بازار؛ گروه ایران: «توسعه در صنعت پلاسما متوقف شده است. همین مساله ۲۰۰ هزار نفر از مصرف کنندگان داروهای مشتق شده از پلاسما را با چالش مواجه کرده است.» این بخشی از گفته های نریمان صدری رئیس انجمن پلاسمای ایران است که توانایی لازم برای تولید داروهایی که ماده اولیه آنها پلاسما را دارند اما در حال حاضر سیاست گذاری های اشتباه فعالین این صنعت را با چالش مواجه کرده است.
بر اساس آماری که صدری طی یک نشست خبری در اتاق بازرگانی تهران اعلام کرده، در حال ارزش بازار داروهای مشتق شده از پلاسما در ایران چیزی حدود ۶ همت است که ۶۲ درصد آن از داروهای مشتق شده از پلاسمای ایرانی بوده و ۳۸ درصد آنها وارداتی است.
او که معتقد است بخش خصوصی توانایی توسعه و افزایش ظرفیت تولید داروهای مشتق شده از پلاسما را دارد، می گوید هم اکنون دو پالایشگاه پلاسما در داخل کشور وجود دارد. یک پالایشگاه پلاسمای دیگر در دست احداث بوده و کلنگ یک پالایشگاه دیگر پلاسما زده شده است. در واقع در صورت بهره برداری از کامل از این پالایشگاه ها ما به چیزی حدود یک میلیون لیتر پلاسما نیاز داریم در حالیکه در حال حاضر مقدار ماده اولیه تولیدات ما چیزی حدود ۵۰۰ هزار لیتر بیشتر نیست.
به گفته این مقام مسول در صنعت پلاسما، در تمام سال‌ها در لیست کمبود داروی های کشور داروهای با منشا پلاسما وجود داشته و دارد با این وجود به برخی از مراکز اهدای پلاسما که تاسیس شده اند، مجوز بهره برداری داده نمی شود.
رئیس انجمن پلاسمای ایران افزود: متاسفانه برخی دولتی‌ها بخش خصوصی را رقیب خود می‌دانند در حالیکه این وسط بحث سلامت مردم و بعد قدرت دارویی و نفوذ در منطقه مطرح است و این طرح در نهایت به نام ایران تولید خواهد شد.
افزایش ۵۰ درصدی مصرف داروهای پلاسمایی در جهان و کج فهمی مدیران ایرانی
اما در حالی توسعه در این صنعت متوقف شده که نیاز به داروهای تولید شده از پلاسما هر روز در حال افزایش است. بر اساس آمارهای اعلامی از طرف صدری، در حال حاضر ۱۵ درصد کسری در صنعت پلاسما وجود دارد. این کسری در شرایطی است که پیش بینی می شود تا سال ۲۰۳۰ حدود ۵۰ درصد مصرف مهم ترین داروهای پلاسمایی افزایش یابد.
رئیس انجمن تامین کنندگان پلاسما در اینباره گفته است که «صنعت پلاسما انقدر مهم است که ۷۰ درصد پلاسما مورد نیاز دنیا توسط امریکا تولید شود نیاز دنیا ۸۰ میلیون لیتر است که قیمت هر لیتر آن ۱۰۰ دلار است و اگر ارزش افزوده را محاسبه کنید ارزش هر لیتر ۲۰۰ دلار است.»
او درباره چالش های موجود در مسیر توسعه صنعت پلاسما گفت: چالش اصلی ما این است که صدای واحد از دولت نمی‌شنویم در هر دولت یک بخش یا نهاد دولتی ساز مخالف میزند به طور مثال اکنون دولت، سازمان انتقال خون و غذا و دارو همگی موافق هستند، اما یک استاندار به راحتی می‌تواند مانع تاسیس مرکز اخذ پلاسما یا واحد تولید شود ما می‌خواستیم مراکز جدیدی در استان‌ها ایجاد کنیم، اما استاندار مخالفت کرد ومردم آن استان از پلاسما خون محروم شد.
برخورد سلیقه ای مدیران دولتی
حسین سالم از دیگر اعضای این انجمن بود که کج فهمی مدیران در کشور را مورد نقد قرار داد و در اینباره گفت: متاسفانه هر مدیری که در سازمان انتقال خون منصوب میشود به صورت سلیقه‌ای برخود می‌کنند یک مدیر استقبال می‌کند یک مدیر به روش‌های مختلف سنگ اندازی می‌کند در حالیکه این یک موضوع ملی و حاکمیتی است و باید در تمام دولت‌ها و تمام مدیران یک سیاست واحد و بلند مدت در قبال آن اتخاذ کنند.
او با اشاره به حضور خیرین در این حوزه گفت: در یکی از شهرستان‌ها یک خییر یک ساختمان را با ۲۰ دستگاه پلاسما امریکایی و تخت و سایر تجهیزات اماده کرد و فقط سازمان انتقال خون باید به لحاظ پرسنل تخصصی انجا را تامین می‌کرد؛ ۳ رئیس جمهور به ان استان سفر کردند و این خییر از رئیس جمهور درخواست می‌کرد که به این مورد رسیدگی کنند. در واقع سازمان انتقال خون هیچ تبلیغ یا فرهنگ سازی انجام نمیداد در حالیکه طبقه اول همان ساختمان خون اهدا می‌شد.
سالم با اشاره به تغییر سیاست‌ها در دولت‌های مختلف گفت:۸ سال مدیری در سازمان انتقال خون داشتیم که همراه بود بعد از ان ۸ سال وزیر و رئیس انتقال خون امد که اجازه تاسیس یک مرکز اخذ پلاسما صادر نشد در دولت یازدهم و دوازدهم ویزیر بهداشت وقت کاملا مخالف فعالیت بخش خصکصی در این حوزه بود، اما وقتی کرونا همه گیر شد و نقش پلاسما مشخص شد آنقدر که هیچ کشوری حاضر به صادرات یک کیسه پلاسما حتی به ۱۰ برابر قیمت نبود متوجه سیاست اشتباه خود شدند، اما متاسفانه زمان از دست رفته بود.
نگاه متفاوت کشورها به صنعت پلاسما
چند وقتی است حواشی دریافت پلاسما هم در کشور حسابی بالا گرفته است. برخی بر این باورند که نباید بابت اهدای پلاسما پولی پرداخت شود. در این میان برخی دیگر این ادعا را قبول ندارند.
رییس انجمن پلاسمای ایران با اشاره به دیدگاه‌های مختلف کشورها نسبت به اخذ پلاسما از افراد در اینباره گفت: ۳ دیدگاه در این حوزه وجود دارد. اولین مدل امریکایی است یعنی اینکه پلاسما متعلق به انسان است و می‌تواند آن را بفروشد و مرکزی که آن را دریافت می‌کند باید هزینه اش به فرد اهدا کننده پرداخت کند در واقع نگاه کاملا اقتصادی دارد که من شخصا با آن مخالف هستم این روش در امریکا، فرانسه اجرا میشود.
صدری ادامه داد: دیدگاه دوم تفکر آلمانی است که می‌گوید این یک نوع اهدا است و هر فرد داوطلب در جهت ارتقا و کمک به جامعه انجام می‌دهد و دولت یا مرکز پذیرنده در قبال این اهدا باید امتیازاتی ارائه دهد که این روش اکنون در ایران اجرا میشود.
مثلا در مراکز خصوصی هر فردی که پلاسمای خود را اهدا می‌کند و یک روز خود را به این کار اختصاص می‌دهد، هزینه‌ای در حد پرداخت هزینه رفت و امد به وی پرداخت میشود.
صدری ادامه داد: مدل سوم که فقط در کشورهای اسکاندیناوی جواب داده وبر اساس اهدا داوطلبانه است. در واقع هر کشوری که درامد سرانه مردم ان بالاتر از متوسط جهانی است این روش جواب داده است.
اهمت پلاسما در صنعت دارویی
او همچنین با اشاره به اهمیت پلاسما در صنعت دارو گفت: در ابتدای دهه ۸۰ پیشرفت و مصرف دارو و تجهیزات پزشکی پزشکی ازمیزان تولید سرعت گرفت و امروز ۸۰ درصد داروهای مورد نیاز انسان‌ها تولید میشود و ۲۰ درصد در حوزه‌های مختلف کسری داریم که یکی از این حوزها پلاسما است.
وی ادامه داد: یکی از راه‌های اخذ پلاسما این است که خون اهدا کننده را در سانتریفیوژ قرار می دادند و طی مراحلی پروتئین جدا می‌شوند. در چند سال اخیر دیگر نیازی به اخذ خون از داوطلب نیست و مستقیم پلاسما از اهدا کننده اخذ میشود با این روش محدودیت اهدا از ۴ بار به ۳۶ بار در ماه رسیده است. البته تعداد دفعات مجاز برای اهدای پلاسما در کشوری همچون آمریکا به ۱۰۲ بار در ماه رسیده است.
صدری با اشاره به سابقه اخذ مستقیم پلاسما در کشور گفت: ما نیز در ایران به دنبال انجام این کار بودیم، اما بوروکراسی‌های اداری و سختی‌های اخذ مجوز و قوانین مانع اصلی بود تا اینکه مجلس واسطه شد و دولت مجوز لازم را داد و در دهه ۸۰ ما با همکاری یک شرکت المانی به صورت جوینت ونچر این تکنولوژی وارد شد و مرکز آن به صورت کاملا خصوصی تاسیس شد در آن زمان علت مخالفت دولت این بود که این کار را وظیفه حاکمیتی می‌دانست.
رئیس انجمن تامین کنندگان پلاسما با اشاره به میزان اهدا خون در کشور گفت: ما هر سال ۲.۳ میلیون لیتر اهدا داوطلبانه خون داریم که اگر بخواهیم از روش خون گیری به میزان تولید پلاسمایی که امروز تامین میشود برسیم باید ۵ برابر میزان اهدا خون فعلی صورت بگیرد.
نظر شما