بازار؛ گروه انرژی: درست در روزهایی که شرکت توزیع برق در پیامکی از مردم خواسته که بیشتر لباس بپوشند و مسئولان از خاموش کردن یک لامپ اضافه در منازل سخن می گویند، فعالان صنعت برق خطاب به دولت می گویند «لطفا بدهی خود را پرداخت کنید.» بدهی که محسن طرز طلب مدیرعامل شرکت برق حرارتی در گفتگو با بازار از افزایش آن به ۸۰ هزار میلیارد تومان خبر می دهد. بدحسابی دولت، حالا فعالان صنعت برقی را در فهرست سیاه صندوق توسعه ملی قرار داده است. آنگونه که مدیرعامل شرکت برق حرارتی می گوید : به دلیل حجم بالای بدهی فعالان صنعت برق، صندوق توسعه ملی از چند ماه پیش پرداخت وام به طرح‌های سرمایه گذاری در این بخش را متوقف کرده و اعلام کرده تا زمانی که حداقل نیمی از این بدهی پرداخت نشود خبری از تسهیلات نیست. به گفته او، مطالبات سر رسیده ۵ نیروگاه به صندوق توسعه ملی به حدود ۳۰۰ میلیون یورو رسیده است. اما سوال اینجاست در شرایطی که بخشی از مطالبات صنعت برق حتی به ۱۰ سال پیش برمی گردد، چطور می‌توان انتظار تسویه این حجم از بدهی را داشت.
معمولا کوتاهی هر دولت در توسعه صنایع خدماتی همچون آب و برق و زیرساخت‌های شهری در دولت بعد خود را نشان می دهد. با این اوصاف اگر فکری به حال کشور نشود شرایط بدتری را در سال‌های آینده خواهیم داشت و دولت سیزدهم تاوان اشتباهات دولت دوازدهم را پس خواهد داد
بحران بزرگ تری در راه است
تامین انرژی در ایران این روزها به یک بحران تبدیل شده است. بحرانی که از مدت‌ها قبل نسبت به آن هشدار داده شده بود. آنگونه که پارسا رییس کنفدراسیون صادرات انرژی ایران می گوید: در سال‌های گذشته سالانه حدود ۲ هزار مگاوات ظرفیت جدید نیروگاهی در کشور ایجاد شده در حالیکه که نیاز کشور خیلی بیشتر از این حرف‌هاست. او با اشاره به کاهش سرمایه گذاری در این بخش، می گوید : معمولا کوتاهی هر دولت در توسعه صنایع خدماتی همچون آب و برق و زیرساخت‌های شهری در دولت بعد خود را نشان می دهد. با این اوصاف اگر فکری به حال کشور نشود شرایط بدتری را در سال‌های آینده خواهیم داشت و دولت سیزدهم تاوان اشتباهات دولت دوازدهم را پس خواهد داد.
او با اشاره به حجم بالای یارانه انرژی که دولت می دهد، ادامه داد: درست در شرایطی که خود وزارت نیرو قادر به پرداخت بدهی خود به فعالان صنعت برق نیست چرا باید به سراغ توزیع مجانی آب و برق برود.
پارسا که معتقد است کمبود سرمایه گذاری در صنعت برق سایر صنایع را هم به چالش خواهد کشید، گفته: در بسیاری از مواقع در شهرک‌های صنعتی واحدهای متوسط و کوچکی را شاهد هستیم که به دلیل نبود زیرساخت برق، سرمایه گذاری آنها به تعویق افتاده است. با این وجود باز هم شاهد سنگ اندازی های دولت در مسیر توسعه صنعت برق هستیم و حتی حاضر نیست امکان صادرات برای بخش خصوصی را فراهم کند. در چنین شرایطی حداقل کاری که دولت می تواند انجام دهد این است که بدهی خود را پرداخت کند.
معمولا صورت‌های با ۱۸ ماه تاخیر منتشر می شود. زمانی که بدهی ما ۴۰ هزار میلیارد تومان اعلام شده بود، بهای دلار نصف قیمت الان بود. با این اوصاف بدهی امروز اما چیزی حدود ۸۰ هزار میلیارد تومان برآورد می شود
بدهی وزارت نیرو به پیمانکاران برق دو برابر شد
یارانه‌های سنگین این بخش موجب شده که جذابیت سرمایه‌گذاری نیروگاهی و تولید برق در ایران از دست برود و وزارت نیرو هم نتواند تولید برق را متناسب با رشد جمعیت و تقاضای صنایع افزایش دهد. بر اساس آخرین آماری که منتشر شده وزارت نیرو حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان به فعالان صنعت برق بدهکار است. اما این رقم به گفته طرزطلب مربوط به گذشته است. او می گوید که معمولا صورت‌های با ۱۸ ماه تاخیر منتشر می شود. زمانی که بدهی ما ۴۰ هزار میلیارد تومان اعلام شده بود، بهای دلار نصف قیمت الان بود. با این اوصاف بدهی امروز تا پایان سال به دو برابر رقم فعلی افزایش می یابد.
دومینوی بدهکاری و طلبکاری در صنعت برق
حالا دومینویی از بدهکاری در صنعت برق ایجاد شده است. دولت بدهی خود به وزارت نیرو راپرداخت نمی کند و وزارت نیرو قادر به پرداخت معوقات فعالان صنعت برق نیست. نیروگاه‌ها هم که اغلب به نهاد عمومی و صندوق‌های بزرگ سرمایه گذاری متصل نیستند امکان جبران معوقات به نظام بانکی و صندوق توسعه ملی را ندارند. رییس کنفدراسیون صادرات در حوزه انرژی می گوید که این بد قولی‌های مسبوق به سابقه وزارت نیرو موجب بدنامی نیروگاه‌داران نزد بانک‌ها برای ارائه تسهیلات سرمایه در گردش شده است. در صورتی که این نیروگاه‌ها الان که فصل تعمیرات است پولی دریافت نکنند، قادر نخواهند بود تعمیرات سالانه خود را به موقع انجام دهند و احتمالاً در تابستان آینده نخواهند توانست با حداکثر ظرفیت به کمک شبکه برق بیایند.
از چند ماه پیش پرداخت تسهیلات از طرف صندوق توسعه ملی به صنعت برق متوقف شده و این توقف همچنان ادامه دارد. مطالبات سررسید شده به صندوق توسعه ملی که مربوط به ۵ نیروگاه است به حدود ۳۰۰ میلیون یورو رسیده است
این گفته‌ها را مسئولان دولتی هم به نوعی تایید می کنند. به گفته مدیرعامل شرکت برق حرارتی، «از چند ماه پیش پرداخت تسهیلات از طرف صندوق توسعه ملی به صنعت برق متوقف شده و این توقف همچنان ادامه دارد. براساس آنچه به ما اعلام شده برای آغاز دوباره پرداخت وام باید صنعت برق بخشی از بدهی خود را باید پرداخت کنند. اما شرایط فعالین این صنعت به هیچ وجه مناسب نیست.»
او ادامه داد : مطالبات سررسید شده به صندوق توسعه ملی که مربوط به ۵ نیروگاه است به حدود ۳۰۰ میلیون یورو رسیده است.
این اتفاقات در شرایطی رخ می‌دهد که دولت بدون توجه به این گرفتاری‌ها حالا رایگان شدن برق ۳۰ میلیون نفر را اجرایی کرده و وعده داده است که تا پایان دی ماه گاز حدود یک سوم جمعیت کشور را رایگان می‌کند و برنامه‌هایی برای رایگان کردن آب بهای ۳۰ میلیون نفر از ایرانی‌ها را دارد. طرحی که با انتقاد گسترده کارشناسان اقتصادی مواجه شده است. کارشناسانی که اعتقاد دارند در صورت رایگان کردن حامل‌های انرژی و آب اصلاح این رویه اشتباه و بدعت نادرست از سوی دولت‌های آینده با اصطکاک مردم وتبعات اجتماعی مواجه می‌شود.
نظر شما