نقش دولت در افزایش تب بورس؛ شفافیت حرف اول را می‌زند

نوید دلاوری؛ بازار: در تمامی بازارهای مالی دنیا، همیشه صعود و نزول در کنار هم بوده و هیچ‌گاه بازاری همیشه صعودی یا همیشه نزولی نبوده و با اصلاحاتی در مسیر حرکتش همراه بوده لذا اصلاحاتی از جنس زمانی و قیمتی  همیشه در ذات بازار سرمایه است.

باید اذعان کرد این اتفاق  در بازار سرمایه ما نیز رخ داد اما با دخالت دولت! زمانی که بازار تقریباً از سال ۹۷ شروع به رشد کرد، بسیاری از شرکت‌ها با توجه به سود سازی و افزایش EPS در سال‌های متوالی از منظر بنیادی و همچنین افزایش نرخ دلار قیمت‌های پایینی نسبت به ارزش ذاتی خودشان داشتند.

رشد بورس در سال‌های ۹۸ و تا اواسط مرداد ۹۹ همچنان پرشتاب ادامه داشت و دولت هم مردم را به بورس فرامی‌خواند اما بدون توجه به آموزش مردم قبل از ورود به بورس و هم چنین بدون توجه به اینکه آیا سهام شرکت‌ها از قیمت‌های واقعی خودشان فراتر رفتند یا خیر!

دیگر تب بورس بالا رفته بود و همه‌جا صحبت از این بازار بود، حتی مجری‌های تلویزیون و گوینده‌های خبر نیز برای بازار، اظهارنظر کرده و با موج شماری، کف و سقف برای شاخص کل تعیین می‌کردند.

دولت متوجه این امر بود که بازار سرمایه بسیار افسارگسیخته رو به رشد است و دیگر از منظر بنیادی و ارزش‌گذاری‌هایی مانند P بر E ، توجیهی برای بسیاری از قیمت‌های بالا برای سهام شرکت‌ها نیست اما دولت و مسئولان سازمان بورس به‌جای قرار دادن قوانینی برای کند کردن این صعود افسارگسیخته و متوجه کردن مردم به این امر ، همچنان مردم را به بورس فراخواندند و حتی رئیس‌جمهور نیز بابیان این جمله که« مردم همه‌چیز خود را به بورس بسپارند» و باعرضه سهام‌های دولتی در قالب ETF هایی مثل دارایی کم، مردم را بیشتر تشنه این بازار پر ریسک کردند.

اینجا بود که بسیاری از مردم حتی املاک و مستغلات خودشان را فروختند و به بازار تخصصی سرمایه آوردند اما بدون اطلاع از کمترین  در این بازار و صرفاً به گفته و اعتماد به مسئولان، اما در مرداد ۹۹ جدال بر سر عرضه پالایش اول یا به‌اصطلاح همان دارا دوم، مسئولان دولت اولین ضربه خود را به بازار سرمایه و اعتماد مردم زدند.

حتی بعد از مدتی دوباره عرضه این صندوق برقرار شد اما ریزش بازار شروع‌شده بود و حتی در اینجا هم بسیاری از مسئولان به این اشاره داشتند که اصلاح ساده و کوتاه‌مدتی است اما این اصلاح به‌ظاهر ساده و کوتاه‌مدت باعث ریزش تقریباً ۹۰۰ هزار واحدی شاخص کل در مدت‌زمانی بیش از سه ماه و حتی در بعضی از سهام‌ها تا ۷۰ درصد ریزش شد اما بازهم از مسئولان سازمان بورس و دولت بی‌توجهی و عدم پاسخگویی را شاهد بودیم و بسیاری از حقوقی‌های بزرگ بازار با ایجاد فشار فروش در ابتدای زمان سفارش گذاری و معاملات، باعث ایجاد ترس در سهامداران شد.

در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته که دارای بازارهای کارا می‌باشند، اعتماد و شفافیت حداکثری به بازار سرمایه باعث ایجاد نقش مفید این بازار در اقتصاد و تولید کشورها و هم چنین جمع‌آوری پول‌های خرد و سرگردان مردم برای جلوگیری از تورم در بازارهای موازی می شود.

متاسفانه این در حالی است که در کشور ما به دلیل نبود شفافیت و عدم پاسخگویی مسئولان و بی توجهی به صیانت از سرمایه های مردمی چه در زمان صعود و چه در زمان ریزش موجی از بی اعتمادی به وجود می آید که مشاهده می کنیم اخیرا با با اعتراض‌های مردمی در مقابل سازمان بورس و مجلس در هفته‌های اخیر روبه‌رو شده است.

با این وجود در چند روز گذشته، با رسیدن شاخص کل به مرز  یک میلیون و ۲۰۰ هزار واحد و جذاب شدن قیمت سهام بعضی از شرکت‌ها، کم‌کم شاهد از بین رفتن صف‌های فروش و وجود خریداران در بسیاری از سهام‌ها بودیم و امید می‌رود که بازار سرمایه این بار با دید و حمایت منطقی‌تری به راه خودش ادامه بدهد.