امید محمدی؛ بازار گروه خودرو: با گذشت حدود یکماه از نیمه دوم سال، نگاه ها بار دیگر به کارنامه خودروسازان داخلی دوخته شده است؛ صنعتی که همواره درگیر دوگانه «افزایش تیراژ» و «چالش تامین منابع» بوده است. هر ساله در ماه های پایانی تابستان، وعده جهش تولید خودرو در نیمه دوم مطرح می شود، اما سایه مشکلات ساختاری مانند ناترازی ارزی، قیمت گذاری دستوری و محدودیت های انرژی، این هدف را با اما و اگرهایی روبه رو کرده است. در حالی که وزارت صمت هدف گذاری تولید ۱.۵ میلیون دستگاه خودرو را برای سال جاری اعلام کرده، فعالان صنعت از فاصله میان تصمیم و عمل سخن می گویند.
کارشناسان صنعت خودرو معتقد هستند که تحقق افزایش تولید در نیمه دوم سال، پیش از هر چیز، به «تامین پایدار ارز» و «پرهیز از قطعی انرژی در زمستان» وابسته است، از همین رو جهت بررسی وضعیت تولید خودرو و تامین ارز با «احمد نعمت بخش» ، دبیر انجمن خودروسازان ایران، به گفت و گو اختصاصی پرداختیم؛
* آمارها نشان می دهد که در شهریور ماه سال جاری رشد تیراژ تولید خودرو آغاز شده است. آیا می توان انتظار داشت که در نیمه دوم سال شاهد افزایش محسوس تولید باشیم؟
امیدواریم که چنین شود، ما از ابتدای نیمه دوم سال تلاش کردیم تیراژ تولید را افزایش دهیم و شهریور ماه هم نشانه های خوبی از شروع این روند داشت، هر چند هنوز به نیمه دوم نرسیده بودیم. اما نکته مهم این است که تامین ارز به موقع انجام شود. فرآیند تخصیص ارز متاسفانه طولانی است و معمولا تامین ارز خودروسازان تا ۲۰۰ روز طول می کشد و همین موضوع فشار زیادی به تولیدکنندگان وارد می کند. در جلساتی که با مسئولان داشتیم، تاکید کردم اگر تامین ارز به شکل مستمر و پایدار انجام نشود، نمی توان انتظار جهش در تولید داشت. بخشی از مواد اولیه و قطعات ما همچنان وابستگی ارزی دارند و نمی توان همه چیز را صرفا داخلی دانست. اگر بانک مرکزی و وزارت صمت در تخصیص ارز هماهنگ باشند، قطعا در نیمه دوم سال افزایش تولید محقق خواهد شد.
وابستگی خودروسازان ایرانی به اروپا به آن اندازه نیست که تحریم های جدید تاثیر مستقیم بگذارد
* در فضای فعلی، آیا تحریم ها و محدودیت های بین المللی تاثیری به روند تامین قطعات و تولید گذاشته است؟
خیر، از این نظر نگرانی چندانی نداریم. وابستگی خودروسازان ایرانی به اروپا به آن اندازه نیست که تحریم های جدید تاثیر مستقیم بگذارد. مشکل اصلی، داخلی است؛ یعنی تامین به موقع ارز و نقدینگی باید انجام شود.
* یکی از مسائل همیشگی صنعت خودرو، موضوع قیمت گذاری است. وضعیت تعیبن نرخ خودروها اکنون در چه مرحله است؟
بله، همچنان یکی از مشکلات اصلی صنعت خودرو تعیین نرخ است. طبق تصمیم شورای رقابت، قیمت گذاری خودروهای سواری به سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تولیدکنندگان محول شده و وزارت صمت نیز موظف به ابلاغ است. البته شورای رقابت در حال بازنگری در برخی روش ها است تا دست خودروسازان اندکی باز تر شود. درخواست ما این است که محاسبات بر اساس داده های واقعی و به روز انجام شود. در سال گذشته قیمت های ابلاغی بر اساس نرخ ارز و مواد اولیه ۶ ماه قبل محاسبه می شد که باعث زیان سنگین شرکت ها بود. اکنون مقرر شده که همراهی بیشتری با صنعت خودرو صورت گیرد و قیمت گذاری با واقعیت های اقتصادی هماهنگ شود. خوشبختانه خود اعضای شورای رقابت هم به این نتیجه رسیدند که شرکت ها در حال زیان هستند.
وقتی تامین ارز برای واردات قطعات و مواد اولیه با تاخیر چند ماهه انجام می شود، طبیعی است که تولید به هدف گذاری ها نرسد
* وزارت صمت برنامه تولید یک و نیم میلیون دستگاه خودرو را برای امسال اعلام کرده است، آیا دستیابی به این هدف را ممکن می دانید؟
با وضعیت فعلی تامین ارز، بعید می دانم. به تازگی جلسه ای با آقای محمد صادق مفتح، قائم مقام وزیر صمت داشتیم. همان جا عرض کردم که برخی پرونده های تخصیص ارز ما هنوز مربوط به اسفند ماه سال گذشته است. وقتی تامین ارز برای واردات قطعات و مواد اولیه با تاخیر چند ماهه انجام می شود، طبیعی است که تولید به هدف گذاری ها نرسد. اگر بتوانیم اندکی بیش از سال گذشته تولید کنیم، دستاورد بسیار خوبی تلقی می شود.
* موضوع ناترازی انرژی، مخصوصا در زمستان، همواره به تولید اثرگذار بوده است. آیا برای امسال هم چنین نگرانی وجود دارد؟
اگر قطعی گاز یا برق داشته باشیم، بدون تردید به تولید اثر منفی می گذارد. این مسئله شوخی بردار نیست. وقتی گاز یا برق قطع شود، خط تولید می خوابد. البته رئیس جمهور اعلام کرده که دولت برنامه دارد تا از قطع انرژی صنایع جلوگیری کند. امیدواریم این وعده محقق شود تا دومین سال پیاپی قطعی انرژی را تجربه نکنیم و بتوانیم اهداف تولید را محقق کنیم.
از آقای فرزین، رئیس کل بانک مرکزی، خواستیم که اجازه واردات «بدون انتقال ارز» را صادر کند
* به عنوان دبیر انجمن خودروسازان ایران، چه درخواستی از بانک مرکزی دارید؟
انتظار داریم در فرآیند تخصیص ارز تسهیل ایجاد شود. ما از آقای فرزین، رئیس کل بانک مرکزی، خواستیم که اجازه واردات «بدون انتقال ارز» را صادر کند. به عنوان مثال، اگر در کارخانه قطعه ای شکسته شود و نیاز فوری به جایگزینی داشته باشیم، نمی توانیم چند هفته منتظر طی مراحل اداری تخصیص ارز بمانیم؛ خط تولید متوقف می شود. باید اجازه داده شود تا در چنین مواردی، قطعه بدون انتقال ارز وارد شود. خوشبختانه آقای فرزین در جلسات قول دادند که واردات بدون توجه به منشا ارز را آزاد کنند، امیدواریم به این وعده عمل شود تا روند تولید خودرو و دیگر صنایع کشور روان تر پیش برود.
نظر شما