بازار؛ گروه خودرو: اعلام طرح عرضه خودرو در بورس، نقدهای در خصوص احتمال ایجاد رانت یا سودجوی برای افرادی را از سوی کارشناسان مطرح کرده است. مباحثی که شاید ممکن باشد نه تنها کمکی به حل و تامین نقدینگی در صنعت خودروسازی نکند، سبب ایجاد چالشهای جدید نیز برای فعالان این صنعت شود، مسالهای برای بررسی بهتر بازار به گفتگو با کارشناسان پرداخته است که در ادامه خواهید خواند.
بورس باید معیار کشف قیمت باشد
یک کارشناس صنعت خودرو با اشاره به اینکه یکی از راهکارهای کشف قیمت خودرو براساس حاشیه بازار برای تولیدکنندگان است به بازار گفت: مساله حاشیه بازار بسیار مهم بوده و باید به عدد دقیق آن رسید. به طور مثال برای سکه و ارز ارگانهای دولتی و غیردولتی هر روز تا ساعت ۱۲ ظهر قیمت آن را تعیین میکنند. این تعیین قیمت، پایه معاملات در روز را شکل میدهد، در رابطه با خودرو نیز با توجه به اینکه چند مکانیزم وجود دارد که شامل اتحادیهها، نمایشگاهها و خودروسازان است می توان از آن ها کمک گرفت. همچنین روش دیگری که برای این مساله وجود دارد، کشف قیمت در بورس است. بر این اساس می توانیم تعداد محدودی خودرو در بورس عرضه کنیم، قیمت کشف و بر مبنای آن خودروسازان اقدام به فروش کنند. این مساله جز برنامههایی بود که در زمان وارد شدن خودرو سراتو هم تعدادی از آن را در بورس عرضه کردیم، تا قیمت واقعی کشف شود.
سعید مدنی با اشاره به تاثیر طرحی که تعدادی از نمایندگان مجلس آن را دادهاند و مشکلی را از خودروسازان حل نخواهد کرد، ادامه داد: شاید عرضه موقت خودرو در بورس منجر به کشف قیمت شود، اما راهگشا خودروسازان نیست. زیرا طرحی که ۷۰ درصد آن باید به خزانه واریز، ۲۰ درصد برای حمل و نقل عمومی و ۱۰ درصد سهم خودروساز باشد، مشکلی را حل نخواهد کرد. با منت قرار هست از ۷۰ درصد سود، بخشی از آن را به صورت قرض الحسنه به خودروسازان دهند. با تمام این تفاصیل مجدد ذکر کنم، مشکلی از خودروسازان حل نخواهد شد. با توجه به رقم قابل توجه حاشیه بازار، واریز شدن سود آن به خزانه دولت مشکل آنها را حل میکند، ولی در سیستم اقتصادی کشور که عمده درآمدها صرف هزینههای جاری به جای عمرانی خواهد شد، این نیز به همان شکل خواهد بود.
شاید عرضه موقت خودرو در بورس منجر به کشف قیمت شود، اما راهگشا برای خودروسازان نیست، زیرا طرحی که ۷۰ درصد آن باید به خزانه واریز، ۲۰ درصد برای حمل و نقل عمومی و ۱۰ درصد سهم خودروساز باشد، مشکلی را حل نخواهد کرد؛ با منت قرار هست از ۷۰ درصد سود، بخشی از آن را به صورت قرض الحسنه به خودروسازان دهند
مدیرعامل اسبق سایپا با اظهار نظر در مورد اینکه این طرح ممکن هست به ایجاد رانت کمک کند، افزود: شبه رانت در بورس و اعمال نفوذ عدهای در آن برای خرید خودرو ایجاد خواهد شد. برای حل آن نیز ممکن هست قانون دیگری را برای محدود کردن خرید خودرو در بورس عرضه کنند. راهکارهای این مساله نیز برای مردم روشن شده است، زمانی که اعلام میشود به هر نفر باید یک خودرو داد قطعا زمینهای ایجاد خواهد شد که یک سودجو با نامهای مختلف صد خودرو را خریداری کند. هرچند خودروسازان نیز با تحت فشار قرار گرفتن در مورد اینکه اگر خودرو را به بورس نبرند برخورد حقوقی با آنها انجام خواهد شد، در اقتصاد این مسائل نمیتواند جای داشته باشد.
مدنی ضمن اشاره به اینکه طرح مذکور برای کشف قیمت مناسب هست، بیان کرد: با عرضه تعداد محدود خودرو در بورس میتوان قیمت آن را تعیین کرد، هرچند پیچیدگیهای خاص خود را دارد. بهتر هست این مساله را به خودروسازان واگذار کرده و دولت نقش ناظر داشته باشد. مرتب دولت درحال قانون نویسی است در عین حال که قوانین قبلی را مرور نکردیم که به اجرای آن پی ببریم. برنامه چشم اندازه ۱۴۰۴ خودروسازی چیست و چه مقدار پیشرفت در آن حاصل شده است. قوانین متعدد مرتب رانت داشته و تشکیلات مافیایی را به دنبال خواهد داشت.
امکان رانت در بورس وجود ندارد
سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در مورد عرضه خودرو در بورس و احتمال ایجاد رانت که از آن سخن به میان آمده است به بازار گفت: این مساله دقیقا برعکس است، بورس عرصه رقابت است. کسانی که به بورس وارد شده به دنبال رقابت هستند، بورس توصیه پذیر نیست. زمان ورود به بورس هر شخصی پیشنهاد و قیمت بهتری عرضه کند، برنده است. لذا تنها جایی که توصیه اثرگذار نیست بورس بوده و خلاف موضوع رانت است.
حجت اله فیروزی با عنوان تنها مشکل این هست که عرضه خودرو در بورس ناشناخته است، افزود: از آنجایی که در دنیا تا کنون چنین موردی انجام نشده است، بعضی از افراد ممکن هست علم ورود به بورس را نداشته باشند. بیشتر از این منظر بحث میشود و به طور کلی امکان لابی، سفارش و تغییر قیمت در ساز و کار بورس منتفی است. امکان دارد یکسریها در بورس آشنایی نداشته باشند، این نکته را اشاره میکنند. برای کسب اطلاعات نیز کارگذاریها میتوانند به مشتریان کمک کنند.
بورس عرصه رقابت است. کسانی که به بورس وارد شده به دنبال رقابت هستند، بورس توصیه پذیر نیست، زمان ورود به بورس هر شخصی پیشنهاد و قیمت بهتری عرضه کند، برنده است؛ لذا تنها جایی که توصیه اثرگذار نیست بورس بوده و خلاف موضوع رانت است
سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه هدف این طرح تنظیم عرضه و تقاضا خودرو در بازار هست، بیان کرد: این طرح سبب از بین رفتن دلالی، سوداگری و سودجویی در بازار خودرو خواهد شد. کمک اصلی آن به خودروسازان، مشوقهای پیش بینی کرده که تولیدکننده انگیزه بیشتری برای ارتقا کیفیت و توسعه ساخت داخل باشد. هر میزان که سود فروش افزایش یابد، ۱۰ درصد آن به خودروسازان داده میشود. ضمن اینکه ۵۰ درصد مازاد سود را به عنوان تسهیلات قرض الحسنه به خودروسازان داده میشود. اما برای قطعه سازان، خودروی که در بورس فروش میرود تا سقف ۵۰ درصد از آن را بورس به قطعهسازان پرداخت می کند تا از انباشت مطالبات آنها پیشگیری شود.
نظر شما