امید محمدی؛ بازار: در روزهایی که صنعت خودرو کشور در التهاب واگذاری سهام بزرگ ترین خودروسازان دولتی به بخش خصوصی است، انتشار نام بابک زنجانی به‌عنوان یکی از خریداران احتمالی گروه خودروسازی سایپا موجی از نگرانی و تردید در میان کارشناسان و افکار عمومی برانگیخته است. مسئله‌ای که نگرانی‌هایی جدی در خصوص اهلیت، صلاحیت و آینده صنعت خودروسازی کشور پدید آورده است. چرا که مساله و الزامات مورد نیاز واگذاری سالم سهام نارنجی پوشان جاده مخصوص تاثیر بسزایی در آینده صنعت و بازار خودرو دارد، از همین رو جهت بررسی این فرآیند با «سعید مدنی» مدیرعامل اسبق گروه خودروسازی سایپا به گفت و گو پرداختیم؛
متقاضیان خرید سهام گروه خودروسازی سایپا باید اهلیت، سابقه، برنامه روشن، توان فنی و مدیریتی داشته باشند
* شنیده ها در جاده مخصوص حاکی از آن است که «بابک زنجانی» یکی از متقاضیان خرید سهام گروه خودروسازی سایپا است، در این شرایط، نارنجی پوشان جاده مخصوص باید به سرمایه‌داران ثروتمند واگذار شود یا به قطعه‌سازان و خودروسازان باسابقه؟
این بحثی است که به واسطه شرایط و الزامات واگذاری اهمیت زیادی دارد؛ صرف داشتن سرمایه کافی برای خرید یک بنگاه اقتصادی بزرگ مثل سایپا، به هیچ وجه کافی نیست. متقاضیان خرید سهام گروه خودروسازی سایپا باید اهلیت، سابقه، برنامه روشن، توان فنی و مدیریتی داشته باشند. البته در این میان نام شرکت های مانند کرمان‌خودرو، زر ماکارون و یک کنسرسیوم قطعه سازان و دیگران پیگیر این واگذاری هستند. معتقدم چه این واگذاری به سرمایه دار صورت بگیرد، چه به فعالان باسابقه صنعت خودرو، باید شروطی وضع شود. همان طور که در دنیا رایج است، دولت نباید بلافاصله پس از واگذاری عقب نشینی کند. باید پایش، کنترل و نظارت مستمر داشته باشد، البته رعایت این موارد باید بدون دخالت در عملیات اجرایی باشد.
* شما پیشتر به شروط اشاره کردید، چه شروطی باید برای فروش سهام گروه خودروسازی سایپا مورد توجه باشد؟
چند شرط بسیار مهم در واگذاری سهام گروه خودروسازی سایپا وجود دارد؛ نخست اینکه، افزایش تولید و تیراژ است. دوم اینکه، رعایت خودکفایی و داخلی سازی قطعات که قانون هم آن را الزام کرده باید اجرایی شود. به عنوان مثال زمانی که رنو برای مونتاژ به ایران آمد در دو خودروساز بزرگ باید تا ۴۰ درصد ساخت داخل انجام می شد. سوم اینکه، نباید این واگذاری به بهانه خصوصی سازی، منجر به بیکار شدن نیروهای مازاد شود، باید با مدیریت صحیح، این نیروها را بازآرایی کنند. نهایتا اینکه، بدون صادرات و توسعه محصول، صنعت خودرو رشد نخواهد کرد. این ها الزامات اولیه است؛ اگر تنها به سود سهام داران توجه شود، آن وقت سایپا و ایران‌خودرو تبدیل می شوند به مونتاژکاران خودروهای چینی که در چنین شرایطی زنجیره تامین آسیب خواهد دید.
* برآوردها حاکی از آن است که سهام سایپا برای فروش حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان ارزش دارد و گفته می شود توان مالی «بابک زنجانی» برای خرید این موضوع کفایت می کند، همچنین نام افراد با سابقه صنعت خودرو در میان تیم مدیریتی این فرد دیده می شود، به نظر شما حضور این افراد اهلیت را توجیه می کند؟
در اینجا باید کمی بیشتر به توانمندی متقاضیان دقت شود، افرادی که دارای پرونده فساد اقتصادی هستند، اکنون اگر مالک یکی از بزرگترین صنایع کشور شوند، جای سوال ایجاد خواهد کرد. اگر فرآیند واگذاری خودروسازان بزرگ مانند سایپا به بخش خصوصی با شفافیت کامل همراه نباشد، اعتماد عمومی به خصوصی سازی صنعت خودرو می تواند زیر سوال رود.
شاید ایشان توانسته باشد برخی چهره های خودرویی را به تیم خود بیاورد، کما اینکه خودروسازان بخش خصوصی نیز عموما از مدیران و افراد باتوان دو خودروساز بزرگ در بدنه مدیریتی خود استفاده کردند؛ اما همانطور که پیشتر اشاره کردم نباید فراموش کرد که مسئله فقط توان اقتصادی نیست؛ مسئله اعتبار، شفافیت و اعتماد عمومی است. باتوجه به اینکه به واژه اهلیت اشاره کردید، صرف حضور مدیران خودرویی در یک تیم شاید نتواند اهلیت را به معنای واقعی کلمه بیان کند.
به نظر من، شرکت های بزرگ قطعه سازی که کنسرسیوم هایی را در صنعت خودرو تشکیل داند در کنار خودروسازان بخش خصوصی بزرگ، مناسب ترین گزینه ها برای خرید سهام سایپا هستند
* پیشتر نیز خودروسازان بخش خصوصی که توان تولید و تیراژ آن ها محدود متقاضی خرید سهام سایپا بودند، به نظر شما چه افراد یا گروهی صلاحیت خرید سهام سایپا را دارند؟
به نظر من، شرکت های بزرگ قطعه سازی که کنسرسیوم هایی را در صنعت خودرو تشکیل داند در کنار خودروسازان بخش خصوصی بزرگ، مناسب ترین گزینه ها هستند. برخی شرکت ها که در سال تیراژ محدودی داشته و در واحدهای ده هزار متری مونتاژ خودرو انجام می دهند، نمی توانند یک خودروسازی بزرگ را بچرخانند؛ شاید بهترین مثالی که بتوان برای این موضوع ذکر کرد این هست که یک پراید بخواهد تریلری را یدک کند! دولت چهاردهم در مورد مساله واگذاری باید هوشیار باشد، خصوصی سازی خودروسازان باید هدفمند، هوشمندانه و در راستای منافع ملی انجام شود. در غیر این صورت، همان مشکلاتی که در دولت داشتیم، در بخش خصوصی هم تکرار خواهد شد.
نظر شما