الهام رئوفی فر؛ بازار: مجاورت گلستان در کشور ترکمنستان از یک سو و برخورداری این استان از مرزهای زمینی، هوایی و دریایی باز سویی دیگر ستری برای صادرات کالا به کشورهای مشترک المنافع و حتی اروپای شرقی فراهم کرده است. با این حال بسیاری از فعالین اقتصادی و مسئولان معتقدند که از این ظرفیت آنگونه که باید استفاده نشده و هنوز فضای رشد و ترقی اقتصاد گلستان در رکود مانده است.
موضوعی که امیر یوسفی نایب رییس کمیسیون کشاورزی اتاق ایران از آن به عنوان یک فرصت یاد می‌کند و در جایی اعلام می کند که هم مرز بودن با ترکمنستان مانند چشمه جوشانی است که در دسترس گلستانی‌ها قرار گرفته اما تا کنون کامشان با جرعه‌ای از آن‌تر نشده و رغم تولید سالانه پنج میلیون تن انواع محصولات زراعی و باغی و جاذبه‌های گردشگری، گلستان در کشور از جایگاه خوبی برخوردار نیست.
از سویی حسین طلوعیان رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان معتقد است گرچه صادرات کالاهای تولیدی استان به کشورهایی از جمله قزاقستان، ترکمنستان، عراق، افغانستان، بلغارستان، رومانی، ایتالیا، روسیه، قرقیزستان، ازبکستان و پاکستان گام بزرگی در توسعه اقتصادی استان است اما با توجه به ظرفیت گلستان در بخش‌های مختلف صنعت و با وجود معادن غنی استان در صورت توسعه زیرساخت‌ها و رونق منطقه آزاد، صادرات استان چند برابر خواهد شد. در ادامه گفتگوی بازار با طلوعیان را می‌خوانید:
* چه محصولاتی از استان به سایر کشورها صادر می‌شود؟
محصولات شیمیایی مثل پلی استایرن، روغن موتور، انواع رنگ‌های ساختمانی، سیمان، محصولات فلزی نظیر لوله آهنی، قطعات سوله محصولات غذایی مانند پنیر، لبنیات، رب گوجه فرنگی، سیب زمینی، خوراک آبزیان که از تولیدات استان به شمار می‌رود، صادر می‌شود.
در سال جاری گلستان برای ۳۰ شریک تجاری خود کالا صادر کرده است؛ از ترکمنستان، افغانستان، عراق تا اروپای شرقی بلغارستان، رومانی، ایتالیا و لهستان این کالاها صادر می‌شود. خوشبختانه در هفت ماهه امسال در مقایسه با سال گذشته صادارت رشد خوبی بوده تاجایی که به لحاظ وزنی این صادرات ۱۶۴ درصد و به لحاظ ارزش ریالی ۶۲ درصد رشد داشته است.
* نیاز استان برای گسترش صادرات به سایر کشورها و افزایش حجم و تنوع صادرات چه مواردی است؟
آن چیزی که موجب ترقی صادارات در استان می‌شود ایجاد زیرساخت‌هایی مانند حمل و نقل یا زیرساخت‌های مورد نیاز در مزر ریلی، است. با توجه به اینکه ظرف دو سال گذشته مراودات تجاری استان با کشور ترکمنستان به واسطه بیماری همه گیر کووید ۱۹ قطع شده بود، حدود یک ماهی است که صادارات به این کشور از سر گرفته شده که با توسعه زیرساخت‌هایی ریلی و گمرک صادارات، سهل الوصول‌تر خواهد.
در سال جاری گلستان برای ۳۰ شریک تجاری خود کالا صادر کرده است
اگر توسعه صادارت در بلند مدت مدنظر باشد باید توجه به ظرفیت‌هایی مانند منطقه آزاد اینچه برون در دستور کار قرار بگیرد چراکه رونق این منطقه بستر جذب سرمایه گذار در منطقه را فراهم می‌آورد. ضمن اینکه منطقه ویژه اقتصادی اترک هم جزو مواردی است که باید زیرساخت‌های آن فراهم شود تا سرمایه گذار رغبت به حضور در این مناطق داشته باشد.
در بحث بازاریابی هم باید سیستم بانکی تسهیلاتی برای انتقال ارز حاصل از صادرات فراهم کند؛ پس از اینکه کشور زیر فشار تحریم‌ها قرار گرفت، مشکلات سیستم بانکی چند برابر شده، تاجاییکه امکان انتقال ارز از کشور مقصد به کشور مبدا با پیچیدگی زیادی همراه است؛ اینها مواردی است که باید تسهیل شود تا بازرگانان در شرایط راحتتری ارز حاصل از صادرات را به داخل کشور بیاورند. مادامی که مراوات بانکی ضعیف باشد امکان دریافت ارز حاصل از صادرات به کشور نیست.
از طرفی بانک‌ها باید به تعهداتی که به صادرکنندگان دارند، عمل کنند، به این صورت که در یک مدت مشخص به یکی از روش‌های معمول این ارز به بانک مرکزی بازگردد. در غیر این صورت تولید کننده به واسطه اشکال در سیستم بازگشت ارز تحت فشار قرار می‌گیرد.
* به نظرتان چگونه می‌توان صادارت به کشورهای هدف را افزایش داد؟
متاسفانه در شرایط فعلی، تعداد رای زن‌های فعال ایرانی در کشورهای هدف از تعداد انگشتان دست هم کمتر است؛ برای افزایش تعداد کشورهای هدف، باید دیدبان اقتصادی داشته باشیم که فضای اقتصادی هر کشور و نیازهای آن را رصد کرده و به تجار داخلی اطلاع دهد؛ بدون رای زن و دیدبان اقتصادی در کشورهای هدف، امکان افزایش صادرات وجود ندارد.
باید توجه به ظرفیت‌هایی مانند منطقه آزاد اینچه برون در دستور کار قرار بگیرد
درباره رتبه گلستان در مقوله صادرات باید گفت به واسطه اینکه این استان صنعتی نیست نمی‌توان با سایر استان‌های کشور مقایسه کرد. استان گلستان فاقد صنایع بزرگ و مادر است مقایسه آن با سایر استان‌های صنعتی کشور در بخش صادرات امری اشتباه است. اما با اینحال گلستان بین رده‌های ۱۸ در کشور قرار دارد.
در این جدول معمولا استان هرمزگان رتبه نخست را داردف زیرا بسیاری از تولیدکنندگان صادارت را ازاین استان انجام می‌دهند. به این ترتیب مبدا تولید تمامی کالاهایی که از این استان صادرات انجام می‌دهد در هرمزگان نیست درحالیکه بخش عمده کالاهای صاداراتی گلستان حاصل تولید استان است.
نظر شما