هنگامه خاندوزی، بازار: در گلستان به دلیل شرایط آب و هوایی و وجود باغات فراوان و جنگل های انبوه شرایط پرورش زنبور عسل و توسعه آن فراهم بوده و به همین دلیل این استان یکی از تولید کنندگان عسل های طبیعی و با کیفیت است.
در حال حاضر ۱۵۹ هزار کلونی زنبور با دو هزار و ۵۶۴ بهره بردار در گلستان وجود دارد که سالانه تولید آنها به ۸۹۴ تن می رسد، اما در سال های گذشته زنبورداران به دلیل خشکسالی، افزایش قیمت نهاده، بالا رفتن هزینه های تولید با مشکلات زیادی مواجه شدند.
به دلیل همزمانی سمپاشی مزارع کلزا با فعالیت زنبور داران شاهد تلفات زیاد زنبورهای عسل در این استان بودیم که همه این موارد شرایطی فراهم کرد که زنبورداران گلستانی نتوانند تولید خوبی داشته باشند. خبرگزاری بازار برای بررسی مسائل و چالش های پیش روی پرورش زنبور و تولید فرآورده های آن گفتگویی با «مسعود فندرسکی» رئیس اتحادیه زنبورداران گلستان داشته است.
* اصلی ترین چالش زنبورداران گلستان چیست؟
از آنجایی که سم پاشی مزارع کلزا همزمان با فعالیت کندوهای زنبور عسل است و مدیریتی در خصوص توزیع سموم و استفاده از آن وجود ندارد، این مسئله باعث تحمیل تلفات به زنبورداران می شود. زنبورهای کارگر با حضور در مزارع کلزا شهد مسموم را وارد کلونی می کنند و این شهد به ملکه رسیده و باعث نابودی کلونی می شود که نیازمند مدیریت دفع آفات نباتی است. جهاد کشاورزی باید زمان بندی مناسبی برای استفاده از سموم داشته باشد تا خسارت ما در این بخش کمتر شود.
ضرورت دارد که زنبور دارها را به سمت سایر تولیدات از جمله ژل رویال، گرده و زهر زنبور، تولید ملکه سوق دهیم تا زمینه رونق این حوزه فراهم شود
یکی دیگر از مشکلات این بخش افزایش قیمت نهاده است که همین مساله سبب می شود تا زنبورداران به سمت مزارع کلزا سوق داده شوند، همچنین بالا بودن هزینه های تولید و قیمت فروش عسل عاملی است که همیشه سبب شده تا زنبورداران برای فروش محصولات خود با مشکلات زیادی مواجه شوند.
* توزیع نهاده بین زنبورداران چگونه است؟
نرخ شکر سهمیه استان برای زنبورداران کیلویی ۳۰ هزار تومان است و این قیمت برای خرید از درب کارخانه در نظر گرفته شده که چنانچه هزینه های حمل و نقل و دیگر مباحث را در نظر بگیریم هزینه تمام شده خرید شکر برای زنبور داران کیلویی ۴۲ هزار تومان تمام می شود.
با این قیمت تمام شده هیچ کدام از تعاونی ها رغبتی برای خرید شکر تعاونی ندارند. زنبور داران گلستان برای بقا نیازمند نهاده ارزان قیمت هستند و دولت می تواند در قالب اعتبار و به صورت وام، سرمایه در گردش لازم را برای تامین نهاده در اختیار ما قرار دهد.
* دولت چه تسهیلات حمایتی برای زنبورداران داشته است؟
در سال گذشته و امسال تسهیلات حمایتی برای این بخش وجود نداشت که با توجه به چالش ها و مشکلاتی که در سال های گذشته با آن مواجه بودیم سبب شده این بخش با کمبود نقدینگی مواجه شود. دولت به جای تسهیلات برای ایجاد کلونی های جدید، باید زنبور داران قوی که در سطح استان و کشور فعالیت می کنند را حمایت و حفظ کند تا جوانانی که در مراکز فنی و حرفه ای برای ورود به این حوزه آموزش می بینند، تشویق شوند.
سال گذشته به دلیل خشکسالی تولید عسل کاهش یافت
با توجه به مشکلات از جمله افزایش قیمت نهاده و تلفاتی که به دلیل بیماری و سم پاشی مزارع وجود دارد زنبور داران دلگرمی گذشته را ندارند و با توجه به افت تولید در اثر خشکسالی، سرمایه در گردشی در این حوزه وجود ندارد و حتی برای خرید نهاده هم مشکل دارند.
* بازار فروش عسل تولیدی چگونه است؟
بیشتر بازار فروش ما در داخل استان گلستان است. سال گذشته به دلیل خشکسالی تولید عسل کاهش یافته و با توجه افزایش هزینه ها شاهد بالا رفتن قیمت عسل بودیم و همین مساله قدرت خرید را نیز کاهش داد. از طرف دیگر برای پرورش دهندگان زنبور نیز به صرفه نیست که بخواهند عسل را با قیمت کمتری عرضه کنند قیمت تمام شده محصول بسیار بالاست و برای تولید کننده توجیه اقتصادی ندارد به همین دلیل ضرورت دارد که زنبور دارها را به سمت سایر تولیدات از جمله ژل رویال، گرده و زهر زنبور، تولید ملکه سوق دهیم تا زمینه رونق این حوزه فراهم شود.
* برای ترغیب زنبورداران به سمت سایر تولیدات چه اقداماتی باید انجام شود؟
کارگروهی در اتحادیه کل کشور بعنوان کارگروه ژل رویال تشکیل دادیم که در سطح استان نیز به دنبال آغاز فعالیت های آن هستیم تا فعالان این حوزه و کسانی که علاقمند هستند ساماندهی کنیم و به کارگروه اتحادیه کل کشور وصل شویم تا در بخش تولید و خرید آن همکاری لازم شکل بگیرد. ژل رویال گلستان به دلیل بستر طبیعت بکری که برخورداریم و گرمای ارگانیک جنگلی که در استان وجود دارد می تواند یکی از باکیفیت ترین ژل های رویال باشد. امیدواریم با سرمایه گذاری شرکت های دانش بنیان در این حوزه شاهد اتفاقات خوبی در صنعت زنبور داری استان باشیم.
* گلستان ظرفیت گسترش زنبورداری را دارد؟
از آنجایی که گلستان یک استان چهار فصل است و نه تابستان خیلی گرم و نه زمستان سخت دارد و از طرفی فاصله کوچ ها زیر ۱۰۰ کیلومتر بوده این استان مساعد برای پرورش زنبور است. عسل های تولیدی و همچنین دیگر فرآوردهای زنبور این استان از کیفیت بالایی برخوردار است و عسل نمدار که یکی از ارگانیک ترین عسل های کشور با گرم بندی بالاست در انحصار استان گلستان قرار دارد. با توجه به پتانسیل های طبیعی که در گلستان وجود دارد، گسترش این صنعت شرایط صادرات این محصول برای کشورهای آسیای میانه را نیز فراهم خواهد کرد.
زنبور داران به صورت بسیار اورژانسی نیازمند سرمایه در گردش هستند
* آیا کارگاه فرآوری تولیدات زنبورداری در گلستان وجود دارد؟
کارگاه های فرآوری بسیار محدودی در گلستان وجود دارد و متاسفانه بسته بندی به صورت سنتی انجام می شود اما برای توسعه صنعت زنبور داری نیازمند این کارگاه های فرآوری هستیم. تنها یک برند اکسیر وجود دارد که برای اتحادیه کل کشور است و عسل های مرغوب هر استان را تهیه می کند. این برند در بسیاری از استان ها توزیع می شود اما گلستان به تنهایی انحصاری در توزیع و بسته بندی عسل ندارد.
* خواسته شما از مسئولان
زنبور داران به صورت بسیار اورژانسی نیازمند سرمایه در گردش هستند و برای تامین نهاده باید اعتبار لازم در اختیار آنها قرار بگیرد یا ازطریق استانداری و جهاد کشاورزی، نهاده برای زنبور دار خریداری و از طریق اتحادیه بین آنها بر اساس نیاز شهرستان توزیع شود.
نظر شما