امید محمدی؛ بازار: بازار خودرو کشور در سال های اخیر یکی از پرچالش ترین بخش های اقتصادی کشور بوده است؛ بازاری که تحت تاثیر سیاست های قیمت گذاری دستوری، محدودیت های ارزی، شرایط کلان اقتصادی و ورود محصولات جدید خارجی، بارها دچار تغییر مسیر شده است. اکنون با آزادسازی نسبی قیمت ها، ورود خودروهای چینی و تغییر رویکرد خودروسازان داخلی، به‌نظر می رسد این صنعت وارد مرحله ای تازه شده باشد؛ مرحله ای که می تواند پایان صف های طولانی خرید، سوداگری دلالان و نگاه سرمایه ای به خودرو باشد. همزمان با این موضوع کاهش توان خرید مشتریان در بازار و رشد پایه قیمت خودروها در کارخانه یکی از عوامل موثر در پایان سوداگری بازار خودرو شناخته می شود؛ شاید بزودی دولت برای فروش خودرو در بازار به تولیدکنندگان کمک و تسهیلات خرید به مشتریان عرضه کند، در همین ارتباط با علی مشیری موحد، کارشناس صنعت خودرو به گفت و گو پرداختیم؛
خودروسازان داخلی به دنبال همکاری با برندهای چینی و مونتاژ محصولات آن ها هستند. این موضوع سبب خواهد شد قیمت خودروها واقعی تر شود
* با توجه به روند آزادسازی قیمت ها و ورود خودروهای جدید چینی، چشم انداز بازار خودرو در سال جاری را چگونه می بینید؟
روندی که در حال شکل گیری است، فعالان این صنعت را به یاد اواخر دهه ۸۰ می اندازد؛ زمانی که صف ها و نوبت ها برای خرید خودرو از بین رفت و دلال بازی ها کم رنگ تر شد. در حال حاضر هم با آزادسازی قیمت ها و هم سطح شدن نرخ کارخانه و بازار، خودرو از یک کالای سرمایه ای به یک کالای مصرفی تبدیل خواهد شد. پیش بینی من این است که اگر شرایط محیطی و ثبات نسبی اقتصادی حفظ شود، تا سال آینده این روند تثبیت خواهد شد.
خودروسازان داخلی به دنبال همکاری با برندهای چینی و مونتاژ محصولات آن ها هستند. این موضوع سبب خواهد شد قیمت خودروها واقعی تر شود و خودروسازان، زیان دهی محصولات را کنار بگذارند. در این صورت، مصرف کننده واقعی به میدان خواهد آمد. با این حال باید توجه داشت که به دلیل سطح بالای قیمت ها، چالش جدی همچنان پابرجاست؛ امروز بیشتر خودروها بالای یک میلیارد تومان قیمت دارند، در حالی که توان خرید مردم کاهش یافته است. همین مساله می تواند باعث شود که تیراژ هدف گذاری شده خودروسازان محقق نشود.
با قدرت خرید فعلی مردم، بعید می دانم دو خودروساز بزرگ هریک بیش تر از ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار دستگاه در سال جاری بتوانند محصول بفروشند
* یعنی شما معتقدید برنامه تولید ۱.۵ میلیون دستگاه خودرو که هدف گذاری شده بود، تحقق نخواهد یافت؟
خودروسازان هدف گذاری تولید را در ابتدای سال براساس تیراژ ۱.۵ میلیکن دستگاهی انجام داده بودند و مقدمات و زیرساخت تولید را فراهم کرده بودند اما واقعیت بازار چیز دیگری می گوید؛ با قدرت خرید فعلی مردم، بعید می دانم دو خودروساز بزرگ هریک بیش تر از ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار دستگاه در سال جاری بتوانند محصول بفروشند. وقتی محصولی بالای یک میلیارد تومان قیمت دارد و جایگزینی هم برای خودروهای اقتصادی وجود ندارد، مشتری کمتری جذب می شود. این وضعیت در نهایت باعث می شود که بخش خصوصی هم از تولید بی رویه صرف نظر کند، چون کسی حاضر نیست بدون مشتری واقعی تولید کند. نتیجه طبیعی چنین روندی، تبعاتی مانند تعدیل نیرو، تغییر خطوط تولید و کاهش سرمایه گذاری در صنعت است.
* برخی کارشناسان می گویند بازار خودرو دیگر از بازار ارز تبعیت نمی کند، نظر شما چیست؟
من چنین اعتقادی ندارم، همچنان بازار خودرو با نوسانات ارزی در ارتباط مستقیم است. حتی در ماه های اخیر شاهد بودیم که تغییرات نرخ دلار ناشی از شرایط بین المللی و روابط تجاری، بلافاصله به بازار خودرو اثر گذاشته است. بالا رفتن ارز به معنای افزایش هزینه مواد اولیه، سرمایه گذاری، توسعه محصولات و حتی واردات فناوری است. همه این ها به‌طور مستقیم به قیمت تمام شده خودرو و در نهایت قیمت مصرف کننده اثر می گذارد. بنابراین جدایی کامل بازار خودرو از ارز قابل تصور نیست.
خوشبختانه سیاست گذاری ها هم از تمرکز مطلق روی خودروهای برقی فاصله گرفته و نگاه متوازن تری به خودروهای هیبریدی شکل گرفته است
* با توجه به قیمت های فعلی، آینده خودروهای اقتصادی در ایران را چگونه می بینید؟
به نظر من تولید خودروهای اقتصادی زیر یک میلیارد تومان در شرایط فعلی بسیار دشوار است. امروز یک خودروی ۵۰۰ میلیون تومانی تقریبا معادل ۵ هزار دلار قیمت دارد. در سطح جهانی، با این رقم نمی توان خودرویی تولید کرد که استانداردهای ایمنی و فنی را پوشش دهد. خودروهای دارای استانداردهای ۸۵ گانه، فناوری های نوین و حتی رویکردهای هیبریدی حداقل بین ۱۰ تا ۱۵ هزار دلار قیمت دارند. وقتی این ارقام را به تومان تبدیل می کنیم، خودروی اقتصادی زیر یک میلیارد تومان عملا غیر ممکن است. البته اگر دولت مشوق هایی برای تولید خودروهای برقی یا هیبریدی ارائه دهد، شاید بتوان در این حوزه، اندکی مانور داد. خوشبختانه سیاست گذاری ها هم از تمرکز مطلق روی خودروهای برقی فاصله گرفته و نگاه متوازن تری به خودروهای هیبریدی شکل گرفته است اما در مجموع، با سطح فعلی هزینه ها، نمی توان انتظار داشت خودروسازان به سمت تولید خودروهای ۵ هزار دلاری حرکت کنند.
نظر شما