بازار؛ گروه استانها: در شرایط کم آبی و خشکسالی در کشور، یکی از راهکارها، استفاده بهینه از ظرفیت های موجود است که باید از منابع آبی به درستی استفاده کرد. در این بین برخی از چاه ها به دلیل بالا بودن سطح آرسنیک غیرقابل استفاده هستند که تا چندی پیش تنها راهکار آن استفاده از دانش غیربومی بود اما چندسالی است که پژوهشگران گلستانی توانسته اند این تکنولوژی را در کشور ایجاد کنند.
«مرتضی غلامی»، عضو هیئت علمی گروه شیمی دانشگاه گلستان است که با همکاری دانشجویان خود و ایجاد شرکت دانش بنیان در این امر توانسته اقدامات خوبی را انجام دهد. وی اخیراً موفق شده قرارداد بزرگترین تصفیه خانه حذف آرسنیک آب را در کرمان ببندد که این امر صرفه جویی ارزی هم برای کشور به همراه دارد. در ادامه گفتگوی تحلیل بازار با این پژوهشگر گلستانی خواهد آمد:
* ضرورت ایجاد این تکنولوژی چه بود؟
از سال های گذشته متوجه شدیم مشکلی در کشور وجود دارد که برای آن راه حلی نیست و آن حذف آرسنیک از آب شرب بسیاری از استان ها بوده که مشکل کیفی خطرناکی است به عنوان مثال شرکت آب و فاضلاب چاهی حفر می کند و بعد از آزمایش متوجه می شوند که آرسنیک آن بالا است و باید درب آن را ببندد.
قرارداد بزرگترین تصفیه خانه حذف آرسنیک آب بسته شد
برای حل این مشکل، از آلمان یا هند جاذب های وارد می شود که قیمت گزافی دارد و به ازای هر لیتر ۱۰ دلار هزینه می‌شد. جاذب ها در داخل فیلتر ریخته شده و بعد از آن رد و آرسنیک آن گرفته می‌شد و هر ۶ ماه یک بار هم باید جاذب ها را عوض می‌کردند. این امر علاوه بر صرف هزینه های هنگفت، وابستگی دائمی به کشورهای دیگر را هم به دنبال داشت.
* روش کار شما چیست؟
جاذب هایی را که از آلمان می آمد آنالیز کردم و فهمیدم که خودمان می توانیم آن را بسازیم. با استفاده از علم شیمی روش جدیدی ابداع شد که با اضافه کردن افزودنی هایی آرسنیک حذف شده و نیازی به جاذب نیست و همچنین آلودگی زیست محیطی را هم ندارد و هزینه روش ما یک پنجم نمونه‌های خارجی است.
علاوه بر آن به شکل سالانه هزینه دائمی هم وجود ندارد و در عمل آبی تولید می‌کنیم که یک دهم روش خارجی آن هزینه دارد و علاوه بر کاهش هزینه اولیه، هزینه بهره برداری سالانه آن هم پایین می آید.
* کدام استان ها دچار چنین مشکلاتی هستند؟
آلودگی شدید آب در برخی از شهرستان های استانها قزوین، آذربایجان شرقی و غربی، گلستان، کردستان و کل استان کرمان وجود دارد که بازار بزرگی را پیش روی ما قرار داده است.با توجه مشکل موجود در کشور با همراهی دانشجویان و شرکت دانش بنیانی که داشتم در این زمینه اقدام و از سال ۹۱ کار به صورت جدی آغاز شد.
با استفاده از علم شیمی روش جدیدی ابداع شد که با اضافه کردن افزودنی هایی، آرسنیک حذف شده و نیازی به جاذب نیست، هزینه روش ما یک پنجم نمونه خارجی است
در این راستا طرح‌های پژوهشی بسیاری با همکاری دانشجویان ارشد و دکتری اجرا کردیم تا اینکه در سال ۹۵ برای اولین بار یک دستگاه در ابعاد بزرگ در آق قلا برای تصفیه آب سه روستای این منطقه نصب شد که موفقیت آمیز بود اما در ادامه متاسفانه شرکت آبفای استان از آن استقبال نکرد و کار مسکوت ماند و همچنان اهالی این روستاها آب آلوده مصرف می کنند.
کار را ادامه دادیم و آن را در جاهای مختلف معرفی کردیم تا اینکه در سال ۹۸ یک پروژه صنعتی در یکی از شهرستان های قزوین اجرا کردیم که بسیار راضی بودند. ما آب کل منطقه را با ۳۰۰ میلیون تومان تصفیه کردیم که اگر روش وارداتی بود به دو میلیارد تومان نیاز داشت. در ادامه از آب و فاضلاب تبریز که دچار مشکل کم آبی بوده و چندین چاه آلوده به آرسنیک داشته و درب آن را بسته بودند با ما تماس گرفتند.
نمایندگان شرکت آلمانی پروژه تبریز را با ۱۰ میلیارد تومان اجرا می‌کردند که ما آن را با ۱.۵ میلیارد تومان انجام دادیم که یک دهم هزینه های وارداتی آن است. این کار طی دو ماه انجام شد و دو چاه اصلی در شهرتبریز وارد مدار شد که در بحران کم آبی به آنها کمک کرد.
* در مورد پروژه کرمان بگویید؟
استان کرمان هم به دنبال یک روش جایگزین و جدید بود زیرا از جاذب ها و هزینه های هنگفت روش آلمانی راضی نبود آنها برای هر مترمکعب آب ۱۰ هزار پرداخت می کردند و با توجه به تعرفه دولتی آب، هزار و ۵۰۰ درصد برای آنها زیان داشت. آنها به دنبال روش‌های جدید بودند که بازدیدی از شرکت ما داشتند و متوجه شدند با یک دهم هزینه های قبلی می توانند پروژه بزرگ تصفیه آب جیرفت را اجرا کنند.
قرارداد ما ۳۰ میلیارد تومان بوده در صورتی که با روش آلمانی ۱۰۵ میلیارد تومان برای آن ها هزینه پیش بینی شده بود و هم اکنون ما آن را با یک سوم هزینه‌های شرکت آلمانی اجرا می‌کنیم؛ علاوه بر آن دیگر نیاز نیست هر شش ماه یک بار هم ۳۰ میلیارد تومان برای خرید دوباره جاذب هزینه شود.
استان کرمان هم به دنبال یک روش جایگزین و جدید بود زیرا از جاذب ها و هزینه های هنگفت روش آلمانی راضی نبود آنها برای هر مترمکعب آب ۱۰ هزار پرداخت می کردند و با توجه به تعرفه دولتی آب، هزار و ۵۰۰ درصد برای آنها زیان داشت
این پروژه، پروسه شش ماهه داشته و هم اکنون قرارداد آن امضا شده، طراحی نقشه ها انجام و امیدواریم بتوانیم از ابتدای شهریورماه با تایید نقشه ها کار را اجرایی کنیم. اگر این پروژه اجرا شود آمادگی داریم در کل استان های نیازمند این روش، اقدامات بزرگ این چنینی را اجرا کرده که صدها میلیارد تومان صرفه‌جویی اقتصادی دارد.
* شرکت شما چه میزان اشتغال زایی داشته است؟
در حال حاضر حدود ۲۰ نفر با ما مشغول همکاری هستند و اگر پروژه کرمان شروع شود ۳۵ نفر دیگر هم در سطح کشور اشتغال زایی خواهیم داشت.
* چه خدماتی از پارک علم و فناوری دریافت کرده‌اید؟
خدماتی کوچک در حد نمونه سازی توسط پارک انجام شده و در مجموع حمایت چندانی از ما انجام نشده است.هم اکنون هم شرکت آبفای کرمان به ما اوراق خزانه و یک پیش پرداخت داده ولی به دلیل این که این پروژه، کار بزرگ و ملی است، باید صندوق نوآوری شکوفایی و یا بانک‌ها به ما سرمایه در گردش بدهند تا بتوانیم آن را با سرعت بالاتر و با کیفیت بیشتر اجرایی کنیم. اجرای با این روش، کشور را از واردات این محصول بی نیاز کرده و علاوه بر اشتغالزایی، نوعی پدافند غیرعامل در خصوص آب است. از آن دانشگاه گلستان هم می خوانیم همراهی بهتری با ما داشته باشند
* آیا اختراع خود را ثبت کرده اید؟
هنوز آن را ثبت نکرده ایم ولی چندین مقاله بین‌المللی چاپ شده در این خصوص داریم و در حال ثبت اختراع هستیم.
نظر شما