بازار؛ گروه کشاورزی: صنعت زنبورداری جهان یکی از صنایعی است که نسبتا سنتی اداره می شود و مانند دیگر صنایع کشور در سالی که گذشت با چالش ها و مسائلی مختلفی مواجه شد. در راستای بررسی آنچه که در سال ۱۴۰۰ صنعتگران این حوزه پشت سر گذاشتند خبرنگار بازار با «احسان عظیمی» یکی از فعالان این صنعت که در بخش تجهیزات و ادوات زنبورداری فعالیت دارد، گفتگویی انجام داده است.
در سال ۱۴۰۰ بیماری کنه واروا، بی ثباتی قیمت شکر و جولان عسل های تقلبی در بازار اصلی ترین مشکلات زنبورداران کشور بود
*در سالی که گذشت فعالان صنعت زنبورداری کشور چه زنبورداران و چه تولیدکنندگان بخش ادوات زنبورداری غالبا با چه مسائل و وقایعی روبرو بود؟
سال گذشته متاسفانه بحث «کنه واروا» به زنبورداران بسیار آسیب وارد کرد. مساله دیگری که در این صنعت بسیار لطمه زننده بود بحث قیمت شکر به عنوان یک ماده اولیه بود که وضعیت مشخصی نداشت و در کل طول سال چندین و چند بار قیمت ها افزایش یافت. مورد بعدی که سال گذشته این صنعت را درگیر کرد بحث عسل های تقلبی بود که در بازار به وفور رواج داشت؛ یعنی در حالی که قیمت عسل طبیعی در بخش عمده فروشی بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار تومان است شاهد بودیم که در بازار با قیمت های نه چندان متعارفی یکسری عسل های تقلبی عرضه می شد.
مشکل دیگر زنبورداران در سال ۱۴۰۰ بحث اسکان ها بود؛ یعنی در حالی که سابق بر این زنبورداران به راحتی کندوهای خود را جابجا می کردند و کوچ می دادند اما در عین حال که این امر قانونمند شده باز هم در بحث اسکان ها زنبورداران مشکلات بسیار زیادی داشتند و دارند.
از سوی دیگر در حوزه تجهیزات و ادوات زنبورداری نیز ما تولید کنندگان غالبا با مشکلاتی همچون افزایش قیمت مواد اولیه مواجه بودیم به خصوص اینکه غالب مواد مورد مصرفی ما وارداتی است.
هر دستگاه و ادوات نویی که وارد صنعت زنبورداری می شود باعث افزایش راندمان و بهره وری زنبور عسل می گردد
*با توجه به اینکه صنعت زنبورداری کماکان سنتی اداره می شود چقدر توانسته ایم طی سال گذشته به سمت زنبورداری نوین حرکت کنیم؟
علیرغم سابقه دیرینه صنعت زنبور عسل این صنعت همچنان به صورت سنتی در ایران و دنیا اداره می شود. تنها اتفاق بزرگی که در صنعت زنبورداری دنیا رخ داده این است که از کندوهای سبدی و تنه درختی به کندوهای ساخته دست بشر رسیده ایم. از سوی دیگر با ورود بیماری به این صنعت یکسری داروهای شیمیایی هم به این بخش اضافه شد اما همچنان روش کار زنبورداری سنتی است و به صورت بکر اداره می شود. این در حالی است که در صنعتی مانند کشاورزی با ورود تکنولوژی ها و ماشین آلات نو به یکباره بهره وری بالا رفت و تحولات بزرگی رخ داد.
خوشبختانه صنعت زنبورداری نیز کم کم به این سمت در حال حرکت است و زنبورداران با کمک تکنولوژی های جدید مثل «سیستم هوشمند کنترل رفتار زنبور عسل» به این سمت پیش می روند که بهره وری ها را بالا ببرند و به سمت و سوی روشهای نوین پیش بروند. از دیگر محصولاتی که این صنعت را به سمت جلو پیش می برد «سیستم زهرگیر فرکانسی زنبور عسل» است که ثبت اختراع آن در دنیا به نام ما است. از سوی دیگر در بحث بیماری ها وارد شدیم همانطور که می دانید زنبور عسل یک بیماری بسیار همه گیر به نام «وایت واروا» دارد که متاسفانه سالانه آسیب های بسیار جدی به صنعت زنبورداری دنیا و ایران می زند و ما در این حوزه نیز دستگاهی ساخته ایم که نتیجه خوبی نیز دارد.
در واقع هر دستگاه و ادوات نویی که وارد این صنعت می شود باعث افزایش راندمان و بهره وری زنبور عسل می شود و این امیدواری را ایجاد می کند که به سمت نوین شدن صنعت زنبورداری پیش برویم.
*با توجه به اینکه اختراع دستگاه ویژه ای مثل سیستم هوشمند کنترل رفتار زنبور عسل نیز به نام شما است، کمی در خصوص فواید استفاده از این سیستم در زنبورستان ها توضیح بدهید.
در ابتدا باید بدانید که زندگی تمام حشرات از جمله زنبور عسل ارتباط مستقیم با دمای محیط دارد. زنبور عسل بر خلاف دیگر حشرات از یک مکانیسم استفاده می کند که تولید دما در داخل کلنی است! در واقع دو سوم عسل داخل کندو به عنوان یک سوخت جهت گرم کردن کندو استفاده می شود به این ترتیب هر زنبور عسل در بدن خود می تواند تا ۴۰ درجه دما ایجاد کند و خود یک مولد دما محسوب می شود. از سوی دیگر زنبور عسل در دماهای مختلف واکنش های مختلفی از خود نشان می دهد. وقتی این واکنشها را یاد می گیریم قادر می شویم با کنترل دقیق دما در داخل کندو تصمیم بگیریم زنبور چه کاری انجام دهد!
به عبارت دیگر، زمانی که از این دستگاه ها و ادوات استفاده می کنیم می توانیم آورده مالی که برای منِ زنبوردار ایجاد می شود را افزایش بدهیم. به همین دلیل این سیستم هوشمند را به کشورهایی مثل کانادا، امریکا، سوئد، گرجستان، افغانستان، عراق و ترکیه صادر می کنیم.
با توجه به نتایجی که از استفاده از تجهیزات نو در صنعت زنبورداری به دست می آید سال به سال رواج این تجهیزات در زنبورستانهای کشور بیشتر می شود
*چنین تجهیزاتی چقدر در سطح زنبورداری کشور رواج دارد و سال گذشته چقدر در این حوزه تحولات رخ داد؟
ما از سال ۹۴ به صورت رسمی ساخت و فروش چنین تجهیزاتی را آغاز کردیم و هر سال استقبال بیشتر می شود و تبلیغات به اصطلاح سینه به سینه صورت می گیرد. به طوری که علیرغم اینکه تبلیغات دیگری نیز در شبکه های اجتماعی، همایشها و نمایشگاه ها داریم بیشترین رشد فروش ما از طریق معرفی خود زنبورداران به دیگر زنبورداران رقم می خورد و به این ترتیب سال به سال استفاده از این چنین تجهیزات نوینی در صنعت زنبورداری افزایش می یابد.
*از نظر قیمتی در بحث صادرات و قیمت های داخلی به چه نحوی است و آیا زنبورداران توان خرید دارند؟
مطمئنا با توجه به شرایط اقتصادی، قیمت ها نسبتا بالا است اما هزینه های تولید نیز بسیار بالا رفته است به خصوص اینکه ما از بهترین مواد اولیه استفاده می کنیم تا محصولی که به دست زنبوردار می دهیم حداقل به مدت یک دهه بتواند در بیابان ها مور استفاده قرار بگیرد. به این ترتیب قیمت تجهیزات مختلف ما متفاوت است و از ۳ میلیون تومان به بالا قیمت گذاری شده که غالبا به دلیل کیفیت بالا قیمت ها نسبتا بالا تمام می شود اما ترجیح می دهیم کیفیت را حفظ کنیم.
از سوی دیگر برای بالا بردن کیفیت محصولات خود مواد اولیه ای که استفاده می کنیم غالبا وارداتی است مثلا قطعات الکترونیکی که استفاده می کنیم همه از چین وارد می شود و همچنین قالب هایی که استفاده می کنیم چینی است. علاوه بر این برخی دیگر از موادی که استفاده می کنیم محصول آلمان است و علیرغم اینکه مواد اولیه آن داخلی نیست اما به اصطلاح ایران ساخت است.
نظر شما