بازار؛ گروه بانک و بیمه: پس از افزایش قیمت ارز و رسیدن قیمت دلار به بیش از ۳۳ هزار تومان در اوایل هفته گذشته، بانک مرکزی برای ساماندهی این بازار پس از حدود یکسال وارد عمل شد و با اجرای سیاست های ارزی چون عرضه نامحدود ارز به بازار و باز گذاشتن دست صرافان در عرضه ارز به متقاضیان چنین کالایی توانست مانع از رشد روز افزون قیمت دلار شود و قیمت آن را بیش از دو هزار تومان در بازار کاهش دهد.
کاهش قیمتی که البته خیلی ها انتظار داشتند که نرخ دلار با چنین اقدامی به زیر ۳۰ هزار تومان افت کند، اما این گونه نشد، چرا که به گفته کارشناسان اقتصادی، ساماندهی بازار ارز و ایجاد ثبات قیمت آن نیازمند برنامه ریزی دقیق و کار کارشناسی شده اصولی است و فقط با عرضه ارز نمی توان مانع از رشد همیشگی قیمت ها در چنین بازاری شد.
البته طبق گفته رئیس کانون صرافان؛ در صرافی‌های عضو بازار متشکل ارزی دلار بین ۳۰ هزار تا ۳۰۳۰۰ تومان معامله می شود.
اکنون به صرافی‌ها اجازه داده شده است تا علاوه بر خرید ارز صادرکنندگان، ارز فروشندگان را با نرخ توافقی خریداری کنند و آن را به متقاضیان بفروشند، این اقدام که با هدف مدیریت بازار ارز و کاهش نوسانات ارزی هم اکنون در حال اجراست، بی تردید موجب خواهد شد تا قیمت ها در بازار به دلیل وجود انبوه ارز در بازار و تامین نیاز متقاضیان ارزی، نرخ ها در چنین بازاری کاهشی شود
اجرای سیاستی که دلار را بر مدار نزول قرار داد
حال بانک مرکزی در اقدامی جدید ورود ارز به کشور را بدون محدودیت و معاف از مالیات عنوان کرده است؛ طوری که تمام اشخاص حقیقی و حقوقی با اظهار ارز در گمرک می توانند بدون محدودیت اسکناس وارد کشور کنند، ضمن اینکه از معافیت مالیاتی نیز معاف هستند. این سیاست بدنبال اقدام بانک مرکزی که از هفته گذشته صادرکنندگان، مجاز شدند اسکناس ارز حاصل از صادرات را در صرافی ها با اعلام اظهارنامه گمرکی و بر اساس نرخ توافقی ارائه کنند، می تواند به دلیل کثرت موجودی ارز در بازار تاثیر بسزایی بر کاهش قیمت این کالا بر جای گذارد، آنگونه که به گفته مسئولان طی چند روز اخیر اجرای چنین سیاستی باعث شده تا میانگین نرخ دلار به ۳۱ هزار تومان برسد.
مطابق اعلام بانک مرکزی؛ اکنون به صرافی‌ها اجازه داده شده است تا علاوه بر خرید ارز صادرکنندگان، ارز فروشندگان را با نرخ توافقی خریداری کنند و آن را به متقاضیان بفروشند، این اقدام که با هدف مدیریت بازار ارز و کاهش نوسانات ارزی هم اکنون شکل اجرایی به خود گرفته است، بی تردید موجب خواهد شد تا قیمت ها در بازار به دلیل وجود انبوه ارز در بازار و تامین نیاز متقاضیان ارزی، نرخ ها در چنین بازاری مسیر کاهشی را در پیش گیرد.
اینکه چرا ارز گران شد و اجرای سیاست های ارزی نیز برای ثبات بخشی قیمت این کالا در بازار خیلی تاکنون نتوانسته است کارساز شود، ناشی از انتظار تورمی است که مردم بخصوص فعالان اقتصادی و بازار در پی روند کند انجام مذاکرات برجام و نتایج نامعلوم آن بوده که خیلی ها را روانه بازار ارز برای خرید این کالای ارزشی کرده است. از طرفی چون ساماندهی بازار ارز و تثبیت قیمت آن فقط با عرضه ارز کارساز نیست، بنابراین کارشناسان تاکید دارند تیم اقتصادی دولت و دست اندرکاران و تصمیم گیران بانک مرکزی برنامه های خود را بری کاهش نرخ رشد تورم و اجرای سیاست های اصلاحی پولی و ارزی بکار گیرند. چرا که عرضه ارز به بازار شاید خیلی به این شکل مستمر نباشد.
اگر اجرای سیاست عرضه ارز به بازار مستدام نباشد با کم شدن عرضه ارز در بازار و از طرفی افزایش میزان تقاضا، احتمال افزایش قیمت ها در بازار وجود دارد که البته بانک مرکزی و تیم اقتصادی دولت باید راهکارهای اصولی پایدار و نتیجه بخش را برای ثبات بخشی قیمت ها در بازار ارز در نظر بگیرند و با اصول و قواعد خاص کاری کنند که قیمت ها در بازار بی دلیل افزایش نیابد
عرضه ارز مستمر نباشد احتمال افزایش دوباره قیمت ها وجود دارد
قاسم صادقی، کارشناس اقتصادی در گفتگو با «بازار» درباره اجرای سیاست های ارزی بانک مرکزی در ممانعت از افزایش نرخ ارز و ساماندهی این بازار گفت: بانک مرکزی طی هفته گذشته اقدامات خاصی را در راستای جذب ارز به صرافی ها و عرضه آن به بازار برای تامین نیازهای ارزی متقاضیان بکار گرفته است، این رویکرد مطلوب هر چند بر کاهش نرخ ارز به دلیل عرضه بیشتر ارز به بازار قیمت ها را کنترل می کند و مانع از جولان دهی دلالان ارزی برای رشد بی منطق قیمت ها در این بازار می شود اما تاثیر آن همیشگی نیست.
وی با بیان اینکه تاثیر گذاری چنین سیاست هایی در صورت عدم استمرار آن معمولا مقطعی است، گفت: به نظر می رسد ادامه این روند شاید حدود دو ماه به طول بیانجامد و طی این مدت قیمت ها در بازار جهشی رشد نکند چرا که نتیجه چنین اقداماتی اکنون منجر به کاهش بیش از دو هزار تومانی دلار در بازار شده است.
این کارشناس بازار اضافه کرد: اگر اجرای چنین سیاستی مستدام نباشد با کم شدن عرضه ارز در بازار و از طرفی افزایش میزان تقاضا، احتمال افزایش قیمت ها در بازار وجود دارد که البته بانک مرکزی و تیم اقتصادی دولت باید راهکارهای اصولی پایدار و نتیجه بخش را برای ثبات بخشی قیمت ها در بازار ارز در نظر بگیرند و با اصول و قواعد خاص کاری کنند که قیمت ها در بازار بی دلیل افزایش نیابد.
صادقی با بیان اینکه عرضه ارز به بازار و ادامه چنین روندی آن هم در شرایطی که اکنون کشور با مشکل تحریم ها و وجود محدودیت ها مواجه است شاید برای بانک مرکزی نیز آسان نباشد، گفت: به غیر از سیاست عرضه انبوه ارز به بازار مباحث و راهکارهایی دیگری باید در نظر گرفته گرفته شود تا نرخ ارز در بازار کنترل شود که البته این موضوع به مدیریت درست منابع بودجه ای و مهار نرخ تورم همچنین توجه به رشد اقتصادی و هدایت نقدینگی فراوان برای جذب آن در بخش تولید بر می گردد.
با افزایش قیمت کالاها و کاهش ارزش پول ملی، تقاضا برای خرید ارز در بازار افزایش می یابد، طوری که دیگر حتی با اجرای سیاست های ارزی بانک مرکزی نیز خیلی امید به کاهش جهشی قیمت دلار و رسیدن نرخ آن به ۲۵ هزار و یا ۲۶ هزار تومان نیست و چنانچه افت قیمتی نیز با اجرای برخی سیاست های بانک مرکزی مشاهده شود ادامه دار نخواهد بود
افزایش میزان تقاضا برای ارز در بازار با کاهش ارزش پول ملی
وی در ادامه افزود: زمانی که بودجه کشور هر ساله با کسری مواجه است و اقتصاد نیز رونق چندانی ندارد، مسلما دولت برای تامین نیازهای ضروری، بخصوص کسری بودجه مجبور به استقراض از بانک مرکزی و در نهایت چاپ پول شده که این موضوع اقتصاد کشور را بشدت تضعیف و پول ملی را بی ارزش می کند. حال در چنین شرایطی زمانی که مردم می بینند ارزش پول در حال افت است بعضا به خرید ارز روی می آورند تا حداقل ارزش دارایی های آنها حفظ شود.
این کارشناس بازار اظهار داشت: از آنجایی که مدتی است قیمت همه کالاها در بازار روندی افزایشی به خود گرفته اند و پول ملی روز به روز ارزش خود را از دست می دهد، بنابراین تقاضا برای خرید ارز در بازار افزایش می یابد، طوری که دیگر حتی با اجرای سیاست های ارزی بانک مرکزی نیز خیلی امید به کاهش جهشی قیمت دلار و رسیدن نرخ آن به ۲۵ هزار و یا ۲۶ هزار تومان نیست و چنانچه افت قیمتی نیز با اجرای برخی سیاست های بانک مرکزی مشاهده شود ادامه دار نخواهد بود مگر اینکه اقتصاد کشور در مسیر درست اصلاح شود.
به نظر می رسد تا زمانی که اقتصاد با کار کارشناسی شده و برنامه های اصولی ساماندهی نشود نمی توان امید وار بود که قیمت ها در بازار نه فقط ارز بلکه سایر کالاها کاهشی شود در چنین شرایطی تنها راه خروج از این بحران ارتباط با دنیا و تعامل با اقتصاد جهانی در کنار اجرای برنامه ریزی های خاص اقتصادی البته با اصلاح ساختارهاست
تاثیر سیاست های بانک مرکزی برای کاهش نرخ ارز با عرضه ارز به بازار مقطعی است
لطفعلی بخشی، اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی نیز در گفتگو با خبرگزاری «بازار» گفت: بانک مرکزی دست صرافی ها را برای عرضه ارز به متقاضیان باز کرده و از طرفی نیز ورود ارز به کشور بدون محدودیت و معاف از مالیات اعلام شده است این اقدامات هر چند در کوتاه مدت در کاهش نرخ ارز تاثیر گذار است اما مقطعی و گذرا است.
وی با بیان اینکه با گذشت چند هفته احتمال بازگشت میزان بالای تقاضا برای خرید ارز به بازار افزایش خواهد یافت، گفت: به نظر می رسد تا زمانی که اقتصاد با کار کارشناسی شده و برنامه های اصولی ساماندهی نشود نمی توان امیدوار بود که قیمت ها در بازار نه فقط ارز بلکه سایر کالاها کاهشی شود در چنین شرایطی تنها راه خروج از این بحران ارتباط با دنیا و تعامل با اقتصاد جهانی در کنار اجرای برنامه ریزی های خاص اقتصادی البته با اصلاح ساختارها است.
این کارشناس اقتصادی اظهار داشت: افزایش قیمت ارز در بازار رابطه دوگانه ای با کالاها در بازار دارد، یعنی زمانی که نرخ ارز در بازار افزایشی می شود قیمت همه کالاهای وارداتی نیز روندی افزایشی به خود می گیرند. از طرف دیگر افزایش نرخ ارز بر تولید داخل نیز تاثیر خود را به جای می گذارد چرا که تولیدکنندگان اولا مجبور به تهیه مواد اولیه با نرخ ارز گران شده و از طرفی با این دیدگاه که اگر سرمایه های خود را به ارز تبدیل می کردند سود قابل توجهی نصیب آنها می شد بر روی قیمت کالاهای خود می کشند.
بنا به این گزارش، اجرای سیاست های ارزی بانک مرکزی برای ممانعت از رشد قیمت ارز هر چند کار ساز بوده و توانسته است که نرخ ها را در این بازار تا حدودی کاهشی کند اما به گفته کارشناسان این رویکرد بخشی کوچکی از سیاست های کنترل نرخ ارز و ساماندهی بازار است بلکه باید از همه راهکارها و برنامه ها برای ساماندهی نرخ ارز استفاده شود زیرا عرضه ارز به بازار سیاستی است که تاثیر آن بر کاهش نرخ ارز مقطعی است.
نظر شما