خلیج فارس اهمیت استراتژیک خود را حفظ خواهد کرد

فاطمه محمدی پور، بازار - صنعت نفت یکی از قربانیان اصلی بحران کرونا است. به دلیل کاهش تقاضا و پر شدن انبارها - ناشی از شیوع بیماری همه گیر Covid-19 ، قیمت نفت آمریکا در 17 آوریل سقوط کرد و به سطح بی‌سابقه هر بشکه در حدود ۴۰ دلار زیر صفر رسید.

 کندشدن اقتصادهای جهان به دلیل بیماری همه گیر منجر به مازاد عرضه نفت شد که کارگزاران نفت خام را مجبور به پرداخت پول برای خلاص شدن از بشکه‌های خریداری شده کرد.

در این راستا خبرنگار بازار گفتگویی با «جفری کارلینر» استاد دانشگاه بوستون امریکا تنظیم نموده که در ادامه می آید.

چرا قیمت نفت WTI به طور ناگهانی منفی شد؟

قیمت وست تگزاس اینترمیدیت( WTI) ، معیار قیمت نفت ایالات متحده امریکا ، در ابتدای سال 2020، 63 دلار در هر بشکه و تا پایان فوریه 50 دلار در هر بشکه بود. سپس  ویروس همه گیر کرونا از چین به سایر نقاط جهان گسترش یافت ، اقتصاد چین به طور موقت بسته شد و تقاضا برای نفت به شدت کاهش یافت.  قیمت نفت در سراسر جهان ، از جمله در ایالات متحده آمریکا  نیز سقوط کرد و وست تگزاس اینترمیدیت در 17 آوریل زیر 20 دلار بود. بعد اتفاق خیلی عجیبی افتاد. قیمت وست تگزاس اینترمیدیت در 17 آوریل به زیر 0 و به - 37 دلار در هر بشکه رسید. دلالان، کسانی که موافقت کرده بوند نفت را برای تحویل در ماه مه بخرند، مشتری و جایی برای تحویل نفت نداشتند تا زمانی که بتوانند مشتری پیدا کنند زیرا تمام مخازن انبار پر بود. این دلالان ناامید بودند از اینکه کسی را پیدا کنند که نفت آنها را قبل از انقضای قراردادهای آتی آنها در 18 آوریل بخرد و در واقع حاضر به پرداخت برای خلاص شدن از شر نفتی که قول داده بودند آنرا بخرند، بودند. این قیمت های منفی فقط چند روز به طول انجامید. در اوایل هفته بعد، قیمت وست تگزاس اینترمیدیت برای تحویل در ماه ژوئن افزایش یافت و بعداً به 10 دلار و سپس نزدیک به 20 دلار در هر بشکه در ابتدای ماه مه صعود کرد. قیمت منفی نفت رخ داد به دلیل کمبود ظرفیت ذخیره و اشتباهات دلالان - کسانی که خیلی صبر کردند تا خریدار را برای نفتی که قول داده اند بخرند، پیدا کنند. قیمت نفت احتمالاً طی چند ماه آینده به زیر صفر نمی رسد ، اما اگر تولید نفت به مراتب بالاتر از تقاضای نفت باقی بماند و ظرفیت ذخیره سازی همچنان پر باشد، دلالان می توانند یک بار دیگر مجبور شوند برای رهایی از نفتی که قول داده اند بخرند و هزینه پرداخت کنند.

 دورنمای بازار نفت از نظر قیمت چگونه است و آیا بعد از توقف شیوع کرونا قیمت نفت افزایش می‌یابد؟

همه گیری کروناویروس ممکن است در آینده در بعضی از کشورها کاهش یابد ، اما تا زمان ایجاد واکسن یا یک درمان موثر از بین نمی رود. این روند ممکن است یک یا دو سال یا بیشتر طول بکشد و ممکن است اقتصاد جهانی حتی به مدت طولانی تری به طور کامل بهبود یابد. تقاضا برای نفت احتمالاً بسیار پایین تر از چند ماه پیش باقی خواهد ماند. مگر اینکه تولیدکنندگان نفت نسبت به ماه گذشته تولید را کاهش دهند ، در غیر این صورت قیمت نفت احتمالاً پایین خواهد ماند.  سرانجام اقتصاد جهانی بهبود می یابد و قیمت نفت به جایی می رسد که در آغاز سال بود ، اما این روند می تواند مدتی طولانی طول بکشد.

با توجه به کاهش فعلی قیمت نفت ، فکر می کنید نفت همچنان اهمیت استراتژیک دارد؟

در طولانی مدت ، پیشرفت در انرژی خورشیدی ، باد و هسته ای می تواند تقاضای نفت را به شدت کاهش دهد. مالیات بر نفت و مقررات برای کاهش مصرف برای جلوگیری از تغییر آب و هوا می تواند قیمت نفت را کاهش دهد. وقتی چنین اتفاقی رخ دهد ، مناطق نفت خیز از نظر استراتژیک برای سایر نقاط جهان از اهمیت استراتژیک کمتری برخوردار خواهند بود. اما آن زمان بسیار دور خواهد بود. به عنوان مثال درگیری بین ایران و عربستان سعودی که مانع خروج محموله های نفتی از خلیج فارس می شود برای اقتصاد جهانی بسیار بد خواهد بود ، هرچند امسال که قیمت نفت کاهش یافته است کمتر مختل کننده است. حتی اگر قیمت نفت منطقه خلیج فارس با گذشت زمان اهمیت کمتری پیدا کند ،کشورهای خلیج فارس برای سالها از اهمیت استراتژیک برخوردار خواهند بود.