بازار؛ گروه خودرو: ایمنی در خودرو مهم‌ترین فاکتور طراحی و تولید محصول از سوی خودروسازان است. خودروسازان بزرگ در دنیا تلاش دارند برای افزایش ایمنی و حافظت بیشتر از سلامت سرنشینان در خودرو از فناوری‌های جدید استفاده کنند. اما این فناوری‌ها تا زمانی که نگهداری اصولی از خودرو انجام نشود، کاربرد چندانی نخواهد داشت. گاهی مالکان خودروها با سهل‌انگاری در نگهداری از خودرو و سیستم‌های آن نه تنها ایمنی را کاهش داده بلکه بلای جان خود و سایر سرنشینان را نیز فراهم خواهند کرد. یکی از این سیستم‌ها ایربگ است که در ادامه به بررسی مشکلات و نگهداری اصولی از آن خواهیم پرداخت.
نگاهی به عملکرد و ساختار ایربگ
در زمان برخورد خودرو با موانع، سرنشینان به سمت اجزای داخل کابین پرت خواهند شد. در این زمان اگر سیستمی مانع برخورد آن‌ها نشود، منجربه صدمات جدی به سرنشینان خواهد شد. برای پیشگیری از این حالت سیستم ایربگ طراحی شد. این سیستم تشکیل شده از تعدادی سنسور تشخیص ضربه، کیسه هوا، چاشنی و واحد کنترل الکترونیکی است. جنس کیسه هوا از منسوجات الیاف دار نایلونی است که ضخامتی در حدود نیم میلی‌متر دارد. زمان برخورد یا تصادف، سنسورها به واحد کنترل الکترونیکی گزارش برخورد نیرو می‌دهند. در این حالت واحد کنترل الکترونیکی، جریان الکتریکی برای فعال شدن چاشنی به سمت کیسه هوا ارسال می‌کند. در این حالت گاز نیتروژن سبب پر شدن کیسه هوا می‌شود. چاشنی این سیستم که وظیفه فعال کردن کیسه را عهده دار است از موادی مانند آزیدسدیم، نیترات پتاسیم یا اکسید آهن و ... تشکیل شده است. تمام این فرآیند در زمان حدود ۳ هزارم ثانیه رخ می‌دهد. در سیستم ایربگ، کلید کنترلی برای خاموش و روشن کردن تعبیه شده است. زیرا اگر زمان برخورد سرنشین در خودرو حضور نداشته باشد، سایر کیسه‌های هوا فعال نشده تا مانع از پرداخت هزینه گزاف تعویض به مالک شود. در نسل جدید، این کلید جای خود را به تعدادی سنسور تشخیص وزن و حضور سرنشین داده است. متاسفانه در برخی از خودروهای داخلی هیچ یک از اجزای مذکور تعبیه نشده و در صورت برخورد تمام کیسه‌ها فعال خواهند شد.
نگهداری از سیستم ایربگ
همانطور که پیشتر اشاره شد، سیستم ایربگ وظیفه ممانعت از برخورد سرنشینان با اجزای کابین را دارد. این سیستم یکبار مصرف بوده و با فعال شدن آن باید تمام اجزا را تعویض کرد. از آن جایی که سیستم به عنوان یک قطعه گران قیمت نیز شناخته می‌شود. مالکان خودروها یا سودجویان خریدار خودروهای تصادفی، جهت صرفه جویی اقتصادی خودرو را به مراکزی جهت تعمیر یا ترمیم سیستم ایربگ می‌برند. در فرآیند علاوه بر ترمیم و تعمیر، تکنسین اقدام به حذف برخی از قطعات این مجموعه برای خاموش کردن چراغ هشدار این سیستم از روی پشت پنل تغییراتی در مدارات و سیستم‌های الکتریکی می پردازند. معمولا پروسه ترمیم به این صورت است که قطعات تزئینی پلاستیکی اغلب ایربگ‌های سرنشینان(فرمان و داشبورد) را تعمیر و اگر خودرو مجهز به ایربگ جانبی باشد آن را به طور کامل حذف می‌کنند. عمل ترمیم، تعمیر و جانمایی مجموعه ایربگ طوری انجام می‌شود که تشخیص آن از روی ظاهر سخت است. متاسفانه به تازگی در بازار برای برخی از خودروهای وارداتی که ایربگ بیشتر دارند، سودجویان برای فروش بهتر آن در بازار اقدام به تهیه و استفاده از ایربگ‌های استوک می‌کنند. ایربگ‌های که می‌تواند عامل کاهش ایمنی به جای بهبود ایمنی باشد. از سوی دیگر باید ذکر کرد که قطعات ایربگ دارای انقضا زمانی است. به طور مثال کیسه هوا، بعد از گذشت مدت زمانی این مواد شیمایی و ساختار الیافی سبب ایجاد حالت چسندگی در بین لایه‌های آن و فاسد شدن چاشنی می‌شود که منجربه عدم پرشدن کیسه از هوا یا فعال نشدن آن می‌شود. براین اساس طبق استاندارد باید هر ۵ سال کیسه‌های هوا را تعویض کرد.
توصیه برای خرید خودرو دست دوم
با توجه به ترفندهای تعمیراتی و ترمیمی که این روزها برای ایربگ خودروهای دست دوم و کارکرده صورت می‌گیرد، بهتر است در زمان خرید خودرو با کمک یک کارشناس و دستگاه مخصوص عیب یابی اقدام به بررسی مقدار مقاومت ایربگ‌ها در واحد کنترل الکترونیکی آن کنید. مقدار عدد آن باید به اندازه مقاومت تعریف شده از سوی شرکت خودروساز باشد. همچنین توجه کنید که علاوه بر ایربگ، سایر سیستم‌های ایمنی نیز چک شوند. در سراسر دنیا شبکه خدمات پس از فروش خودروها وظیفه تعویض و اطلاع رسانی آن را دارند. متاسفانه در کشور، شبکه خدمات پس از فروش به این نکته توجه ندارد. از سوی تعویض هر قطعه در سیستم ایربگ باید توسط نمایندگی انجام شود تا در زمان اوراق کرده خودروهای تصادفی مشکلی ایجاد نشود. مراکز معاینه فنی نیز به دلیل عدم تجهیز بودن به دستگاه‌های عیب‌یاب، معمولا بررسی ایربگ را انجام نمی‌دهند. از آن جایی که تولید قطعات این سیستم در داخل کشور برای خودروهای وارداتی حتی چینی مونتاژ نیز انجام نمی‌شود، قیمت اجزا ایربگ وابسته به نوسان نرخ ارز است. همچنین آموزش استفاده و فرهنگ سازی مناسب برای نگهداری و تعمیر این سیستم از سوی خودروسازان برای مالکان خودروها انجام نشده است. بنابراین، خودروهای کم ایمن داخل را نا ایمن‌تر می‌کنند.
نظر شما