نابسامانی در سامان خودرو؛ از آمارهای رویایی تا تولید خودروهای ناقص

خبرگزاری بازار- نابسامانی‌های بازار خودرو همچنان ادامه دارد. در حالی متولی تولید کشور به تازگی از تولید ۴ هزار دستگاه خودر در روز خبر داده که آخرین آمار اعلامی‌از افت ۴۲ درصدی تولید خودرو نسبت به مدت مشابه سال گذشته خبر می‌دهد. آمارهای منتشر شده در سامانه کدال نشان می‌دهد که در نخستین ماه ۹۹ خودروسازان تنها ۲۴ هزار و ۹۲۲ دستگاه خودرو تولید کردند. محمدرضا نجفی‌منش رییس انجمن صنایع همگن و قطعه سازی در اینباره به بازار می‌گوید: گزارش‌های دریافتی ما از خطوط تولید خیلی با آمار اعلامی‌از طرف آقای وزیر همخوانی ندارد.

بازگشت خودروهای ناقص به پارکینگ جاده مخصوص نشین‌ها

 اما نادرست بودن ادعای وزیر صمت تمام ماجرا نیست. آنگونه که فعالان صنعت خودروسازی می‌گویند، به دلیل مشکلاتی که در تامین قطعه وجود دارد، حجم زیادی از خودروهای تولید شده قابلیت عرضه به بازار را ندارند و در پارکیینگ خودروسازها دپو می‌شوند. نجفی منش در اینباره می‌گوید: بخشی از قطعات مصرفی در خودروهای داخلی از کشور چین وارد می‌شد که به دلیل محدودیت‌های تجاری که در ماه‌های گذشته شاهد آن بودیم، روند واردات آن با مشکل مواجه شده است. او البته تاکید می‌کند که محدودیت در تامین قطعه تنها مربوط به قطعات خارجی نیست و تولید برخی از قطعه‌های داخلی هم به دلیل مشکل نقدینگی با مشکل مواجه شده است.

پیش فروش در شرایط بحرانی

اما داستان نابسامانی بازار خودرو با پیش فروش جاده مخصوص نشین‌ها این روزها جذاب تر هم شده است. هفتم اردیبهشت بود که سایپا پیش فروش محصولات خود را آغاز کرد. بر اساس آنچه در اطلاعیه این شرکت آمده بود خودروهای پیش فروش شده که شامل کوییک دنده‌ای، ساینا آپشنال، کوئیک R، تیبا صندوق دار آپشنال و تیبا ۲ آپشنال (پلاس) بوده را در هفته چهارم بهمن و اسفند ۹۹ به مشتریان تحویل داده خواهد شد. اما ایران خودرو هم که نمی‌خواست از دیگر رقیب خود عقب بماند، تنها دو روز بعد یعنی نهم اردیبهشت ۵ محصول خود را با موعد تحویل ۹۹ و ۱۴۰۰ پیش فروش کرد. اما دومینوی رقابت خودروسازان برای پیش فروش در شرایطی همچنان ادامه دارد که معوقات آنها در برخی موارد به ماه‌های نخست سال گذشته بازمی‌گردد.

حالا اما به نظر می‌رسد جاده مخصوص نشین‌ها که این روزها به شدت دنبال افزایش قیمت محصولات خود هستند، برای جبران زیان و تامین نقدینگی مورد نیاز خود دوباره دست به دامن پیش فروش خودرو و به نوعی پیش خورد کردن درآمدهای خود شدند. تعداد بالای اعتراضات مردم از عقب افتادن موعد تحویل خودروها اینبار انجمن ملی حمایت از حقوق مصرف کنندگان را هم وادار به واکنش کرد. همین چند روز پیش بود که این انجمن طی نامه ای به عباس قبادی معاون وزیر صمت و دبیر کارگروه تنظیم بازار اعلام کرد که تا زمانی که پیش فروش‌های قبلی تعیین تکلیف نشده تمامی‌تعهدات تحویل داده نشده، مجوزی برای پیش فروش دوباره به خودروسازان داده نشود.

توقف عرضه خودرو و گرانی در بازار

قیمت خودرو در سال ۹۹ هنوز تعیین تکلیف نشده است. هرچند که گفته می‌شود، خودروسازان موافقت وزیر صمت را هم برای گرانی خودرو گرفته اند، اما تا حالا هیچ مجوز رسمی‌برای گرانی صادر نشده است. سعید موتمنی رییس اتحادیه نمایشگاه داران خودرو در اینباره به بازار می‌گوید: افزایش قیمت کارخانه ای خودرو هنوز تعیین تکلیف نشده و به همین دلیل خودروسازان عرضه به بازار را متوقف کرده‌اند.

به گفته او، کاهش عرضه این سیگنال را به بازار می‌دهد که قیمت‌ها گران‌تر خواهد شد و طبیعی است که دلال‌ها و واسطه‌ها دیگر حاضر به معامله با نرخ‌های قبلی نیستند و قیمت‌ها درسایت‌های خرید و فروش مدام در حال اقزایش باشد.

از بازار چه خبر؟

گشتی درسایت‌های خرید و فروش آنلاین خودرو نشان می‌دهد که قیمت‌های این روزها قابل قیاس با روزهای پایانی اسفند نیست. به عنوان مثال در حال حاضر پراید در مدل ۱۱۱ (هاچ‌بک) قیمتی حدود ۷۸ میلیون تومان دارد که نشان‌دهنده رشد چند میلیون تومانی آن طی هفته جاری است. فعالان بازار اعلام خبر حذف پراید ۱۱۱ از خطوط تولید سایپا را مهم ترین دلیل نجومی‌شدن این خودرو می‌دانند. مدل دیگر پراید یعنی ۱۳۱ که طبق وعده مسئولین آن هم حدود دو ماه دیگر از چرخه تولید حذف می‌شود، هم اکنون حدود ۷۲ میلیون تومان در بازار قیمت خورده است. پژو ۲۰۶ تیپ ۲ هم که طرفداران زیادی در بازار ایران دارد از گردونه افزایش قیمت عقب نمانده  و به قیمت حدود ۱۳۰ میلیون تومان معامله می‌شود.

همچنین تیپ ۵ این خودرو نیز در حال حاضر ۱۴۸ میلیون تومان قیمت دارد که نشان‌دهنده صعود چند میلیون تومانی‌اش در هفته جاری است. به گفته فعالان بازار، تیبا هاچ‌بک حدود  ۹۰ میلیون تومان و مدل صندوقدار آن نیز حدود  ۸۴ میلیون تومان قیمت خورده است.

این روزها خرید یک دستگاه دنای تیپ یک حدود ۱۸۵ میلیون تومان، دنای توربو حدود ۲۲۰ میلیون خرج روی دست خریداران خود می‌گذارد. پژو ۴۰۵ هم در حال حاضر به بهای ۱۱۵ میلیون تومان معامله می‌شود. همچنین تندر-۹۰ پلاس نیز که البته به سختی در بازار پیدا می‌شود، قیمت ۲۵۰ میلیون تومان را در این هفته به ثبت رسانده است.