امید محمدی؛ بازار: در شرایطی که وضعیت بازار خودرو در ایران روز به روز پیچیده تر می شود، مشکلات تامین قطعات، خدمات پس از فروش، کیفیت پایین محصولات و همچنین حضور گسترده خودروهای چینی و اروپایی، چالش های متعددی را برای مالکان خودروها و فعالان این صنعت رقم زده است. در نبود شبکه تامین قطعات قوی و فقدان نظارت ها به این مساله، عرضه خودروهای وارداتی یا حتی مونتاژی جدید برای متقاضیان جز دردسر نمی تواند لذت رانندگی را فراهم کند. از سوی شاهد هستیم که در دور جدید واردات خودرو سیاستگذار صنعتی و فعالان به مساله خدمات پس از فروش کمترین توجه را داشته و همزمان با این مساله سایه نا تمام فقدان نظرات ها گریبان بازار لوازم یدکی خودرو را گرفته است است، از همین رو با رضا برنابادی، کارشناس ارشد صنعت خودرو به گفت وگو در این موضوع پرداختیم؛
* روند رشد نرخ قطعات و خدمات پس از فروش خودروهای چینی و وارداتی را چگونه ارزیابی می کنید؟
روند رشد قیمت لوازم یدکی خودرو را باید تصاعدی معرفی کرد. اگر چه هنوز با کمترین درصد، ارائه خدمات پس از فروش به خودروهای چینی در حال انجام است، اما مشکل اصلی این خودروها فقدان قطعه است. خدمات پس از فروش قابل انجام است، ولی قطعه برای برخی از خودروهای چینی و وارداتی موجود نیست. از طرفی به نظر می رسد دست های که پشت پرده هستند، این قطعات را نگه داشتند تا با نرخ دلار۱۱۰ یا ۱۲۰ هزار تومانی به بازار عرضه کرده تا از این شرایط نهایت سواستفاده در جهت کسب سود کلان را ببرند، عرضه کنندگان این قطعات مافیای خودشان را دارند.
برندهای ژاپنی که اخیرا وارد کشور شدند و مدل های ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ هستند، فعلا به طور کامل قطعه ندارند
* درحال حاضر کدام برندها در بازار با کمبود قطعه مواجه هستند؟ چینی ها یا وارداتی ها؟
هم خودروهای چینی و هم خودروهای کره ای با کمبود قطعه مواجه شدند. نکته قابل توجه اینجاست که برندهای ژاپنی که اخیرا وارد کشور شدند و مدل های ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ هستند، فعلا به طور کامل قطعه ندارند. در صورتی که این خودروها دچار حادثه یا نیازمند تعمیر شوند، قطعات آن ها باید از کشورهای حوزه خلیج فارس تامین شود. قطعه هست، اما قیمت ها به طرز وحشتناکی بالاست، لازم به ذکر است که اگر خودروهای وارداتی فقط مخصوص بازار چین تولید شده باشد، تامین قطعات آن از کشورهای حاشیه خلیج فارس امکان پذیر نیست.
* این گرانی قطعات چه تبعاتی برای مالکان خودروها دارد؟
متاسفانه وقتی مافیا فروش قطعات درجه یک را متوقف می کند و وارد بازار نمی کند، بازار پُر از اقلام بی کیفیت می شود. همین موضوع باعث می شود که مصرف کننده آسیب جدی ببیند. در صورتی که مالک خودرو برای تعمیر از قطعات تقلبی یا بی کیفیت استفاده کند، خسارت استفاده از قطعه تقلبی به خودرو را دوچندان خواهد کرد. البته مالکان خودروها نمی توانند کیفیت قطعات را تشخیص دهند، بنابر این بهتر است که تامین قطعات توسط تعمیرکاران انجام شود.
* وضعیت قطعات خودروهای اروپایی به چه صورت است؟
قطعات خودروهای اروپایی هم افزایش قیمت قابل توجه را تجربه کردند. ولی مزیتی که دارند، این است که قطعات استوکشان موجود است. در بسیاری از فرآیند تعمیرات می توان با قطعات استوک مشکلات فنی را رفع کرد. شاید کیفیت این قطعات ۱۰۰ درصد نباشد، اما از نظر کیفیت بسیار بهتر از قطعات چینی نو است. اما برای خودروهای چینی مونتاژ یا وارداتی در بازار لوازم یدکی، قطعات استوک وجود ندارد.
قطعات خودروهای چینی، حتی آن هایی که توسط خود شرکت های داخلی تامین و مونتاژ می شوند برای فروش، کیفیت قابل قبولی ندارند
* کیفیت قطعات خودروهای چینی در حال حاضر در چه سطحی است؟
قطعات خودروهای چینی، حتی آن هایی که توسط خود شرکت های داخلی تامین و مونتاژ می شوند برای فروش، کیفیت قابل قبولی ندارند. یک خودرو بعد از تولید، فارغ از اینکه از خانواده پر فروش یک برند یا هر برند دیگری باشد، باید لااقل سه سال بی نیاز از تعمیرگاه باشد. اما متاسفانه حتی خودروهای صفر هم در کوتاه ترین زمان پس از تحویل خودرو به مشتری نیازمند مراجعه به نمایندگی یا تعمیرگاه هستند؛ اغلب با ایراداتی الکترونیکی، الکتریکی، افت فشار روغن موتور یا ضعف توربو شارژر مواجه می شوند.
* در شرایط اقتصادی فعلی، دارندگان خودروهای ژاپنی، اروپایی یا چینی بهتر است قطعات نو بخرند یا استوک؟
مالکان خودروهای اروپایی، کره ای یا ژاپنی تا جایی که قطعات اورجینال اصلی بتوانند تهیه کنند، بهتر است برای تعمیرات یا سرویس های دوره ای از آن ها استفاده کنند. اما در مورد خودروهای چینی، مشکل این است که قطعه وجود ندارد و اگر هم هست، از کشور چین با زمان بسیار طولانی و قیمت های عجیب مواجه هستند. اگر خودروهای چینی که در کشور هستند نمونه ای از آن ها در بازار خلیج فارس موجود باشد، قطعات آن ها را از خودرو باز می شوند و نهایت به بازار داخل جهت استفاده وارد می شوند. در واقع، حتی اگر قطعه از کشور دیگری بیاید، باز هم در انبارها آسیب دیده و ضعیف می شود. فعالیت شرکت های مونتاژ کار نیز برای تامین قطعات نو خیلی ضعیف است و دردسر به دنبال دارد.
* به عنوان پرسش پایانی وضعیت بازار قطعات استوک باتوجه به نوسان نرخ ارز داغ می شود؟
قطعات استوک عمدتا برای خودروهای اروپایی، کره ای یا ژاپنی استفاده می شود، در صورت نوسان نرخ ارز و با در نظر داشتن افت قدرت خرید مالکان این خودروها، برای تعمیرات اساسی که اغلب شامل موتور و گیربکس است، به سمت قطعات استوک سوق خواهند یافت.
نظر شما