احتمال احیای برجام ۵۰ درصد است| تضمین آمریکا در برجام امری مضحک است

بازار؛ گروه بین الملل: هیئت مذاکره‌کننده جمهوری اسلامی ایران به ریاست علی باقری معاون سیاسی وزارت امور خارجه جهت ادامه مذاکرات رفع تحریم در وین پایتخت اتریش به سر می برد

گفتگوها میان نمایندگان ایران و دیگر طرف‌ها از امروز در فرمت‌های مختلف در حال پیگیری است.

ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه در خصوص این مذاکرات گفته بود: در این دور از گفت‌گوها که به روال قبل با هماهنگ کنندگی اتحادیه اروپا برگزار خواهد شد، در خصوص ایده‌های مطرح‌شده از سوی طرف‌ها از جمله ایده‌های ارائه شده از سوی جمهوری اسلامی ایران که هفته جاری به طرف مقابل ارائه شد، بحث و تبادل نظر صورت خواهد گرفت.

وی با تأکید مجدد بر عزم و اراده جمهوری اسلامی ایران بر دستیابی به یک توافق پایدار که ضامن حقوق و پاسدار منافع ملت ایران باشد، تاکید کرد: طرف‌های مقابل نیز با اتخاذ تصمیمات لازم و تمرکز جدی بر حل مسائل باقیمانده، شرایط را برای پیشبرد مؤثر گفتگوها فراهم کنند.

در حال حاضر نیز مذاکرات به پایان رسیده است و متن اتحادیه اروپا برای تصمیم گیری بر اساس مذاکرات چند روز اخیر در وین به روز شده است تا هیاتها در مورد آن تصمیم گیری کنند.

در خصوص این موضوع خبرنگار بازار گفتگویی با پروفسور «پل پیلار» استاد دانشگاه جورج تاون آمریکا انجام داده است که در ادامه می آید.

«پل پیلار» یکی از سردبیران نشریه نشنال اینترست، و عضو ارشد مرکز تحقیقات امنیتی دانشگاه جورج تاون و نیز مرکز سیاست‌های امنیتی ژنو است. وی در سال ۲۰۰۵ پس از ۲۸ سال فعالیت در جامعه اطلاعاتی ایالات متحده از سازمان اطلاعات مرکزی (DCI) بازنشسته شد و پس از آن به عنوان استاد مهمان در برنامه مطالعات امنیتی در دانشگاه جورج تاون حضور یافت.

مناصب ارشد دولتی پیلار، شامل افسر اطلاعات ملی خاورنزدیک و آسیای جنوبی، رئیس واحدهای تحلیلی در CIA در حوزه‌های خاورنزدیک، خلیج فارس و آسیای جنوبی، معاون رئیس مرکز ضد تروریستی DCI و دستیار اجرایی مدیر اطلاعات مرکزی بوده است. پروفسور پیلار همچنین در شورای اطلاعات ملی به عنوان یکی از اعضای اصلی گروه تحلیلی آن فعالیت می‌کرد. وی کهنه‌سرباز جنگ ویتنام و افسر بازنشسته ارتش ایالات متحده نیز هست.

پل پلار دارای مدرک افتخاری از کالج دارتموث، لیسانس فلسفه از دانشگاه آکسفورد، و کارشناسی ارشد و دکتری از دانشگاه پرینستون است. کتاب های پل پیلار عبارتند از: «مذاکره برای صلح: خاتمه جنگ بعنوان یک روند چانه‌زنی (۱۹۸۳)»؛ «تروریسم و سیاست خارجی ایالات متحده (۲۰۰۱)»؛ «اطلاعات و سیاست خارجی ایالات متحده: عراق، ۱۱ سپتامبر و اصلاح اشتباهات (۲۰۱۱)» و «چرا آمریکا جهان را اشتباه می‌فهمد: تجربه ملی و ریشه‌های سوءبرداشت (۲۰۱۶)».

*دور جدید مذاکرات هسته ای میان ایران و طرف دیگر در وین آغاز شده است. ارزیابی شما از این دور از مذاکرات چیست؟

من می خواهم فکر کنم که طرفین تا زمانی که دلایلی برای این باور داشته باشند که امکان پیشرفت وجود دارد، دوباره گرد هم نمی آیند. اما شاید مذاکرات تنها به این دلیل برگزار می‌شود که اتحادیه اروپا پیش‌نویسی را روی میز گذاشته است و همه خود را موظف می‌دانند که درباره آن بحث کنند، خواه چشم‌انداز واقعی برای توافق وجود داشته باشد یا نه.

*برخی استدلال می کنند که از سرگیری مذاکرات احیای برجام بعد از ۵ ماه وفقه می تواند نشان از این باشد که گفتگوهای غیرحضوری در طول این مدت فضایی برای پیشرفت باز کرده که همه مذاکره کنندگان حاضر به سفر به وین و تعامل حضوری شده اند. ارزیابی شما چیست؟

این تعبیر خوش بینانه است. اما ما به سادگی بر اساس هر کلمه ای که از مذاکرات غیررسمی به بیرون درز کرده است، اطلاعات کافی برای قضاوت در مورد آن نداریم.

*بر اساس برخی اخبار غیر رسمی تیم مذاکره کننده ایران و آمریکا درباره پرداخت غرامت به ایران در صورت خروج مجدد آمریکا از برجام پیشرفت قابل توجهی کرده اند. با توجه به اینکه یکی از مسائل مهم همین موضوع بوده است، پیشرفت در این زمینه را چگونه ارزیابی می کنید؟

من نمی دانم که چنین غرامتی چگونه کار می کند. اگر دولت آینده ایالات متحده از برجام خارج شود، باید همان دولت، غرامت را مدیریت کند. اگر آن دولت قرار بود خود برجام را نقض کند، درست همانطور که ترامپ در سال ۲۰۱۸ انجام داد، چرا باید انتظار داشته باشیم که به توافقات مربوط به غرامت پایبند باشد؟ شاید برخی از طرف‌های دیگر توافق می‌توانند سعی کنند به نحوی «جبران» کنند، اما این ایالات متحده است که بیشترین اهمیت را دارد.

*پیش از شروع مذاکرات اروپا پیش نویسی را برای خروج از بن بست ارائه داده بود. آیا مبنای مذاکرات همین پیش نویس است؟

ظاهرا همینطور است. این پیش نویس احتمالاً دلیل اصلی برگزاری مجدد مذاکرات است.

*پیش بینی شما از آینده برجام چیست؟

من همچنان می گویم که تنها ۵۰ درصد احتمال توافق از مذاکرات وجود دارد. در طرف ایرانی، هر چه زمان بیشتر بگذرد، زمان کمتری برای بهره‌مندی از معافیت تحریم‌ها باقی می‌ماند تا اینکه دولت احتمالی جمهوری‌خواه جدید روی کار بیاید و دوباره توافق را زیر پا بگذارد. این تفکر قطعاً عاملی برای تردید رهبری ایران برای دادن هر گونه امتیازی است که برای دستیابی به توافق لازم است. جبران این عامل وضعیت بد اقتصاد ایران است که توافق و رهایی از تحریم ها را بیش از پیش ضروری می کند.