بازار؛ گروه استان ها: گلستان از لحاظ نیروی انسانی متخصص، توانمند و خلاق در زمره استان های مطرح کشور محسوب شده و وجود پژوهشگران و محققان در کنار امکانات سخت افزاری موجود می تواند زمینه تعالی جایگاه اقتصادی این استان شمالی را فراهم کند و در این بین شرکت های دانش بنیان و شرکت های خلاق نقش اثرگذار دارند.
۵۰ شرکت دانش بنیان و ۱۲ شرکت خلاق در مناطق مختلف استان مشغول تحقیق و توسعه بر روی طرح های مختلف علمی بوده که بعضی از این شرکت ها قابلیت رقابت با برندهای تجاری کشور و دنیا را دارا هستند. یکی از این شرکت ها، «شرکت شتابگران فناوری گلستان» است که تولیدات آن در زمان شیوع کرونا به کل کشور ارسال شد.
برای آشنایی با تولیدات این شرکت و همچنین موانع و مشکلات پیش روی فعالیت آن با «محمدسجاد جوزدانی» گفتگو کردیم. وی فارغ التحصیل رشته هوافضا بوده و مدارک لیسانس، فوق لیسانس و دکترای خود را از کشور روسیه گرفته است. وی از سال ۹۱ به سبب علاقه شخصی در گلستان مستقر شده و از جمله افراد عضو تیم اولیه راه اندازی پارک علم و فناوری گلستان محسوب می‌شود. گفتگوی بازار با این محقق گلستانی در ادامه خواهد آمد.
* چه تاریخی و چگونه وارد عرصه فعالیت های دانش بنیان شده‌اید؟
بنده در سال ۱۳۹۴ و همزمان با داشتن سمت معاونت پارک علم و فناوری گلستان، با اجاره انباری به مساحت حدود ۴۰ متر، پایان نامه مقطع دکتری خودم را تجاری سازی کردم. در ابتدا به صورت انفرادی روی ساخت یک دستگاه متمرکز شده و در ادامه تاییدیه آن را از دانشگاه شریف و مراکز نظامی کشور دریافت کردم.
از سال ۱۳۹۳ شرکت را ثبت کرده و در بهار ۹۴ به صورت رسمی کار آغاز شد. پس از حدود یک سال از فعالیت با شرکت «به بان شیمی» که از جمله شرکت های توانمند حوزه بهداشت و دارو محسوب می شود قرارداد امضا کردم. مدیران این شرکت به دنبال سرمایه گذاری بر روی شرکت های فعال در حوزه تجهیزات کنترل عفونت بودند و ما در شرکت شتابگران فناوری گلستان این توانمندی را داشتیم.
در حال حاضر شرکت شتابگران فناوری گلستان در زمینه طراحی و تولید تجهیزات پیشرفته کنترل عفونت در گلستان فعال است و محصولات مختلفی شامل تجهیزات هوشمند بهداشت دست، تجهیزات تصفیه هوا و تجهیزات مه پاش برای صنایع غذایی و سالن های دام و طیور تولید و به بازار عرضه می‌کند.
شرکت شتابگران فناوری گلستان در زمینه طراحی و تولید تجهیزات پیشرفته کنترل عفونت در گلستان فعال است
* آیا ثبت اختراع هم داشته اید؟ چه میزان تولید دارید؟
دستگاه مه پاش گرم الکتریکال را در شرکت ساخته و ثبت اختراع آن را نهایی کردیم. مهم ترین کاربرد این دستگاه در صنایع دام و طیور و صنایع غذایی کشور است.
به عنوان مثال سالن های مرغداری به دلایل مختلف در معرض شیوع انواع بیماری ها قرار دارند و به وسیله دستگاه مه پاش گرم الکتریکال می توانیم انواع مواد ضدعفونی کننده و یا دارو را در سالن های مرغداری منتشر کنیم. دستگاه مه پاش گرم الکتریکال در دو نوع قابل حمل و ثابت طراحی شده است که نوع سیار آن با برق و باتری کار می کند و براحتی بر روی شانه کارگران قابل حمل و نقل است. این دستگاه سیار هفت کیلویی توان مه‌پاشی یک لیتر انواع مواد ضدعفونی کننده را دارا است و با هر بار استفاده می توان سه هزار مترمکعب فضا را مه پاشی کرد.
در نوع ثابت آن هم دستگاه دارای مخزن ۱۰ لیتری است و براساس زمان بندی تعیین شده قابلیت ضدعفونی کننده سالن های مرغداری و یا سالن های شرکت های غذایی را دارا است.
در حال حاضر حدود ۳۰ دستگاه در ماه سفارش داریم و امکان افزایش تولید هم در این شرکت فراهم است.
همزمان با مراحل سفارش پذیری دستگاه مه پاش گرم الکتریکال شاهد شیوع کرونا در کشور بودیم و در راستا مقابله با کرونا دستگاه ضدعفونی کننده دست را در شرکت خویش طراحی و ساختیم و توانستیم به سه هزار نقطه از کشور و ۳۰۰ دستگاه و سازمان دولتی دستگاه ضدعفونی کننده دست بفروشیم به طور مثال فقط ۶۰۰ دستگاه توسط فولاد مبارکه اصفهان خریداری شد.
* آیا برنامه برای توسعه خط تولید و یا ساخت محصولات جدید در شرکت دارید؟
با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی و صندوق پژوهش و فناوری استان توانستیم سرمایه ثابت شرکت را ارتقا داده و در آینده نزدیک ظرفیت تولید دستگاه الکتریکی مه پاش را به ۱۰۰ دستگاه در ماه می رسانیم و سالن جدیدی را در محل شرکت احداث کنیم.
با توجه به وجود ۷۲ هزار سالن مرغداری در کشور، به طور متوسط پنج هزار دستگاه در کشور مورد نیاز است که تلاش می‌کنیم کشور را از واردات محصولات مشابه بی نیاز کنیم.
* تولیدات شما به چه کشورهایی صادر شده است؟
هم اینک محصولات شرکت به کشورهای اسپانیا، مالزی و عراق در حال صادرات است و در چشم انداز آینده شرکت، تعداد مقصدهای صادراتی افزایش خواهد یافت.
* بازاریابی و فروش محصولات شما چگونه است؟
با بهره گیری از یک تیم حرفه ای برای مشتریان خود تولید محتوا انجام داده و از طریق سایت های شرکت و کاتولوگ ها محصولات را ارائه می کنیم. به طور ویژه، از طریق نمایندگان با سابقه فروش دارو در صنایع دام و طیور و یا فروشندگان با سابقه صنایع غذایی کشور مشتریان جدید خود را جذب می کنیم.
اما همیشه یک نقطه مهم مد نظر ما قرار دارد که ماهیت شرکت ما تحقیق و توسعه است و هرگز خود را درگیر امور بازرگانی، فروش و یا تولید گسترده نخواهیم کرد.
در صورت نیاز به تولیدات با حجم گسترده شرکتی جداگانه این وظیفه را برعهده خواهد گرفت، وظیفه ما تولید دانش و فناوری است و اینکه یک شرکت دانش‌بنیان بخواهد از صفر تا ۱۰۰ امور شامل طراحی، تولید و بازاریابی را خودش انجام دهد یک آفت بزرگ محسوب می‌شود. سقف خاصی برای تولید تعیین کردیم که پس از آن همه امور تولید برون سپاری خواهد شد.
ماهیت شرکت ما تحقیق و توسعه است و هرگز خود را درگیر امور بازرگانی، فروش و یا تولید گسترده نخواهیم کرد
* مهم ترین چالش های شرکت های دانش بنیان چیست؟
با وجود آن که حاکمیت در ۱۰ سال اخیر خیز مناسبی برای حمایت از شرکت‌های دانش بنیان برداشته و سیاست‌های مالی خوبی برای پشتیبانی از این شرکت ها در دستور کار قرار داده، ولی شرکت های دانش بنیان به جایگاه واقعی خود نرسیده اند.
هنوز وقتی دولتمردان بخواهند آمار بدهند به سراغ آمارهای نفتی می روند. حدود شش الی هفت هزار شرکت دانش بنیان در کشور داریم که سهم آنها از اقتصاد کلان کشور سه الی چهار درصد بیشتر نیست و عملا نقش تعیین کننده ای ندارند.
* راه برون رفت از این مشکلات چیست؟
باید بپذیریم که از لحاظ فکری بستر واقعی برای توسعه شرکت‌های دانش بنیان وجود ندارد. ایران رتبه صد و بیستم از لحاظ سهولت راه اندازی کسب و کار ها دارد و هنوز وقتی می خواهیم از اقتصاد گلستان صحبت کنیم به سراغ میگو و شیلات و گندم می رویم.
استان گلستان اکوسیستم زیبایی دارد و نیازمند صنایع پاک و دوستدار محیط زیست با ارزش افزوده بالا و نیروی متخصص است.
باید از صنایع آلاینده فاصله بگیریم به عنوان مثال در همین شرکت صنعتی آق قلا یک شرکت دانش‌بنیان است که تولید کننده داروی درمان سرطان است و ارزش افزوده آن سه هزار درصد است و جزء ۱۰ داروی پرفروش جهان محسوب می شود ما باید به سراغ حمایت و یا راه اندازی چنین شرکت هایی برویم.
گلستان نیازمند توسعه شرکت های بیوتکنولوژی در حوزه های مختلف است. در ۱۰ سال گذشته توسعه فیزیکی خوبی رخ داده است سازمان ها، ساختمان ها، شتاب دهنده ها و پارک علم و فناوری در همه جای کشور راه اندازی شده اما هنوز افکار و ذهن ها عوض نشده است.
شاید در کلام و سخنرانی سخن از دانش بنیان بزنیم اما در باطن همچنان افکار قدیمی بر ذهن ها حاکم است. هنگامی می توانیم بگوییم دانش‌بنیان‌ها توسعه یافتند که اگر فردی چند میلیارد تومان سرمایه داشت به سراغ خرید زمین و ملک نرود بلکه به سراغ توسعه شرکت‌های دانش بنیان برود شرکت های دانش بنیان شرکت های ریسک و خطرپذیری هستند.
* برای اصلاح فرهنگ و تغییر افکار باید چه کار کرد؟
باید از سنین پایه اعتماد به نفس را در کودکان افزایش دهیم. باید فرهنگ کسب و کار و اینکه «ما می توانیم» را در عمل به دانش‌آموزان و دانشجویان خود تزریق کنیم.
بخش مهمی در گسترش زیست بوم نوآوری مقوله فرهنگ است باید با تعامل با آموزش و پرورش و راه اندازی کارگاه ها و دوره های ترویجی مختلف، بتوانم جوانان را جذب کنیم.
نظر شما