بازار؛ گروه استانها: اگرچه نوروز ۱۴۰۲ شاهد شکستن رکورد حضور زائران در خراسان رضوی بودیم و تعداد مسافران نوروزی تا پایان ۱۳ فروردین‌ماه از مرز ۱۴ میلیون نفر نیز عبور کرد اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که مدت‌زمان ماندگاری زائران از ۵ روز در طی سال‌های گذشته حالا به دو روز رسیده است و این موضوع نشان می‌دهد که هزینه سفر و گرانی بر روی زمان سفر و همچنین وسیله مورداستفاده زائران تأثیرگذار بوده است.
به گزارش خبرنگار بازار؛ نکته قابل‌تأمل دیگر خالی ماندن ظرفیت برخی هتل‌ها بود که این موضوع نشان می‌دهد باوجود افزایش دو برابری حجم مسافر به شهر مشهد اما گرانی و تورم بی‌سابقه بیشتر زائران را به سمت اقامتگاه‌های غیررسمی، ارزان و یا دولتی سوق داده است تا هتل‌های پرستاره!
بنا بر اعلام مسئولان تقریباً به‌جز ۴ روز نخست فروردین‌ماه که ظرفیت هتل‌ها در شهر مشهد به ضریب اشغال ۹۰ درصد نزدیک شد اما این رقم در هفته دوم با کاهش همراه بود.
افزایش سفر با خودروی شخصی
سال‌هاست که در شرایط عادی میلیون‌ها زائر و مسافر داخلی و خارجی شهر و دیار خود را به‌قصد سفر به مشهدالرضا و زیارت حرم مطهر امام هشتم(ع) ترک می‌کنند و آمار گویای این است که بخش قابل‌توجهی از این سفرها با خودرو شخصی صورت می‌گیرد.
در چنین شرایطی این نکته نیز قابل‌تأمل است که بخش عمده و قابل‌توجهی از مسافران از قشر متوسط به پایین جامعه هستند و درست به همین دلیل ایجاد امکان اقامت ارزان‌قیمت به‌عنوان یکی از راهبردهای متولیان زائران و میزبانان در مشهد تعیین‌شده است.
امسال همچنین اقبال برای استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی کمتر از گذشته بود و بیشتر مسافرانی که به استان خراسان رضوی سفر کردند با وسیله شخصی بود که بنا بر گفته بسیاری از کارشناسان این موضوع بیشتر به کاهش هزینه‌های سفر بازمی‌گردد.
امسال همچنین اقبال برای استفاده از وسایل حمل‌ونقل عمومی کمتر از گذشته بود و بیشتر مسافرانی که به استان خراسان رضوی سفر کردند با وسیله شخصی بود که بنا بر گفته بسیاری از کارشناسان این موضوع بیشتر به کاهش هزینه‌های سفر بازمی‌گردد
معاون فرهنگی، اجتماعی و زیارت استاندار خراسان رضوی در همین رابطه به بازار می‌گوید: امسال کمترین شمار ورودی به خراسان رضوی از طریق هوایی با سه درصد و پس‌ازآن پنج درصد از طریق ریلی و ۶ درصد به‌وسیله حمل‌ونقل عمومی جاده‌ای گزارش‌شده است .
حجت‌الاسلام گنابادی نژاد اذعان می‌کند: در این ایام ۸۶ درصد از مسافران نوروزی به خراسان رضوی از طریق وسیله نقلیه شخصی به این استان سفر کردند.
گرانی تورهای داخلی
امید حقی کارشناس گردشگری و تورهای داخلی در گفت‌وگو با بازار اظهار می‌کند: نوروز امسال تأثیر تورم و گرانی لجام‌گسیخته کاملاً بر روی سفرهای نوروزی مشهود بود.
وی بابیان اینکه انتظار داشتیم که با بالا رفتن قیمت ارز و گرانی تورهای خارجی شاهد رونق گرفتن تورهای داخلی باشیم اظهار می‌کند: متأسفانه تورهای داخلی نیز امسال در تور گرانی افتادند و دفاتر خدمات مسافرتی رونق گذشته را نداشتند.
این راهنمای تور خای گردشگری ابراز می‌کند: در شرایطی که با توجه به ناتوانی اقتصادی مردم برای سفرهای خارجی انتظار می‌رفت بسیاری از کسانی که قصد سفر به خارج را داشته‌اند با توجه به مشکلات اقتصادی به سمت سفرهای داخلی سوق پیدا کنند اما این امر هم محقق نشده است.
حقی بیان می‌کند: درواقع وضعیت نامناسب اقتصادی و معیشتی مردم در این روزها گریبان حوزه گردشگری را گرفته و نمی‌توان با این شرایط به آینده این صنعت امیدوار بود.
وی اذعان می‌کند: نگاهی به قیمت تورهای داخلی نشان می‌دهد؛ هزینه یک تور چهار روزه با اقامت در اتاق چهار تخته در هتلی ۵ ستاره در جزیره کیش در حال حاضر در ارزان‌ترین حالت برای یک نفر حدود شش میلیون تومان است.
این کارشناس خدمات مسافری می گوید: این در حالی است که هزینه اقامت در اتاق دوتخته همین هتل در روزهای پیک تعطیلات نوروز ۱۴۰۲ به ۲۳ میلیون تومان رسید .
وی با بیان اینکه تور چهار روزه چابهار برای یک نفر بیش از ۱۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان تمام می‌شود و در آستانه نوروز قیمت تور هوایی مشهد در نوروز از چهار میلیون تومان به بالا نرخ‌گذاری شد ادامه می دهد: طبیعی است که با این شرایط شاهد ریزش مشتریان بودیم.
کاهش زمان ماندگاری زائران
اقامت، اصلی بنیادین و نیاز اساسی مسافر در طول سفر است که در سفرهای خانوادگی بیشترین هزینه برای این امر اختصاص می‌یابد، بنابراین قیمت مناسب، پذیرش خانواده‌ها در یک اتاق یا سوئیت، شرایط مطلوب و نزدیکی به حرم مطهر ازجمله مواردی است که موجب مطلوبیت زیاد و جذابیت منازل زائرپذیر برای زائران و مسافران در مشهد شده است.
معاون گردشگری اداره کــل میراث گردشگری و صنایع‌دستی، فرهنگی خراسان رضوی در گفت‌وگو با بازار اذعان کرد: امسال ماندگاری زائر در ایام نوروز حدود دو و نیم تا سه شب در واحدهای مختلف برآورد شده است.
اقامت، اصلی بنیادین و نیاز اساسی مسافر در طول سفر است که در سفرهای خانوادگی بیشترین هزینه برای این امر اختصاص می‌یابد، بنابراین قیمت مناسب، پذیرش خانواده‌ها در یک اتاق یا سوئیت، شرایط مطلوب و نزدیکی به حرم مطهر ازجمله مواردی است که موجب مطلوبیت زیاد و جذابیت منازل زائرپذیر برای زائران و مسافران در مشهد شده است
یوسف بیدخوری گفت: میزان اقامت در استان ۷ میلیون و ۲۷۸ هزار و ۹۹۳ نفر شب بود که عمده اقامت‌ها در واحدهای موقت با ۶۵ درصد و واحدهای رسمی ۳۲ درصد و در سایر واحدها با ۳ درصد صورت گرفت.
وی در خصوص زائران اقامت یافته در شهر مشهد نیز عنوان کرد: شمار افرادی که تا پایان ۱۳ فروردین در مشهد اقــامــت داده شدند ۶ میلیون و ۲۸۵ هزار و ۱۷۹ نفر شب بود که درصد اشغال کل واحدهای موقت اضطراری و رسمی در مشهد ۴۹ درصد و در استان به ۵۰ درصد رسید.
معاون گردشگری اداره کــل میراث گردشگری و صنایع‌دستی،فرهنگی خراسان رضوی با اشاره به اینکه ظرفیت واحــدهــای آماده‌شده در استان ۷۰۰ هزار نفر بوده که ۶۰۰ هزار نفر آن مربوط به مشهد است اظهار کرد: جدا از واحدهای رسمی ،زائرسراهای ارزان‌قیمت،حسینیه‌ها، امور مساجد و مراکز شهرداری نیز پای‌کار بودند که در این مدت از ظرفیت‌های ادارات و دستگاه‌های دولتی باوجود آماده‌سازی اما استفاده نشد.
وی بیان کرد: مجموع واحدهای مختلف ازجمله هتل، هتل‌آپارتمان، مهمان‌پذیر و خانه مسافر در کنار یکدیگر به مسافران و زائران مشهد، خدمات متنوع فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی می‌دهند و همین تنوع و تعدد است که با دادن قدرت انتخاب به مسافر، جذابیت اقامت و سفر به مشهد را برای مسافران افزایش می‌دهد.
ضرورت توجه به سفر
جامعه‌ای که در آن اکثریت درگیر موضوعات معیشتی هستند، ازنظر اقتصادی تحت‌فشار قرار دارند و اولویت تأمین نیازهای معیشتی اولیه خانواده است، از نشر حوزه سلامت، به‌ویژه سلامت روانی و معنوی درخطر می‌باشند.
در این میان سفر یکی از راه‌های برون‌رفت از مشکلات و فشارهای جامعه در عصر صنعتی مطرح می‌شود که می‌تواند آثار و خطرات فشارها را تقلیل نماید. نتایج تحقیقات بسیاری گویای این حقیقت است که سفر یک رفتار فراغتی به شمار می‌رود و حال جامعه انسانی را بهتر می‌کند.
ازاین‌رو هم‌زمان با افزایش‌گرانی ها در سطح معیشت و همچنین گرانی خدمات گردشگری، این پیش‌بینی وجود دارد که خانواده‌ها سفر را به آخرین اولویت تبدیل کنند و شاید فقط به یک بازه زمانی خاص محدود کنند.
هم‌زمان با افزایش‌گرانی ها در سطح معیشت و همچنین گرانی خدمات گردشگری، این پیش‌بینی وجود دارد که خانواده‌ها سفر را به آخرین اولویت تبدیل کنند و شاید فقط به یک بازه زمانی خاص محدود کنند
تحلیل و بررسی‌ها نشان می‌دهد همچنان شاهد رفتارهای برنامه‌ریزی نشده، عدم وجود نگرش کلان و یکپارچه و تناقض‌گویی در امر گردشگری ایران هستیم.
آیا همچنان این دیدگاه وجود دارد که سفر کالایی لوکس و فانتزی است؟ آیا گرانی موضوع سلامت جامعه را در نظر نگرفته و نمی‌داند که سفر یکی از الزام‌های حیاتی سلامت جامعه تلقی می‌گردد؟
علی‌رغم تلاش‌های صورت گرفته همچنان سفر در کشور ایران، به‌عنوان یک سبک‌رفتار در زندگی، یک رفتار معمول و موردنیاز، یک اقدام حیاتی و مفهوم ارزشی نگریسته نمی‌شود.
سفر و در مفهوم کلی آن گردشگری، در ایران یک رفتار رهاشده، فردی و مختارانه است که برنامه‌ریزی‌های کلان کشور همچنان به‌صورت جدی به آن نمی‌نگرد.
البته که منظور پاک کردن صورت‌مسئله نیست، بلکه اقدامی در سطح کلان، ایجاد نگرش، هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی در یک ساختار استراتژیک است. تأکید به سفر به ایجاد همدلی، وفاق خانواده، بنیان‌های سلامت یک جامعه و همدلی به امیدواری جامعه کمک بیشتری می‌کند.
تمرکز بر گردشگری شهری نیز می‌تواند در راستای این افزایش تورم کمک‌کننده باشد. سفرهای یک‌روزه، برنامه‌ریزی مسئولان برای یاری‌کردن جامعه به سفر بیشتر است. جامعه‌ای که ازنظر روانی و روحی سالم نباشد در انجام فعالیت‌های خویش و رشد و توسعه نیز هیچ گامی بر نخواهد داشت. این امری جدی است و تلنگری که امید است بدان توجه گردد پیش از آنکه دیر شود.
نظر شما