بیمه مرکزی و استارت‌آپ‌ها؛ ممنوعیت یا مشروعیت؟

بازار; گروه بانک و بیمه: پلتفرم‌های معتبر فروش آنلاین بیمه که در شرایط همه­ گیری بیماری کرونا در حال ارائه خدمات به کاربران ایرانی بوده و بارها و بارها مورد تشویق دولت، معاونت فناوری، بیمه مرکزی و مردم قرار گرفته بودند، در پی صدور بخشنامه هفته گذشته بیمه مرکزی، اکنون باید با اهداف، چشم اندازها و ثمره تلاش‌های خود خداحافظی کنند؛  ولی بیمه دات کام از این قاعده مستثنی است.

مهندس بهاره شریفیون، کارآفرین و مدیرعامل استارت آپ دانش بنیان  بیمه دات کام در بیانات خود به شفاف‌سازی پیرامون بخشنامه  جدید بیمه مرکزی درباره ممنوعیت استارتاپ­های بیمه‌ای فاقد مجوز و موقعیت شرکت دانش‌بنیان خود در این شرایط پرداخت. شریفیون در ابتدا به این نکته اشاره کرد که: «در حالی که بیمه مرکزی نوید حمایت‌های همه جانبه خود را با ارائه تسهیلات به شرکتهای فروش آنلاین بیمه داده بود، اما در روزهای گذشته با صدور بخشنامه ممنوعیت فعالیت استارتاپ­های بیمه‌ای فاقد مجوز، هرگونه همکاری شرکت­های بیمه و شبکه فروش با بازاریان بیمه­ ای برخط (استارتاپ‌ها) فاقد مجوز از بیمه مرکزی را از اول تیرماه ممنوع  اعلام کرد.»

طبق آیین نامه مصوب مهرماه ۹۷، به بازاریابان برخط بیمه فرصت داده شده بود که در راستای اخذ مجوزهای قانونی برای فروش بیمه در بستر اینترنت اقدام کنند. پس از تصویب این قانون در سال ۹۷ بسیاری از استارتاپ­های بیمه‌ای فرایند اخذ مجوز را در اولویت اقدامات خود قرار دادند.

او در ادامه به جلسه استارت آپ‌ها با بیمه مرکزی اشاره کرد و اظهار داشت: «هدف از این جلسه، شفاف‌سازی و ایجاد فضایی برای بیان دغدغه‌های بیمه مرکزی و استارت آپ‌ها بود ولی عملا نتیجه‌ای حاصل نشد. طی این جلسه متوجه شدیم که مدیران بیمه مرکزی اهل تعامل هستند و برخورد چکشی ندارند. مدیرکل نظارت بیمه مرکزی قبل از این جلسه، خبر از فرصت یک ماهه اخذ مجوز برای استارت‌آپ‌های بیمه‌ای داده بودند که ۸۰ الی ۹۰ درصد مسیر اخذ مجوزها را پیش رفته‌ باشند اما به دلایلی، این موضوع محقق نشد. ما این نشانه را به عنوان نویدی برای حرکت امیدوارتر جهت اخذ مجوزها در نظر گرفتیم اما از برخوردهای بیمه مرکزی چنین برآمد که این نهاد دولتی، گوشی شنوا و دستی حامی نیز برای استارت‌آپ‌های بیمه‌ای دارد. در این بین ، فقط بیمه دات کام و تعداد محدودی از استارت‌آپ‌های بیمه‌ای دیگر که مراحل اخذ مجوز را گذرانده بودند، موفق به دریافت نامه معافیت از این قانون و رفع ممنوعیت‌ها شدند.»

مهندس شریفیون بر نگاه کلان‌تر خود در باب مطالبات استارت آپ‌های بیمه‌ای تاکید کرد و گفت: «همچنان احساس می‌کنیم که مطالبات استارت‌آپ‌ها، در قاعده و ابعاد و تعریف درست، باید به صورت سازمان‌دهی شده و با تعامل صد در صدی با بیمه مرکزی رسیدگی شود. تازه واردها قاعده زمین بازی را عوض می‌کنند. وقتی وارد این فضا می‌شویم و میلیاردی سرمایه‌گذاری می‌کنیم، کلا با مفهوم کارآفرینی و از طرف دیگر بحث‌های ارائه راه حل وارد فضا می‌شویم. قطعا الزامات ما باید با الزامات شرکت‌های بیمه‌ای آفلاین متفاوت باشد. حتی تعهدات ما هم باید از جنس متفاوتی باشد.»

شریفیون در ادامه درباره وجود قوانین مدون بیمه مرکزی در ارتباط با فعالیت استارت‌آپ‌های بیمه‌ای گفت: «همیشه اول نوآوری زاده می‌شود و سپس قانون به اقتضای آن. نبود قانون به استارت‌آپ‌های بیمه‌ای اجازه فعالیت داد. اگر از روز اول قانون مدونی بابت این موضوع تدارک دیده شده بود، حتما بهره برداری از آن قانون به نفع ما نبود. زیرا از همان ابتدای فعالیت، شبکه فروش آفلاین درصدد این بر می آمدند که استارت آپ‌های بر خط فروش بیمه را منطبق بر رفتار گذشته خود کنند و در قالب خود قرار بدهند؛ ولی استارت‌آپ‌های بیمه‌ای با نگاهی به مسیر و چشم‌انداز استراتژیک خود، ایستادگی کردند تا با قاعده‌ای تحت نظارت بیمه مرکزی بروند. قدم اول، یعنی قانونمند شدن استارت‌آپ‌های بیمه‌ای، امید بخش است.»

مهندس شریفیون در باب وجود فرصت کافی اخذ مجوز برای استارت‌آپ‌های بیمه قبل از بخشنامه بیمه مرکزی اشاره کرد: «الزام مجوزها قبلا اعلام نشده بود. به علاوه در برخی موارد فرایند اخذ مجوزها مشخص نبود. به عنوان مثال، بیمه مرکزی رسمیت قانونی کارگزاری‌های آنلاین فروش بیمه را منوط به اخذ سوئیچ  IIX-Gateway عنوان کرده در حالی که تاکنون اقدامی مبنی بر ارائه این سوئیچ به استارت‌آپ‌های بیمه عملی نکرده است. بیمه دات کام تنها استارت‌آپی بود که سال گذشته به دلیل رویکرد بسیار مثبت خود، حرکت‌های فرهنگی، رعایت اصول و خط قرمزهای صنعت بیمه برای تقدیر به واحد نظارت بیمه مرکزی فراخوانده شد. ما در چارچوب فرایندها و چارچوب‌ها در حال حرکت و منتظر تست نفوذ سایت بودیم. به محض آمدن جواب این آزمایش هم سریعا برای اخذ مجوزها اقدام کردیم؛ لیکن دریافت تاییدیه آزمایش نفوذ، مقارن با آیین نامه ممنوعیت فعالیت کارگزاری‌های برخط بیمه بود. باید به این مساله دقت کنیم که با توجه به مسیر برنامه‌ریزی شده، چه با اطلاع رسانی قبلی بیمه مرکزی چه بدون آن، این استارت‌آپ مطمئنا در مسیر اخذ مجوزها بوده است.»

مهندس شریفیون در انتها راه حل برون‌رفت از وضعیت را اینگونه دانست: «اگر بخواهیم موضوعات را همانند قبل با قاعده کارگزاری پیش ببریم، دیگر انطباق با ماموریت‌مان میسر نیست. با توجه به رویکرد بیمه مرکزی و مدیران ارشد این نهاد در زمان اخذ مجوز، بسیار امیدوارم که بیمه مرکزی به صورت صحیح و کارشناسانه به مساله استارت‌آپ‌های برخط بیمه‌ای بپردازد. استارت‌آپ‌های بیمه‌ای در صنعت بیمه، راه حل جدیدی وارد کرده‌اند. آن‌ها درصدد هستند که صنعت بیمه را از دوره سنتی به الکترونیکی گذار کند. امیدوار هستیم که با تعامل پیش رو و رویکرد صحیح و مثبت، موضوعات به نحوی برای بیمه مرکزی مطرح گردد که توجیه مساله برای مرجع قانونگذار و مدیران ارشد تحقق یابد. در این حالت می‌توان به حمایت و کمک آنان برای یافتن نقش و جایگاه شایسته استارت‌آپ‌های بیمه‌ای در دولت الکترونیک نائل شد. این اتفاق می‌تواند کاتالیزور مثبت شناسایی شود تا زیرساخت‌های فناورانه به درستی با دقت و انسجام جایگاه خود را بیابند. تسهیلات نیز به صورت صحیح و هوشمندانه ارائه شود تا کارآفرین با آسودگی بتواند به ارزش آفرینی خود جامه عمل بپوشاند.»