بازار-در شرایطی که فشار ناشی از تحریم های اقتصادی و به خصوص تحریم نفتی، اقتصاد ایران را با چالشهای زیادی روبرو کرده است این کشور برای رهایی از زیر بار فشارهای اقتصادی از سیاستهای مختلفی استفاده می کند.راه هایی که باعث می شود تا هم زمینه برای کسب درآمد از کانالهای غیر تحریمی فراهم شود و زیر ساختها برای رشد اقتصادی کشور آماده شود. یکی از این راه ها استفاده از راه های فروش غیرمستقیم نفت ایران از طریق عراق و دیگر کشورهای دوست است. راه دیگر ادامه همکاری اقتصادی و علمی با کشورهای چین و روسیه است و راه سوم هم افزایش حجم و ارزش تجارت ایران با کشورهای همسایه از قبیل پاکستان و افغانستان و غیره است. اما اینها، تنها ابزارهای در دست ایران نیستند و ایران به افق های بلند تر می اندیشد. افق هایی که می تواند از طریق قدرتمند سازی اقتصاد کشور و افزایش توان تولید و صادرات نفت و گاز این کشور، سهمش را در بازار دنیا به اندازه ای افزایش دهد که حذف آن به این سادگی ها میسر نباشد.
سایت اویل پرایس در گزارش اخیر خود با عنوان آنچه به ایران کمک می کند تا از فشار تحریم های اقتصادی و نفتی بکاهد، نوشت: «ایران در تلاش است تا نرخ احیای حوزه های نفتی خود را ارتقا دهد و از این طریق توان تولیدش را بیشتر کند. بعد از برداشته شدن تحریم های اقتصادی و نفتی در سال ۲۰۱۶، ایران در حال مذاکره با شماری از شرکتهای برجسته و بزرگ دنیا برای بازسازی حوزه های نفتی بود ولی به دنبال خروج امریکا از توافق هسته ای و بازگرداندن تحریم ها، هم قراردادهایی که منعقد شده بود لغو شد و هم مذاکراتی که در جریان بود، متوقف شد.»
وجه تمایز ایران با کشورهای خاور میانه
اما اخیرا اخباری در مورد واگذاری این پروژه ها به شرکتهای بزرگ ایرانی منتشر شده است و نشان می دهد که ایران مصمم است تا با احیای حوزه های نفتی خود توان تولیدش را افزایش دهد. سایت ورلد اویل در این مورد نوشت: «به نظر می رسد ایران راهی برای صادرات نفت یا استفاده از تکنولوژی های پیشرفته در فرایند احیای حوزه های نفتی دارد که اینقدر برای سرمایه گذاری در احیای حوزه های نفتی مصمم است. در اینکه تحریم های چند ساله علیه ایران به اقتصاد این کشور فشار وارد کرده است، شکی نیست ولی امریکا با اجرای این سیاست توانست ایران را در مسیر استقلال و توسعه علمی و صنعتی داخلی قرار دهد و این مزیت بزرگی برای اقتصاد ایران است و شاید همین وجه تمایز ایران با دیگر کشورهای خاورمیانه است که مانع از اثر بخشی سیاست تحریم امریکا روی این کشور شده است.»
ایران تنها نیست
ورلد اویل در ادامه نوشت: «شرکت مپنا مسولیت اجرای این پروژه را بر عهده دارد و این شرکت هم از زیر بنای علمی و مهندسی دانشگاه های داخلی ایران برخوردار است و هم رابطه خوبی با شرکت زیمنس آلمان دارد که یکی از غول های مهندسی در دنیا است. از طرف دیگر کشورهای چین و روسیه هم حامی ایران هستند. از یک طرف سیاستهای امریکا به هر دو کشور آسیب وارد کرده است از طرف دیگر هر دو از همکاری با ایران چه در بخش اقتصادی و چه درعرصه سیاسی منفعت می برند. بنابراین ایران در این مسیر تنها نیست و به راحتی می تواند با توسعه زیرساختهای نفتی زمینه را برای افزایش توان تولید و در نهایت افزایش صادرات فراهم کند.»
اویل پرایس در مورد نقش دو کشور روسیه و چین در احیای حوزه های نفتی ایران نوشت: «روسیه تجربه زیادی در این زمینه دارد واین تجربیات برای ایران ارزش زیادی دارد. بعد از فروپاشی شوروی سابق کاهش نرخ احیای حوزه های نفتی در این کشور چالش بزرگی برای روسیه محسوب می شد ولی با استفاده از تکنولوژی های مختلف از جمله تکنولوژی IOR و EOR وضعیت را تغییر داد و توانست به یکی از بزرگترین تولیدکنندگان غیر اوپکی در دنیا تبدیل شود و قطبی اثر گذار در دنیای انرژی دنیا باشد. چین هم به دلیل اینکه بزرگترین خریدار نفت ایران است، تصمیم به سرمایه گذاری در بخشهایی از این پروژه ها دارد تا بتواند نیاز نفتی خود را تامین کند. هر دو کشور می توانند عامل ایجاد نقطه عطفی در صنعت نفت و اقتصاد ایران باشند.»
البته در میان کشورهای اروپایی، آلمان هم در این تحول نقش زیادی دارد. دولت آلمان یکی از مهمترین حامیان ایران در قاره سبز است و روابط اقتصادی و تجاری بسیار نزدیکی با ایران دارد. این کشور می تواند سهم زیادی در اصلاح روابط اقتصادی ایران با غرب ایفا کند.
در نهایت باید به این نکته که رویترز بسیاربه آن تاکید کرده است هم اشاره کرد. رویترز بر این باور است «واگذاری این پروژه مهم به شرکت مپنا به معنای تلاش ایران برای کاهش نقش دولت و شرکتهای دولتی و شرکتهای وابسته به نهادهای نظامی در اقتصاد ایران است. این مسیری است که اقتصاد ایران در سالهای اخیر برداشته است و به تعبیر گذشته روند خصوصی سازی اقتصاد نام دارد. »
نظر شما