به گزارش بازار، بانک جهانی هر سال در ابتدای جولای، اقتصادهای جهان را بر اساس درآمد ناخالص ملی سرانه (Atlas GNI per capita) دسته‌بندی می‌کند.
این طبقه‌بندی کشورها به چهار گروه کم‌درآمد، متوسط رو به پایین، متوسط رو به بالا و پردرآمد تقسیم می‌کند و فراتر از یک شاخص آماری ساده، بر مسیر توسعه، دسترسی به منابع مالی بین‌المللی و جایگاه کشورها در نظام کمک‌های توسعه‌ای تأثیر می‌گذارد.
از اواخر دهه ۱۹۸۰ تاکنون، ترکیب کشورها در گروه‌های درآمدی تغییرات چشمگیری داشته است.
در سال ۱۹۸۷، حدود ۳۰ درصد کشورها کم‌درآمد و تنها ۲۵ درصد پردرآمد بودند، اما در سال ۲۰۲۴ این نسبت‌ها به ۱۲ درصد و ۴۰ درصد تغییر یافته است.
کارشناسان این تحولات را نتیجه رشد پایدار اقتصادهای نوظهور، پیوستن به تجارت جهانی و اجرای اصلاحات ساختاری می‌دانند.
تغییرات منطقه‌ای در طبقه‌بندی درآمدی
آسیا و اقیانوسیه شرقی
سهم کشورهای کم‌درآمد از ۲۶٪ در سال ۱۹۸۷ به تنها ۳٪ در ۲۰۲۴ کاهش یافته است، که نشان‌دهنده رشد سریع اقتصادهای نوظهور منطقه است.
اروپا و آسیای مرکزی
در این منطقه هیچ کشور کم‌درآمدی ثبت نشده، اما سهم پردرآمدها کمی کاهش یافته است.
آمریکای لاتین و کارائیب
کشورهای کم‌درآمد به طور کامل حذف شدند و سهم پردرآمدها از ۹٪ به ۴۶٪ افزایش یافته است.
خاورمیانه و شمال آفریقا
تعداد کشورهای کم‌درآمد از ۲ به ۳ افزایش یافت، اما پردرآمدها به ۳۵٪ رسیدند.
جنوب آسیا
همه کشورهای منطقه از دسته کم‌درآمد خارج شده و به رده‌های بالاتر درآمدی منتقل شدند.
آفریقای سیاه
سهم کشورهای کم‌درآمد از ۷۵٪ به ۴۵٪ کاهش یافت و یک کشور به جمع پردرآمدها پیوست.
جابه‌جایی‌های مهم در سال ۲۰۲۶
صعود کاستاریکا
کاستاریکا با رشد ۴.۷ درصدی متوسط سه‌ساله و تقویت مصرف داخلی، از گروه «متوسط رو به بالا» به جمع پردرآمدها پیوست.
صعود کیپ‌ورد
کیپ‌وِرد با رشد ۷.۳ درصدی GDP و افزایش درآمد سرانه ناشی از رونق گردشگری، به گروه «متوسط رو به بالا» منتقل شد.
صعود ساموآ
اقتصاد ساموآ با رشد ۹.۴ درصدی، تقویت حواله‌ها و بازسازی زیرساخت‌ها، درآمد سرانه خود را به ۴۶۵۰ دلار رساند و به سطح «متوسط رو به بالا» صعود کرد.
سقوط نامیبیا
تنها کشور سقوط‌کننده، نامیبیا بود. کاهش رشد در بخش معدن و تعدیل جمعیت، موجب کاهش ۱۲.۹ درصدی درآمد سرانه شد و این کشور از گروه «متوسط رو به بالا» به «متوسط رو به پایین» بازگشت.
اهمیت طبقه‌بندی درآمدی کشورها
این طبقه‌بندی، علاوه بر ارائه یک تصویر آماری، برای سیاست‌گذاران و سرمایه‌گذاران بین‌المللی بسیار مهم است. تعیین جایگاه کشورها در گروه‌های درآمدی بر:
- دسترسی به منابع مالی بین‌المللی
- سهم در برنامه‌های کمک توسعه
- اولویت‌بندی پروژه‌های اقتصادی
- و سیاست‌های تجاری اثر مستقیم دارد
کارشناسان اقتصادی معتقدند کشورهایی که موفق به ارتقا گروه درآمدی خود می‌شوند، از مزایای قابل توجهی در جذب سرمایه‌گذاری و مشارکت در پروژه‌های جهانی برخوردار می‌شوند.
نکته:
تحولات ۲۰۲۴ نشان می‌دهد اقتصادهای نوظهور آسیا، آمریکای لاتین و آفریقای سیاه بیشترین رشد را تجربه کرده و سهم پردرآمدها در جهان به ۴۰٪ رسیده است.
با این حال، هنوز برخی مناطق با کاهش درآمد سرانه مواجه‌اند و نیازمند اصلاحات ساختاری و سیاست‌های توسعه‌ای هستند.
نظر شما