بازار؛ گروه بانک و بیمه: هرچند تکیه برتوان داخل برای رونق تولید و اشتغالزایی با هدف خوداتکایی و فاصله گیری از وابستگی ها مورد تاکید و توجه است اما واردات برخی کالاهای اساسی، مواد اولیه و ملزومات تولید آنگونه که بتوان هم عمده نیازهای داخل را برطرف و هم قدرت رقابت پذیری بخش تولید را افزایش داد، امری طبیعی و ضروری است. چرا که واردات بی رویه کالاهایی که در دخل تولید می شود، کمر تولید را می شکند و از طرفی نیز منابع ارزی کشور را به هدر می دهد.
هر چند حذف ارز ترجیحی مختص به کالاهای اساسی طی سالهای گذشته به دلیل ناکارآمدی های مدیریتی و رانت و فساد موجود به هدر می رفت و مردم عایده چندانی از ارز ارزان دولتی نداشتند اما اکنون برنامه ریزی شده است که با اصلاح ارز ۴۲۰۰ تومانی مشکل خاصی اقتصاد خانوارها را تهدید نکند. اما معلوم نیست وضعیت قیمت کالاها در بازار با حذف ارز ترجیحی چگونه شود
با حذف ارز ترجیحی معلوم نیست چه بر سر معیشت مردم بیاید
اکنون و در شرایطی که قراراست ارز ترجیحی کالاهای اساسی اصلاح و در مسیر حذف آن حرکت شود اما معلوم نیست تبعات چنین اقدامی چه بر سر اقتصاد و معیشت خانوارها می آورد زیرا ارزی که قبلا برای واردات کالاهای خارجی صرف می شد با رقمی ۴۲۰۰ تومان بود که اکنون این ارز به نوعی حذف و قرار است با نرخ ارز آزاد حدود ۲۴ هزار تومان وارد شود.
طبق گفته مسئولان هر چند حذف ارز ترجیحی مختص به کالاهای اساسی طی سالهای گذشته به دلیل ناکارآمدی های مدیریتی و رانت و فسادی که در فرایند واردات و توزیع کالاهای وجود داشت به هدر می رفت و مردم عایدی چندانی از ارز ارزان دولتی نداشتند اما اکنون برنامه ریزی شده است که با اصلاح ارز ۴۲۰۰ تومانی مشکل خاصی اقتصاد خانوارها را تهدید نکند. اقدامی که هنوز شکل اجرایی به خود نگرفته است و معلوم نیست وضعیت قیمت کالاها در بازار با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی چگونه شود.
البته مسئولان دولتی وعده می دهند که حذف ارز دولتی کالاهای اساسی و ... با برنامه ریزی که شده است فشاری را به مردم وارد نمی کند. اخیرا نیز رئیس جمهور کشورمان در سفر به استان البرز اعلام کرد که بنا به مصوبه مجلس بدنبال ساماندهی ارز ترجیحی در اوایل سالجاری بدون ایجاد مشکل و شوک اقتصادی هستیم.
هرچند دولت درصدد اصلاح ارز ترجیحی است و به طور مشخص و معین معلوم نکرده است که چه وقت و چگونه این نوع ارز اصلاح می شود اما از سخنان رئیس کل گمرک مشخص است که این اتفاق به زودی خواهد افتاد چرا که وی اعلام کرده است: حقوق گمرکی کالاهای وارداتی در هفته پیش رو از طریق ستاد هماهنگی اقتصادی دولت به میزان چشمگیری کاهش خواهد یافت.
اینکه گمرک اعلام کرده است؛ حقوق گمرکی و سود بازرگانی در سالجاری کاهش می یابد، مقصود آن است که این کاهش از محل نرخی است که کالاها ازاین به بعد قرار است با قیمت ارز آزاد وارد کشور شود در چنین شرایطی بخشی از این درآمد بالا در پی فرایند واردات کالا کاهش می یابد
کاهش سود بازرگانی و حقوق گمرکی از محل افزایش نرخ ارز برای واردات کالاهای اساسی اتفاق می افتد
ابراهیم بهادرانی، قائم مقام سابق معاونت اقتصادی و بازرگانی وزارت صنایع در گفتگو با خبرگزاری «بازار» درباره اقدام گمرک ایران در خصوص کاهش و تعدیل سود بازرگانی و حقوق گمرکی کالاهای وارداتی، گفت: اینکه گمرک اعلام کرده است؛ حقوق گمرکی و سود بازرگانی در سالجاری کاهش می یابد، مقصود آن است که این کاهش از محل نرخی است که کالاها ازاین به بعد قرار است با قیمت ارز آزاد وارد کشور شود در چنین شرایطی بخشی از این درآمد بالا در پی فرایند واردات کالا کاهش می یابد.
وی با بیان اینکه تا به حال سود بازرگانی و حقوق گمرکی بر مبنای ارز ۴۲۰۰ تومانی محاسبه می شد اما با حذف ارز ترجیحی واردات کالاهای اساسی از این پس این گونه نخواهد بود افزود: در سالجاری به دلیل آنکه اختصاص ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات کالاهای اساسی برداشته می شود و قیمت ارز برای واردات حدود ۲۴ هزار تومان یعنی بیش از ۵ برابر خواهد شد، بنابراین طبیعی است که حقوق و سود بازرگانی نیز افزایش می یابد این در حالی است که گمرک وعده کاهش نرخ سود بازرگانی و حقوق گمرکی را داده است اما هنوز به صراحت و شفاف اعلام نکرده است که این کاهش چقدر است.
ارزی که هم اکنون به واردات کالاهای اساسی تعلق می گیرد ۴۲۰۰ تومان است اما از این پس این چنین نیست و نرخ ارز برای واردات حدود ۲۴ هزار تومان می باشد طوری که اگر قیمت کالاها با ارز ۴۲۰۰ تومانی محاسبه شود رقم ارز تخصیصی برای وردات کالاهای اساسی بیش از ۵ برابر شده است. بنابراین کاملا واضح است که قیمت کالاها نیز در بازار در پی حذف ارز ترجیحی افزایش یابد
احتمال افزایش قیمت همه کالاها و خدمات در بازار با حذف ارز ترجیحی
این کارشناس اقتصادی درادامه افزود: به طور مثال اگر تا به حال به اندازه ۱۰۰ دلار جنس وارد کشور می شد ۴ درصد حقوق و سود بازرگانی به آن تعلق می گرفت، حالا با حذف ارز ترجیحی، قیمت دلارحدود ۲۴ هزارتومان برای واردات کالا محاسبه خواهد شد با این وجود با افزایش نرخ تعرفه ها بخشی از این افزایش بدنبال تغییر نرخ ارز مختص به واردات کالاهای اساسی، قراراست عوارض و حقوق گمرکی کاهش یابد.
بهادرانی درباره تبعات حذف ارز ترجیحی مختص به کالاهای اساسی و تاثیر گذاری آن بر معیشت مردم گفت: این تصمیم، تصمیمی سختی است که بی تردید در صورت بی برنامگی و عدم نظارت دقیق عواقبی چون افزایش قیمت همه کالاها و خدمات را در بازاربه دنبال دارد. افزایش قیمتی که تورم انتظاری را در پی داشته و این تورم تاثیر مستقیم خود را بر روی قیمت ها و در نهایت معیشت مردم به جای می گذارد چرا که ارزی که برای واردات کالاهای اساسی تعلق می گرفت ۴۲۰۰ تومان بود اما اکنون این چنین نیست و نرخ ارز برای واردات کالاهای اساسی بصورت آزاد حدود ۲۴ هزار تومان می باشد طوری که اگر قیمت ها با ارز ۴۲۰۰ تومانی محاسبه شود رقم ارز تخصیصی برای واردات کالاهای اساسی بیش از ۵ برابر شده است. بنابراین کاملا واضح است که قیمت کالاها نیز در بازار در پی حذف ارز ترجیحی افزایش یابد.
اینکه با حذف ارز ترجیحی تورمی ایجاد نمی شود و یا کالایی در بازار گران نمی شود غیر ممکن است، حالا گمرک نیز گفته است در صورت حذف ارز ترجیحی کالاهای اساسی، سود بازرگانی و حقوق گمرکی کاهش می یابد. این کاهش البته از محل سود بالایی است که با حذف ارز ترجیحی اتفاق خواهد افتاد و باز هم مردم در این میان زیان می بینند
معیشت مردم قربانی حذف ارز ترجیحی نشود
مسعود دانشمند، عضو اتاق بازرگانی ایران نیز در گفتگو با خبرگزاری «بازار» درباره تبعات حذف ارز ترجیحی کالاهای اساسی و اینکه گمرک مدعی است که حقوق گمرکی و سود بازرگانی کالاهای وارداتی کاهش می دهد گفت: اینکه با حذف ارز ترجیحی تورمی ایجاد نمی شود و یا کالایی در بازار گران نمی شود غیر ممکن است، حالا گمرک نیز گفته است در صورت حذف ارز ترجیحی کالاهای اساسی، سود بازرگانی و حقوق گمرکی کاهش می یابد. این کاهش البته از محل سود بالایی است که با حذف ارز ترجیحی اتفاق خواهد افتاد و باز هم مردم در این میان زیان می بینند.
وی با بیان اینکه یک کالای وارداتی که یک دلار قیمت دارد و با ارز ۴۲۰۰ تومانی وارد می شود ۱۰ درصد حقوق گمرکی می گیرد که رقم آن به ۴۶۰۰ تومان می رسد با این وجود بعلاوه ۹ درصد ارزش افزوده در مجموع همان کالایی که با یک دلار وارد می شود ۵ هزار تومان خواهد شد حالا این کالا با ارز ۲۴ هزار تومان آزاد قرار است وارد شود، بنابراین تکلیف کاملا روش است که در مجموع این کالا چه رقمی می شود (حدود ۲۸ هزار تومان) در این میان با توجه به افزایش قیمتی که از محل سود بازرگانی و حقوق گمرکی اتفاق می افتاد مشخص می شود که مابه التفاوف قیمت آین کالا معمولا از جیب مردم باید پرداخت شود.
این کارشناس اقتصادی و فعال تجاری اضافه کرد: هم اکنون که ارز ترجیحی حذف نشده بازار به استقبال گرانی ها رفته است، طوری که مردم افزایش قیمت دارو، پروتین ها (گوشت، مرغ و تخم ومرغ و ...) لوازم خانگی و ... در بازار را می بینند و لمس می کنند.
همه جای دنیا تلاش می کنند تا قشر متوسط جامعه را به قشر مرفع نزدیک کنند و اقشار ضعیف و کم درآمد را تحت پوشش های حمایتی خاص قرار دهند اما آنگونه که مشخص است با حذف ارز ترجیحی کالاهای اساسی در صورت بی برنامگی قشر متوسط جامعه روبه پایین و اقشار کم در آمد در مواجهه با گرانی ها له خواهند شد
قشر متوسط جامعه در فشار اقتصادی با حذف ارز ترجیحی!
وی افزود: اگر برنامه ریزان اقتصادی قبل از حذف ارز ترجیحی اقدامات لازم حمایتی را در راستای تامین نیازهای بخش تولید بخصوص مجموعه های مولد انجام ندهند و یا نظارت ها در بازار کم رنگ شود بی تردید مشکلات اقشار کم درآمد در تامین نیازهای ضروری مضاعف تر خواهد شد.
عضو اتاق بازرگانی ایران خاطر نشان کرد: همه جای دنیا تلاش می کنند تا قشر متوسط جامعه را به قشر مرفع نزدیک کنند و اقشار ضعیف و کم درآمد را تحت پوشش های حمایتی خاص قرار دهند اما آنگونه که مشخص است با حذف ارز ترجیحی کالاهای اساسی در صورت بی برنامگی قشر متوسط جامعه روبه پایین و اقشار کم در آمد با مواجه با گرانی ها له خواهند شد.
بنا به این گزارش، دولت در کنار مجلس عزم خود را جزم کرده اند که از ترجیحی کالاهای اساسی را به اصطلاح اصلاح کنند، این اصلاح که به نوعی رنگ و بوی حذف ارز کالاهای اساسی را می دهد و قرار است واردات هر کالایی با ارز آزاد انجام شود بنابراین معلوم نیست در صورت بی برنامگی دولت در جلوگیری از رشد قیمت ها و عدم یا مدیریت دقیق بازار همچنین کم توجهی به اقشار کم درآمد جامعه چه اتفاقی بر سر معیشت خانوارها بیاید.
نظر شما