بازار؛ گروه خودرو: از زمانی که وزارت صمت آزاد سازی واردات خودرو را اعلام کرده است، بیشتر از یک ماه می گذرد. در این مدت وزارت صمت با بهانه های واهی از اعلام تدوین دستورالعمل اجرایی واردات طفره رفته است. تاکنون مشخص نشده که با چه فرآیند و شیوه ای واردات انجام خواهد شد. شنیده ها حکایت از آن دارد که در بدنه وزارت صمت علاقمندی به بحث واردات وجود نداشته و برای خودروسازان داخلی زمان جهت استقرار انحصار خریداری می شود. از سوی قیمت خودروها به دلیل عدم تدوین برنامه منظم جهت انتظام بازار هر روز افزایش می یابد، ظاهرا وزارت صمت حاضر به پذیرفتن شکست در برنامه های خود برای بازار خودرو نیست. برای بررسی وضعیت واردات خودرو و تدوین آئین نامه اجرایی آن با مهدی دادفر دبیر انجمن واردکنندگان به گفت و گو پرداختیم:
* وضعیت واردات خودرو به مرحله اجرایی نزدیک شده است؟ آیا تدوین آئین نامه اجرایی واردات نهایی و به مرحله ابلاغ رسیده است؟
وضعیت واردات خودرو نسبت به سه ماه، شش ماه، یکسال و سه سال قبل هیچ تغییری نکرده است، درپاسخ به قسمت دوم سوال شما باید بگویم براساس سری زمانی عرض کردم که هیچ اتفاق خاصی برای واردات خودرو یا تدوین آئین نامه اجرایی آن رخ نداده است.
* علت تعلل در تدوین آئین نامه اجرایی واردات خودرو از سوی وزارت صمت چیست؟ آیا نوشتن یک آئین نامه این قدر زمان برد؟ از نظر کارشناسان و افراد فعال در زمینه واردات خودرو برای تدوین آئین نامه استفاده شده است؟
شکی در این مورد نیست که از نظرات بخش تخصصی استفاده نکردند، در حالی که براساس ماده ۲ و ۳ قانون تسهیل فضا کسب و کار دولت ها موظفند که نظرات تشکل های تخصصی را برای تدوین یا تغییر آئین نامه ها حتما اخذ کنند. از انجمن واردکنندگان خودرو هیچ نظری برای تدوین آئین نامه اجرایی واردات کسب نشده است، ظاهرا وزارت صمت تلاش برای خبر درمانی به جای عمل کردن، دارند.
تدوین آئین نامه و اجرایی کردن آن کار چندان سخت و زمان بری نیست. احساس می کنم که این مشکلات به بحث بانک مرکزی مربوط است، استدلال های بانک مرکزی طی سه سال اخیر مبنی بر کمبود و خروج ارز یا حتی ارز بدون اتکا به منابع صادراتی برای واردات خودرو، ظاهرا یک پاسخ خیر برای مقابله با موضوع واردات خودرو دارد. اما در مقابل با سایر واردات چنین موضعی را نمی گیرد و یا دراثر سیاست های غلط بانک مرکزی ایرانی ها همواره در صدر خرید خانه در کشورهای همسایه از جمله ترکیه بوده است.
واردات خودرو اگر مافیا یا قدرتی داشت، پس از سه سال می توانستند واردات را آزاد کنند. لذا مظلوم ترین بخش صنعت خودرو، واردات خودرو است. افرادی که دم از مافیا واردات خودرو می زنند، مشغول به فرافکنی هستند
* به بحث موضع گیری بانک مرکزی برای واردات خودرو اشاره کردید، آیا در قبال سایر واردات کالاها یا محصولات بانک مرکزی موضع گیری ارزی دارد؟
گاها نقل قول های از مافیایی واردات شنیده می شود، مافیا واردات افرادی هستند که در هر زمان و بدترین شرایط می تواند ارز دریافت و هیچ سازمان و ارگانی نیز با آن مشکل ندارد. واردات خودرو اگر مافیا یا قدرتی داشت، پس از سه سال می توانستند واردات را آزاد کنند. لذا مظلوم ترین بخش صنعت خودرو، واردات خودرو است. افرادی که دم از مافیا واردات خودرو می زنند، مشغول به فرافکنی هستند. مافیا افرادی هستند که بدون سرو صدا و در سکوت می توانند فعالیت بازرگانی خود را انجام دهد و هیچ نظارتی نیز به آن نباشد.
صرفا موضوع کمبود ارز نمی تواند این چنین مقاومتی برای واردات خودرو ایجاد کند، کالاهای غیراساسی و سرمایه ای غیر از خودرو وجود دارد که به راحتی در حال وارد شدن به کشور است
* به عنوان دبیر انجمن واردکنندگان خودرو با توجه به شرایط آشفته بازار، درخواست یا پیگیری نداشتید؟
همیشه درحال تماس و اعلام خواسته ها به مسئولین هستیم، زیرا سرانجام وعده ها مشخص نیست. اینکه مسئولین این چنین رفتار و سیاست کاری را در پیش گرفتند، برای تمام فعالین حوزه کسب و کار به ویژه خودرو سوال ایجاد کرده است. صرفا موضوع کمبود ارز نمی تواند این چنین مقاومتی برای واردات خودرو ایجاد کند، کالاهای غیراساسی و سرمایه ای غیر از خودرو وجود دارد که به راحتی در حال وارد شدن به کشور است. هیچ مسئول و نهادی نیز نسبت به واردات این چنین کالاهایی اعتراض نداشته و ندارند، ولی بسیار سریع برای واردات خودرو واکنش نشان می دهند.
آنچه می دانیم، حضور افرادی در بدنه وزارت صمت است که در دولت قبل نیز حضور داشتند. این افراد با بحث واردات خودرو به صورت ایدئولوژیک مشکل دارند
* ابلاغ انجام واردات خودرو که به دولت اعلام شد، فوریتی برای انجام آن قید نشده است؟ یا دولت در نظر دارد که سال جاری واردات خودرو انجام نشود؟
تصور دارم که تمایل به انجام واردات در سال جاری وجود ندارد، وزارت صمت به ویژه شخص وزیر صمت طی مکاتبه با رئیس جمهور علاقمند به انجام واردات است. از سوی رئیس دولت سیزدهم نیز در زمان بازدید از گروه صنعتی ایران خودرو، تاکید داشتند که بازار از نظر عرضه و قیمت به تعادل برسد و واردات انجام شود. ولی آنچه می دانیم، حضور افرادی در بدنه وزارت صمت است که در دولت قبل نیز حضور داشتند. این افراد با بحث واردات خودرو به صورت ایدئولوژیک مشکل دارند. بنابر حضور این افراد، می توان دریافت که تلاش دارند تا پایان سال تدوین آئین نامه اجرایی زمان نیاز و واردات صورت نگیرد.
در انجمن واردکنندگان خودرو به این جمع بندی رسیدیم، اگر وزارت صمت آئین نامه ای بدون کسب نظر انجمن واردکنندگان خودرو تدوین کند، از شخص وزیر صمت شکایت قضایی به دلیل عدم عمل به قانون خواهیم داشت
* آیا ممکن است به صورت پنهانی یا در خفا وزارت صمت اقدام به تدوین آئین نامه اجرایی واردات خودرو کند؟
این مورد را براساس قانون تاکید می کنم، هرگونه تدوین دستورالعمل برای واردات خودرو در «تاریک خانه» و به شکل «پنهانی»، بدون دریافت نظر تشکل ها، خلاف قانون است و در مقابل این خلاف از طرق قانونی ایستادگی خواهیم کرد. لذا در انجمن واردکنندگان خودرو به این جمع بندی رسیدیم که بدون اخذ نظر تشکل اگر دستورالعملی صادر و منجربه هرگونه چالشی برای مردم یا تشکل ها شود، یقینا انجمن واردکنندگان پیگیری قضایی لازم را خواهد داشت. زیرا سه سال پیش اثرات تصمیمات پنهانی در تاریک خانه ها را تجربه کردیم. حضرت امام(ره) فرمودند: «جمهوری اسلامی ایران کشور قانون است.» اگر وزارت صمت آئین نامه ای بدون کسب نظر انجمن واردکنندگان خودرو تدوین کند و منفعت برای مردم و فعالین داشته باشد، سکوت می کنیم. ولی «در صورتی که برای مشتریان و فعالان این صنف چالش ایجاد کند، از شخص وزیر صمت شکایت قضایی به دلیل عدم عمل به قانون خواهیم داشت.» این مورد را در سال های گذشته که واردات خودرو انجام می شد، از سازمان توسعه تجارت و غیره علیرغم میل باطنی انجام دادیم. چرا برای دریافت مالیات و وضع تعرفه گمرکمی مطابق قانون عمل می شود، ولی برای تدوین آئین نامه اجرایی واردات خودرو قانونی برخورد نمی شود؟
* در روزهای گذشته شاهد نصب بیلبوردهای در جاده مخصوص یا نمایندگی ها بودیم از سوی شنیده ها و شایعات نیز از ثبت شفارش خودرو خبر می داد، نظر شما در خصوص این نوع شنیده های و فعالیت ها چیست؟
این مورد را قاطعانه بیان می کنم که هیچ یک از فعالین حوزه کسب و کار خودرو اطمینان به صحبت های دولت در خصوص انجام واردات خودرو ندارند. تصور نکنید که با مکاتبات دولتی، کسی حاضر به احداث شورم یا غیره می شود. هیچ فعالی حاضر نیست به این شکل هزینه ای به امید واردات خودرو انجام دهد. شاید بیلبوردهای که نصب شده، مربوط به بازسازی یا احداث تعمیرگاه و نمایندگی جدید باشد. در خصوص ثبت سفارش بگویم هیچ ثبتی برای واردات خودرو انجام نشده است.
* به عنوان دبیر انجمن واردکنندگان خودرو بارها شاهد بودیم که راهکارهای مختلفی در خصوص تامین ارز پیشنهاد داید، چرا بانک مرکزی در این میان مشغول به سنگ اندازی و ایجاد تاخیر در واردات خودرو است؟
طی دو روز گذشته بانک مرکزی اطلاعیه داشته که هرکس به هر میزان ارز بخواهد وارد کند، بدون مالیات و غیره آزاد است. حال سوال اینجاست، مدعی هستند سرمایه مردم به شکل کاغذی(نقدینگی به شکل پول) بدون هیچ مشکلی می تواند وارد شود، اما همین پول اگر بخواهد تبدیل به خودرو و واردات آن به کشور شود، چرا با مخالفت شدید مواجه می شود؟ در حقیقت تبدیل سرمایه مردم به خودرو در خارج از کشور سبب سلب اختیار ضبط و ثبت توسط سازمان های ذیربط می شود. ولی واردات سرمایه مردم به شکل کاغذی می تواند منجربه ضبط و ثبت آن به دلایل عدیده و واهی شود. خودرو مالکیت خصوصی دارد و مالکیت خصوصی را نمی توان مصادره به نفع یا متوقف کرد. گفته می شود ارز به کشور وارد شود، ولی به محض وارد کردن آن هزاران چالش برای صاحبان سرمایه ایجاد می کنند. اگر اجازه دهند، خودرو وارد شود نه تنها سبب تعدیل قیمت ها در بازار بلکه نسبت عرضه و تقاضا را بهبود می دهد. چرا باید با سیاست های اشتباه ارزهای ایرانی به سنگ و آهن در کشورهای همسایه بدل شود؟
البته اگر ارز به صورت دلار و یورو به کشور وارد شود، چه راهکاری برای استفاده اقتصادی از آن وجود دارد؟ دو هفته پیش خرید و فروش ارز را قاچاق اعلام کردند، آیا این فضا نشان از تناقض در میان سیاستگذاری ها ندارد؟ به نظر می رسد عنوان کردن چنین مسائلی بیشتر کاربرد تبلیغاتی دارد.
ما اگر می خواهیم تورم کاهش پیدا کند باید جریان نقدینگی را به درستی کنترل کنیم. نه این که اجازه بدهیم یا ارزهای صادراتی در خارج در قالب خرید مسکن رسوب کند و یا در صندوق امانات بانک ها حبس شود و برای تامین کسری بودجه به هر نحوی نقدینگی را افزایش بدهیم.
نظر شما