بازار؛ گروه بین الملل: همیشه فرضیات بد باعث تصمیم گیریها و سیاست گذاری های نادرست می شوند. در شرایط کرونایی امروز این فرضیه نادرست در مورد کشور چین و حضورش در اقتصاد دنیا بعد از پایان همه گیری است. برخی بر این باورند که بعد از پایان این همه گیری، اقتصاد چین ناجی اقتصاد دنیا خواهد شد. اطمینان در مورد وجود این ناجی بزرگ در اقتصاد دنیا می تواند روی سیاست گذاریهای اقتصادی کشورها اثر زیادی داشته باشد. اما این فرضیه نادرست است.
اکونومیست در گزارش اخیر خود با اشاره به این مطلب که چین دیگر نمی تواند نقش ناجی را برای اقتصاد دنیا ایفا کند، نوشت: «در نتیجه همه گیری ویروس کرونا و کاهش سطح فعالیتهای اقتصادی در بسیاری از بخشهای صنعتی این کشور، درآمد مردم کاهش یافت. افت درآمد طبقه متوسط در چین کاهش تقاضا برای کالاهای مصرفی را به همراه آورد و به همین دلیل است که میزان فروش کالاهای مصرفی مختلف و قیمت آنها کاهش یافته است .افت تقاضا در بزرگترین بازار مصرف دنیا در ماه های اخیر و پیش بینی تداوم این وضعیت برای حداقل یک سال آینده نشان می دهد که دنیا نمی تواند روی اقتصاد چین به عنوان ناجی در دوره پسا کرونا حساب کند.»
مقایسه وضع موجود با بحران سال ۲۰۰۸
موسسه مطالعاتی مک کینزی در گزارش خود به مقایسه وضعیت کنونی با وضعیت دنیا در جریان بحران مالی سال ۲۰۰۸ میلادی پرداخت و نوشت: «در جریان بحران مالی سال ۲۰۰۸ میلادی، چین ناجی اقتصاد دنیا بود. زیرا ریشه اصلی این بحران در چین نبود و میزان تقاضا و مصرف کالاهای مختلف در این کشور کاهش پیدا نکرد. در آن سالها تاثیر بحران مالی امریکا روی اقتصاد چین یا اقتصادهای دیگری که ساختار مالی دولتی داشتند بسیار کم بود . بررسی آمارها نشان می دهد در سال ۲۰۰۸ میلادی یعنی سالی که بحران در امریکا شروع شد اقتصاد کشور چین با نرخ ۸.۷ درصد رشد کرد و در سال ۲۰۱۰ یعنی سالی که تقریبا تمامی کشورهای صنعتی درگیر این بحران مالی بودند ، اقتصاد چین رشد ۱۰.۴ درصدی را تجربه کرد. در این سالها هم بخش صنعت در چین رشد می کرد و هم هیچ مانعی در مسیر تجارت وجود نداشت.»
در ادامه این گزارش آمد: « وضعیت کنونی متفاوت از وضعیت قبلی است. در شرایط کنونی بحران از کشور چین شروع شده است و با وجود تمامی تلاشهایی که دولت انجام داد، هنوز سطح عملکرد این کشور در حوزه اقتصادی و صنعتی و تجاری خیلی پایین تر از سطح عملکرد آنها در روزهای قبل از همه گیری کرونا است. از طرف دیگر اعتماد مصرف کنندگان به اقتصاد از بین رفته است. مصرف کنندگان چین می دانند مصرف داخلی و صادرات دو موتور اصلی رشد اقتصادی در چین هستند و هر دو در نتیجه همه گیری آسیب دیدند. به همین دلیل کاهش نرخ رشد اقتصادی در این کشور بسیار محتمل است. بنابراین در شرایط فعلی چین نمی تواند موتور رشد اقتصاد دنیا باشد.»
بازارهای دیگر را هم در نظر بگیرید
اکونومیست هم با اشاره به مطالعات موسسه مک کینزی نوشت: «نباید از بازار چین و قدرت آن ناامید شد ولی تکیه بر یک بازار خاص برای بازگرداندن رونق به اقتصاد داخلی در شرایط فعلی نادرست است. بدون شک اقتصاد چین مانند دیگر کشورهای دنیا از این چالش خارج می شود ولی دیگر نمی تواند خود موتور محرکه اقتصاد دنیا باشد. بنابراین کشورها باید به وضعیت بازارهای دیگر هم توجه داشته باشند. بازارهایی که پتانسیل زیادی برای رشد دارند و می توانند بخشی از زیان ناشی از کاهش مصرف در کشور چین و افت فعالیتهای اقتصادی و صنعتی در این کشور را جبران کنند.»
این رسانه به ضرورت شکل گیری روابط تازه اقتصادی بین دولتها اشاره کرد و ادامه داد: « شاید در دوران پسا کرونا روابط اقتصادی قبلی نتواند کارساز باشد. شاید بهتر باشد تمرکز روی کشورهای همسایه ای باشد که بازارهای بزرگی دارند و اغلب هم روابط سیاسی نزدیکی با هم دارند. در دوره پسا کرونا و بعد از تجربه ای که دنیا در سال ۲۰۲۰ داشت، تجارت با کشوری که فاصله جغرافیایی زیادی با کشور شما دارد چندان موضوعیتی ندارد. البته نمی توان گفت که باید روابط کشور محدود باشد. مساله مهم این است که سرمایه گذاری بیشتری روی توسعه روابط اقتصادی با کشورهایی انجام شود که فاصله جغرافیایی کمتری با کشور شما دارند.»
رقابت برای قدرت در بازار هم بالا می گیرد
نکته دیگری که فارین پالیسی به آن اشاره کرد این است که در سالهای پیش رو ما شاهد افزایش سطح رقابت کشورها در بازارهای اقتصادی خواهیم بود. اصول کار در حوزه اقتصادی و صنعتی تغییر می کند و تکنولوژی و هوش مصنوعی سهم زیادی در توسعه اقتصادی خواهد داشت. جایگاه انسان در اقتصاد و فعالیتهای اقتصادی تغییر می کند و جهان به سمت و سوی تازه ای حرکت می کند. اقتصاد های بزرگ برای اینکه جایگاه خود را تقویت کنند از ابزارهای مختلف استفاده می کنند. نمونه ان را می توان در جنگ تجاری ایجاد شده بین دو کشور چین و امریکا و تلاش دولت امریکا برای ادامه این وضعیت حتی در دوره همه گیری کرونا دید. تلاشی که امریکا برای تضعیف جایگاه اقتصادی چین در بازار خود انجام می دهد.
نظر شما