شغل‌های بسیار زیادی در حوزه استارت آپ‌ها و دیجیتال مارکتینگ ایجاد شده و در حال حاضر درخواست‌های بسیاری در این حوزه ایجاد شده تا دوره‌های آموزشی را برای متقاضیان تبیین کنیم چراکه کارشناسان و فعالان این حوزه بسیار کم هستند و به یکباره با حجم زیادی از کسب و کارهای اینترنتی در شغل های جدید مواجه شدیم که البته فقدان متخصص در این حوزه یک شکاف بزرگ است و باید با برنامه‌ریزی این شکاف شغلی موجود در فضای اینترنت پر شود؛ حتی در هفته گذشته ۲۰۰ مصاحبه شغلی در این زمینه صورت گرفت که حدود ۱۵۰ نفر از آنها حیطه شغلی مجزایی از اینترنت داشتند.
در واقع وارد شدن به حوزه دیجیتال مارکتینگ تنها سایت زدن و راه‌اندازی کانال و پیجی در شبکه‌های اجتماعی نیست؛ از این رو باید درک درستی از فضای تجارت الکترونیک در بین فعالان این حوزه ایجاد شود
*اقتصاد دیجیتال چقدر از سهم اقتصاد کشورمان را شکل داده و آیا با توسعه این بخش می‌توان گفت وضعیت اقتصاد بهبود پیدا می‌کند؟
به هر حال حجم زیادی از اشتغال و کارآفرینی در این زمینه فراهم شده و بخشی از افراد جویای کار را به این حوزه هدایت کرده است. از سویی دیگر در جامعه ما زمانی که یک موجی ایجاد می‌شود و همه به سمت آن سوق پیدا می‌کنند، ممکن است بحث اشباع و پایین آمدن کیفیت مطرح شود.
در واقع وارد شدن به حوزه دیجیتال مارکتینگ تنها سایت زدن و راه‌اندازی کانال و پیجی در شبکه‌های اجتماعی نیست؛ از این رو باید درک درستی از فضای تجارت الکترونیک در بین فعالان این حوزه ایجاد شود.
*آیا توسعه اقتصاد دیجیتال می‌تواند در راستای اقتصاد مقاومتی هم مورد استفاده قرار بگیرد؟
بله یقینا می تواند مورد استفاده باشد و البته با برنامه‌ریزی های مدیریتی و طراحی‌های مختلف این دو باید در یک راستا و مطابق نیازهای داخلی کشور استفاده شود؛ برای نمونه با فیلترینگ تلگرام شغل‌های بسیاری از بین رفت اما ما می‌توانیم با برنامه ریزی ساده در راستای حفظ شئونات مدنظر به این فضا برگردیم. در واقع موانع باید از سوی دولت برداشته شود، قیمت هزینه اینترنت کاهش پیدا کند تا سرعت و شتاب در این حوزه را بالا برود.
*بهبود شرایط اقتصاد دیجیتال نیاز به چه زیرساخت‌هایی دارد؟ آیا صرفا به توسعه فناوری و ارتباطی خلاصه می‌شود؟
توسعه زیرساخت‌های فناوری و ارتباطی یکی از نیازهاست اما زیرساخت‌های دیگری از جمله آموزش، فرهنگ‌سازی، اجتماعی و امنیتی وجود دارد که در حال حاضر هیج مرجع امنیتی برای فیشینگ اینترنتی نداریم. همچنین زیرساخت حقوقی، مالیات الکترونیکی، بیمه الکترونیکی و غیره تا کنون مطرح و پرداخته نشده در صورتی که در دنیا این موارد جزو زیرساخت حساب می‌شود.
اقتصاد دیجیتال این روزها در مسیر مناسبی پیش می‌رود و فقط نیازمند حمایت‌های دولتی است؛ البته شاید بتوان به این نکته نیز اشاره کرد که گاهی اگر دولت مانع تراشی نکند برای پیشرفت این حوزه کفایت می‌کند
*وضعیت اینترنت اشیاء در کشور ما چگونه است؟ آیا ذیل اقتصاد دیجیتال قرار دارد؟
تا حدودی بحث‌های تجاری آن در ذیل این موضوع قرار دارد اما در ایران همچنان بازار کار آن شکل نگرفته است و ماهیت تجاری پیدا نکرده است. به عبارتی اینترنت اشیاء در ایران هنوز به حق خودش نرسیده و همچنان به آن بی‌اعتنایی می‌شود. دلیل آن این است که در یک سری حوزه‌ها مانند واقعیت ارزش افزوده، فضای مجازی و اینترنت اشیا در حقشان کم لطفی شده و همچنین سطح دانش آکادمی و کیفی دانش آموختگان افت کرده است؛ علاوه برآن اساتید و دانش‌آموختگان تمایلی به سمت موضوعات پیچیده مانند هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء ندارند و البته متخصصی هم در این حوزه وجود ندارد.
*راه حل و پیشنهادی برای گسترش این حوزه دارید ؟
اقتصاد دیجیتال این روزها در مسیر مناسبی پیش می‌رود و فقط نیازمند حمایت‌های دولتی است؛ البته شاید بتوان به این نکته نیز اشاره کرد که گاهی اگر دولت مانع تراشی نکند برای پیشرفت این حوزه کفایت می‌کند. مسئولان باید توجه داشته باشد که توسعه اقتصاد دیجیتال می‌تواند اقتصاد کشور را متحول کند و مسیر اقتصاد ایران را با زاویه مناسبی تغییر دهد، به ویژه در حوزه‌هایی مانند گردشگری که از کرونا به شدت آسیب دیده است.
نظر شما