بازار؛ گروه استانها: صنعت گردشگری یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی خراسان رضوی است که قابلیت برنامه‌ریزی و استفاده از سرمایه‌های داخلی و خارجی استان را برای توسعه این بخش و همچنین کل استان، دارا است اما کرونا این روزها سایه سنگینی بر سر این صنعت انداخته است.
در همین راستا با یوسف بیدخوری معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی استان خراسان رضوی پیرامون تشریح شرایط فعلی این صنعت به گفت‌وگو نشستیم.
* وضعیت صنعت گردشگری این روزها چگونه است؟
حوزه گردشگری و هتلداری متأسفانه در وضعیت خوبی به سر نمی‌برد. باوجوداینکه مابعد از عید سعید فطر زمینه را برای فعالیت واحدهای اقامتی و تأسیسات گردشگری فراهم کردیم و در حال حاضر ممنوعیتی برای پذیرش مسافر وجود ندارد اما از حدود ۲۴۱ هتل و یک متل تنها ۷۰ واحد مشغول به کار هستند.
از ۳۰۸ هتل‌آپارتمان ۶۵ واحد و از مجموع ۳۸۱ مهمان‌پذیر که پروانه بهره‌برداری دارند ۸۲ مورد فعال هستند. تعداد خانه مسافرها نیز ۳۸۰ عدد است که خانه مسافر در حال حاضر فعالیت دارند.
* چند درصد واحدهای اقامتی تعطیل هستند؟
با توجه به آمار هایی که عنوان شد بیش از دوسوم واحدهای ما به حالت تعطیل درآمده‌اند و تعدادی نیز در حال تعطیلی هستند چون توجیه اقتصادی برای صاحبان آن ها ندارد.
در حال حاضر با وجود اینکه ممنوعیتی برای پذیرش مسافر وجود ندارد اما از حدود ۲۴۱ هتل و یک متل تنها ۷۰ واحد مشغول به کار هستند
وقتی شما به حرم و خیابان‌های اطراف آن مراجعه می‌کنید متوجه می‌شوید که در خیابان‌های مشهد مقدس به عنوان پر جاذبه ترین شهر خراسان رضوی مسافری نیست و چند مرکز اقامتی که باز هستند تعداد کمی مسافر را در خود جای‌داده‌اند.
* واحدهای اقامتی فعال با چند درصد ظرفیت کار می‌کنند؟
بر اساس آمار سامانه جامع گردشگری و مراکزی که آمارهای خود را در این سامانه وارد می‌کنند هتل‌ها ۱۲ درصد، هتل‌آپارتمان‌ها ۱۱ درصد، مهمان‌پذیرها ۱۰ درصد خانه مسافرها با حدود ۱۰ درصد کل ظرفیت خود در حال فعالیت هستند و باید اذعان کرد: ضریب اشغال مسافر در هتل‌های خراسان رضوی درمجموع به ۴ درصد رسیده است و این موضوع بدین معناست که این واحدها حتی قادر به هم‌پوشانی هزینه‌های روزانه خود نیستند.
* آیا راهی برای خروج از شرایط فعلی است؟
ما امیدوار بودیم بعد از اتمام مدارس و امتحانات و شروع فصل تابستان شرایط بهتر شود البته مشهد هم در مقابله با کرونا بسیارخوب پیش می‌رفت اما متأسفانه باوجود بازگشایی مشاغل و بازشدن فضای کسب‌وکارها اثر خود را گذاشت و شاهد اعلام وضعیت قرمز در استان خراسان رضوی هستیم.
البته اطلاع‌رسانی‌ها بی‌تأثیر نبوده و رغبت مردم برای سفر به این استان کاهش‌یافته که طبیعی و کاملاً درست است و اولویت قطعاً حفظ سلامتی است، میزان سفرها کاهش‌یافته و نشان‌دهنده این است که وضعیت گردشگری ما از شرایط مطلوبی برخوردار نیست.
متاسفانه در حال حاضر به‌شدت درصد اشغال مراکز توسط مسافر پایین آمده و توجیه اقتصادی برای همکاران ما ندارد مگر اتفاق دیگری رقم بخورد.
چیزی که می‌تواند به ما در شرایط فعلی کمک‌کننده باشد اجرای برنامه‌های کوتاه‌مدت است لذا ما در شرایط فعلی تابع ستاد ملی و استانی مبارزه با کرونا هستیم.
* آیا برگزاری تورهای مسافرتی با پروتکل‌های بهداشتی می‌تواند کمکی به این صنعت کند؟
طبیعتاً در شرایطی که وضعیت استان قرمز است ما نمی‌توانیم تبلیغ سفر انجام دهیم و یا تورهای گردشگری را معرفی کنیم و امیدواریم که شرایط هرچه زودتر از این حالت دربیاید و ما بتوانیم دوباره زمینه‌های تبلیغات برای حضور گردشگران در استان فراهم کنیم.
ضریب اشغال مسافر در هتل‌های خراسان رضوی درمجموع به ۴ درصد رسیده است و این موضوع بدین معناست که این واحدها حتی قادر به هم‌پوشانی هزینه‌های روزانه خود نیستند
تاکنون یک سری محدودیت‌ها از جمله باز نشدن کامل حرم مطهر و اوج گرفتن کرونا در استان تاثیرات بسیار نامطلوبی بر روی این صنعت داشته است و اگر شرایط به‌گونه‌ای فراهم شود که شاهد حضور زائران و گردشگران در استان باشیم بخشی از لطمات واردشده جبران خواهد شد اما درهرصورت سلامت مردم در اولویت است و تصمیمات ستاد ملی مبارزه با کرونا می‌تواند راهگشا باشد در همین راستا معتقدیم که می‌شود سفر را به تعویق انداخت اما بحث سلامت و ایجاد مشکل در آن قابل جبران نخواهد بود.
*تا چه میزان شاهد تعدیل نیرو در مراکز اقامتی بودیم؟
متأسفانه ارتباط پرسنل با هتل‌ها در حال قطع شدن است زیرا ما هتل‌هایی داریم که بیش از ۴۰۰ پرسنل داشتند و در شرایط فعلی به ۱۰۰ الی ۱۲۰ نفر نیروهای خود را کاهش داده‌اند که همین تعداد هم در حال کاهش است و لذا مالکان تا همین حد که بتوانند هتل را باز نگاه داشته و به اندک مسافران داخل هتل خدمات ارائه کنند نسبت به نگهداری پرسنل خود اقدام کرده اند.
تعداد زیادی از پرسنل تأسیسات گردشگری ارتباطشان با این صنعت در حال کمرنگ شدن و قطع شدن است تعدادی به دنبال دریافت بیمه بیکاری رفته‌اند که این هم یک لطمه دیگر به این حوزه است.پرسنل واحدهای اقامتی و دفاتر مسافرتی افراد متخصص هستند که باید به هر نحوی شده این نیروها حفظ شوند.
*برای جلوگیری از قطع این ارتباط و یا دوران پساکرونا چه باید کرد؟
ما به دنبال برگزاری دوره‌های آموزشی برای این افراد و برای بعد از دوران کرونا هستیم زیرا شرایط دوران پساکرونا قطعاً متفاوت خواهد بود و به‌طور حتم بحث‌های بهداشتی پررنگ‌تر می‌شود.
از همین رو در حوزه آموزش به دنبال برگزاری کلاس‌های آموزشی به‌صورت آنلاین هستیم چراکه امکان برگزاری دوره‌ها به علت بیماری کرونا به‌صورت حضوری وجود ندارد.مجوزهای لازم گرفته‌شده و ثبت‌نام‌ها انجام‌شده اما رغبت برای شرکت در این دوره‌ها از حد انتظار ما پایین تر است.
اعتقاد داریم در دورانی که فعالیت‌ها فروکش کرده است این ارتباط باید حفظ شود که از طریق آموزش به دنبال حفظ ارتباط با پرسنل هستیم.
* برای حمایت از این صنعت چه اقداماتی انجام دادید؟
در نخستین مصوبه دولت در خصوص کسب‌وکارهای آسیب‌دیده از کرونا، واحدهای اقامتی و پذیرایی، دفاتر و شرکت‌های خدمات مسافرتی و گردشگری و همچنین صنایع‌دستی در آیین‌نامه به‌عنوان مشاغل خسارت‌دیده از کرونا معرفی شدند.
از نظر من بیشترین خسارت کرونا به گردشگری و تأسیسات این حوزه بوده است چون برای پیشگیری از کرونا گفته می‌شود در خانه بمانید و از سفرهای غیرضروری اجتناب کنید از این‌طرف ماهیت گردشگری دعوت مردم به سفر است و این دو باهم تناقض دارند و بیشترین ضربه به این حوزه واردشده است.
در این زمینه دو کار انجام‌شده است یکی معرفی افرادی که دارای بیمه هستند به اداره کار و تأمین اجتماعی که سازوکار آن جهت دریافت بیمه بیکاری فراهم‌شده است؛ مورد دوم تسهیلاتی است که از سوی دولت در نظر گرفته‌شده است برای افرادی که از این بیماری متحمل ضرر و زیان شده‌اند
این تسهیلات شامل پرداخت ۱۶ میلیون تومان به ازای هر نفر شاغل در هریک از تأسیسات گردشگری است که خوشبختانه مصوب شده است و کار ویژه دیگر که ابتکار وزارتخانه ماست برای افرادی که بیمه نبودند و امکان استفاده از مزایای بیمه را نداشتند در حال ثبت‌نام برای انجام سایر مراحل هستند.
* آیا در این میان برای افرادی مانند راهنمایان گردشگری و یا اقامتگاه‌های بوم‌گردی نیز فکری برداشته‌شده است؟
راهنمایان گردشگری نیز چون به‌صورت دائم مشغول به کار نیستند بیمه آن‌ها با مشکلاتی مواجه شده بود که در حال پیگیری است.
مورد بعدی اقامتگاه‌های بوم‌گردی است که تازه تأسیس هستند و تازه دارند رونق می‌گیرند لذا هنوز به سمت بیمه پرسنل و حمایت از کارمندان خود نرفته‌اند.
در حال حاضر۱۰۰ اقامتگاه بوم گردی در شهرستان‌های مختلف استان پراکنده هستند که به دنبال پیگیری وضعیت این مراکز نیز هستیم.
نظر شما