بازار، گروه استانها: مرکز آمار ایران تنها مرجع رسمی اعلام آمار در جنبههای مختلف به خصوص اقتصادی است که دولت نیز بر همین اساس تصمیم سازی و تصمیم گیری میکند مرکز آمار اما ماهانه میزان تورم استانها را نیز به تفکیک ارائه میکند.
تورم در این شاخصها به دو بخش اساسی خوراکیها و غیر خوراکیها تقسیم شده و دو فاکتور شامل تورم ماهانه نسبت به ۱۴۰۰ و همچنین نقطه به نقطه در سال ۱۴۰۱ را نیز نمایش میدهد تا تحلیل گران بتوانند درباره وضعیت تورم و راهکارهای مقابله با آن اقدام کنند.
در واقع این کار مانند پزشکی است. مرکز آمار علائم یک بیماری را نشان و پزشکان به دنبال درمان آن هستند و تا زمانی که ما علائم بیماری را ندانیم، قاعدتاً نمیتوانیم بهترین درمان را هم برای آن پیدا کنیم اما برای تحلیل بیشتر آمارها «امیر کیوان غلامی دانش آموخته اقتصاد» با تحلیل بازار همراه خواهد بود.
* درباره نرخ تورم در استان سمنان توضیح دهید؟
طبق اعلامی که مرکز آمار داشته تورم خوراکیها در تیرماه سال ۱۴۰۱ در استان سمنان ۹۳.۸ درصد اعلام شده است که البته این ملاک در تورم نقطه به نقطه است یعنی نقطهای از یک برهه زمانی مثلاً تیرماه ۱۴۰۱ با نقطه مقابل آن مثلاً در سال گذشته مقایسه و میزان افزایش و یا کاهش آن اندازهگیری میشود که در این شاخص میبینیم خوراکیها و آشامیدنیها در قیاس با یک سال گذشته در چنین روزی، دو برابر گرانتر شده است.
طبق اعلامی که مرکز آمار داشته تورم خوراکیها در تیرماه سال ۱۴۰۱ در استان سمنان ۹۳.۸ درصد اعلام شده است
آنطور که در جدول تورم خوراکیهای استان سمنان در نرخ تورم متوسط ۱۲ ماهه آمده شاهد رشد ۴۸ درصدی بودیم که سه درصد از میانگین این شاخص در کشور کمتر است این تورم در واقع عملکرد شاخصهای قیمتی در سال جاری را نشان میدهد و تفاوت آن با نقطهای در آن است که به سال قبل اشاره نمیکند. یعنی در واقع خوراکیهای استان سمنان در همین چند ماهه اخیر بالغ بر ۵۰ درصد گران شده است که میتواند تأثیر حذف ارز ترجیحی باشد.
شاخص کلی تورم در استان سمنان در تیرماه نسبت به خرداد ۴.۴ درصد افزایش یافته است نرخ تورم نقطهای در شاخص کل یعنی میانگین تمام انواع تورم در استان سمنان نیز ۵۵.۱ درصد برای تیرماه سال جاری اعلام شده است این در حالی است که تورم نقطهای خوراکیها در ماه گذشته ۸۶.۶ درصد بود که این ماه به ۹۳ درصد افزایش یافته است و این نشان میدهد که دولت در کنترل تورم خوراکیها عاجز بوده است.
* شاخص نسبت به کشور چطور است؟
۱۰ استان کشور تورمی بالغ بر ۹۰ درصد را در گروه خوراکیها و آشامیدنیها ثبت کردهاند گیلان، مازندران، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، خراسان رضوی، همدان، لرستان، سمنان، قزوین و البرز هستند و این یعنی استان سمنان شرایط چندان خوبی ندارد هر چند در شاخص کل تورم نسبت به کشور سه درصدی کمتر هستیم. نرخ تورم ماهانه استان هم در تیرماه ۱۴۰۱ بالغ بر ۳۹ درصد عنوان شده که میانگین کشوری ۴۰ درصد است و چندان تفاوتی ندارد بدترین شاخص همان مقوله تورم نقطهای خوراکیها است که از ۸۶ درصد در ماه قبل به ۹۳ درصد در این ماه افزایش یافته است.
از طرف دیگر یک موضوع را نباید نادیده گرفت و آن هم اینکه این نرخهای تورم که بیان میشود در واقع میانگین و متوسط هستند و لذا مردم مشاهده میکنند که برخی اقلام در مغازههای محل زندگی شأن دو برابر شدهاند برای مثال لبنیات یا سیگار با افزایش بیش از ۴۰ تا ۷۰ درصدی روبرو شد و در یک مثال مصداقی سادهتر بستنیهای پاستوریزه یک لیتری از ۲۵ به ۴۰ هزار تومان افزایش قیمت داده است. بستنی که به واسطه افزایش قیمت شیر، گران شد نرخ نجومی بیش از دو برابری را در دو ماه طی کرده و این موضوعی است که مردم در کف جامعه آن را میبینند.
* درباره غیرخوراکی ها چطور؟
در این شاخصها همواره وضعیت بهتر است چرا که شاهد انفجار تقاضا نیستیم و اتفاقاً همین بخش هم است که با جمع بستن و میانگین گرفتن با خوراکیها آمارها را تلطیف میکند چرا که همواره از رشد چندانی برخوردار نیست. در این بخش عدم افزایش دستمزدها و خدمات مؤثر خواهد بود با این توضیح اما باید به آمارهای مرکز آمار کشور نگاهی انداخت.
نرخهای تورم که بیان میشود در واقع میانگین و متوسط هستند و لذا مردم مشاهده میکنند که برخی اقلام در مغازههای محل زندگی شأن دو برابر شدهاند
درباره غیر خوراکیها که شامل خدمات هم میشود مثلاً تعمیرکاری، گردشگری و هتلداری و ارائه خدمات در بخشهای مختلف شاهد تورم ۲۹.۹ درصدی در شاخص تورمی و ۲۷ درصدی در شاخص ۱۲ ماهه بودهایم.
* تورم در کشور چه میزان است؟
طبق آماری که ارائه شده شاخص ماهانه رشد تورم در کشور به صورت میانگین ۴.۶ درصد اعلام شده است که در دو دهم درصد از استان سمنان بیشتر است موضوع دیگر اما ضریب اهمیت تورم خوراکیها در به دست آوردن نرخ تورم استان سمنان است که در ماه جاری ۳۱.۸ درصد اعلام شده و در کشور این نرخ ۲۷.۴ بوده است که نشان میدهد سهم خوراکیها نسبت به تورم در استان اندکی بیشتر بوده است. در واقع خوراکیها سهم بیشتری در افزایش تورم استان داشتهاند.
تورم ماهانه خوراکیها در تیرماه نسبت به ماه قبل از آن در سال جاری برای استان سمنان شش درصد اعلام شده که میانگین کشوری ۵.۷ درصد بوده است در واقع خوراکیها در استان سمنان در همین ۳۰ روز به صورت میانگین شش درصد گرانتر شدهاند.
* دلایل این تورم چیست؟
بخش اعظم این تورم از سیاست اقتصادی دولت بر میآید و دومین عامل نیز حجم بالای تقاضای مردم از ترس گرانتر نشدن؛ به عبارت دیگر دولت اعلام کرده بود که با حذف ارز ترجیحی تنها چهار قلم کالا گران میشود اما تجربه نشان داد که حرف کارشناسان درستتر بوده و امکان ندارد بتوانید افزایش قیمت چهار قلم جنس را داشته باشید اما دیگر اقلام گران نشود.
طبق آماری که ارائه شده شاخص ماهانه رشد تورم در کشور به صورت میانگین ۴.۶ درصد اعلام شده است
بارها کارشناسان نسبت به این موضوع انتقاد کردند اما دولت به آن توجهی نداشت و دومین عامل نیز مشکل بزرگ روانی حاکم بر جامعه است در واقع مردم از ترس گرانتر نشدن به بازارها هجوم میآوردند و این تقاضا را افزایش میدهد از سوی دیگر دولت با تأمین تقاضا مشکل پیدا میکند و کمبود محسوسی در جامعه دیده میشود که مثال بارز آن در استان سمنان روغن بود که در اردیبهشت و خرداد در مقطعی به کمترین میزان عرضه رسیده بود و بازار سیاهی هم برای آن درست شده بود.
از سوی دیگر دولت به جای آنکه شرایط روانی جامعه را مدیریت کند در اقدامی عجیب اظهار نظرهایی کرد که به این موضوع دامن زد برای مثال اعلام شد که گرانیهای اصلی برای سال دیگراست و تنها بخشی از گرانیها را مردم شاهد بودند که این برداشت برای مردم صورت گرفت که هنوز عمده گرانیها باقی مانده و شرایط بدتر هم خواهد شد.
دولت باید در دو حوزه بهتر مدیریت میکرد نخست اینکه جراحی اقتصادی را کمی با درنگ بیشتر انجام میداد و دوم از لحاظ روانی جامعه را کنترل میکرد امروز حتی مردم نمیدانند که یارانهها قرار است ادامه پیدا کند یا خیر؟ و لذا این شرایط را بدتر هم کرد از سوی دیگر دولت نتوانست به صورت کامل افزایش حقوق را داشته باشد برای مثال برخی بازنشستگان ده درصد افزایش حقوق داشتند و برخی دیگر بیشتر لذا فشار روی قشر فقیر و متوسط جامعه بیشتر شد.
نظر شما