افزایش احتمال بازگشت سریع نفت ایران؛ صادرات از ماه اکتبر| اقتصاد آسیب دیده ایران در لبه پرتگاه نیست

تهمینه غمخوار؛ بازار: دور پنجم مذاکرات وین در روز سه شنبه هفته گذشته در حالی برگزار شد که ایران و قدرتهای جهانی از ماه آوریل سال جاری سرگرم مذاکرات و گفتگوها به منظور احیای برجام هستند و حصول توافق، رفع تحریمها علیه نفت ایران را بدنبال خواهد داشت.

بر اساس اظهارات برخی از تحلیلگران حوزه انرژی از جمله موسسه تحقیقات انرژی اسپتکس،  آمریکا و ایران قصد دارند تا پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری ایران به توافق برسند و در صورتی که  این توافق در هفته جاری اعلام گردد، حداقل دو ماهی زمان لازم است تا نفت ایران از تحریم‌های آمریکا آزاد شده و وارد بازار جهانی شود چرا که دولت بایدن باید هرگونه توافق حاصل شده در این مذاکرات را به کنگره برده و پس از تصویب توسط نمایندگان، رفع تحریم های نفتی اجرایی شود.  

از طرفی، ایران نیز در کنار این مذاکرات از مدتها پیش تمام تلاش خود را به کار گرفته تا جایگاه خود را در بازارهای نفتی به‌ دست آورد. بر همین اساس، ایران، صادرات نفت خود را طی شش ماه گذشته افزایش داده و در حال حاضر بیشتر مشتریان نفتی ایران در انتظارند تا سیگنال‌های مثبت را از وین دریافت کنند و پس از تعیین تکلیف تحریم ها و رفع آنها بتوانند واردات خود را از سر بگیرند.  

در همین راستا و بر اساس اهمیت موضوع گمانه زنی ها از بازگشت نفت ایران به بازارهای جهانی، خبرنگار بازار گفتگویی را با  «احسان خمان»، رئیس تحقیقات خاورمیانه و شمال آفریقا در بانک ژاپنی MUFG مستقر در امارات در خصوص بازگشت بشکه ها و ذخایر نفتی شناور ایران به شرط احیای برجام ترتیب داده که در ادامه می خوانیم:

گروه مالی میتسوبیشی یواف‌جی یا ام. یو. اف. جی بزرگترین بانک ژاپنی است که دفتر مرکزی آن در چیودا، توکیو، ژاپن قرار مستقر است. دارایی های این بانک، از سال ۲۰۱۶ در حدود ۲.۴۵۹ تریلیون دلار گزارش شده و از نظر کل دارایی ها پنجمین بانک بزرگ جهان و یکی از شرکت های اصلی گروه میتسوبیشی است. همچنین، این بانک بزرگترین گروه مالی ژاپن و دومین شرکت بزرگ هلدینگ بانکی جهان است که از مارس ۲۰۱۱ حدود ۱.۸ تریلیون دلار (۱۴۸ تریلیون JPY) سپرده دارد.  MUFG دومین هلدینگ بزرگ عمومی در ژاپن است که با سرمایه بازار اندازه گیری می شود.

«احسان خمان» در ابتدای این گفتگو به خبرنگار بازار گفت: از ابتدای سال تاکنون، ایران همچنان به عنوان یک عامل اصلی عدم قطعیت برای بازارهای جهانی نفت در جبهه عرضه باقی مانده است.

وی افزود: فراتر از ملاحظات مربوط به واکسن، محرک مالی و بازگشایی در جبهه تقاضا، موج ضربان دار جبهه عرضه از مدیریت زنجیره تأمین اوپک پلاس ( ناشی از تصمیم غافلگیرانه افزایش تدریجی تولید در یکم آوریل سال جاری)، به سوی مدیریت توالی یابی جریانات ایالات متحده و ایران با گفتگوهای غیر مستقیم که هفته گذشته وارد دور پنجم شد و این هفته دور نهایی آن برگزار خواهد شد، با هدف تدوین فضای احیای برجام، در حال تغییر و دگرگونی است.  

احسان خمان پس از آن به تحولات اخیر انتخاباتی ایران اشاره کرد و گفت: انتخابات آینده ریاست جمهوری در ایران در ۱۸ ژوئن، ما را به این نتیجه می رساند که احتمال احیای توافق هسته ای قبل از اعلام رئیس جمهور جدید ایران از ۲۰ درصد به ۴۵ درصد رسیده است.

وی یادآور شد: در میان بررسی صلاحیت های نامزدهای انتخاباتی، رد صلاحیت علی لاریجانی به عنوان معتبرترین رقیب ابراهیم رئیسی غیرمنتظره بود و همین مسئله راه را برای نزدیک شدن و ایجاد روابط حسنه ایران و امریکا از طریق دولت رئیسی روشن می کند.

رئیس تحقیقات خاورمیانه و شمال آفریقا در بانک ژاپنی MUFG ادامه داد: این مسئله افزایش حضور بشکه های نفت خام ایران را در بازارهای جهانی با توجه به سرعت و میزان توجه بازارهای جهانی نفت، فراهم خواهد کرد.  

احسان خمان تأکید کرد: در حالی که این موضوع، افزایش انتظارات صادرات ایران به بازارهای جهانی را به همراه دارد، ما اعتقاد نداریم که توافق جدید ایران محکومیت قیمت نفت صعودی ما را هم با توجه به انتظارات اوپک پلاس برای بازگشت نفت خام ایران و هم به دلیل افزایش قابل توجه تقاضا در ماه های آینده، به پایان برساند.

رئیس بخش خاورمیانه بانک ژاپنی خاطر نشان کرد: بنابراین، تز صعودی ها برای افزایش قیمت نفت با توجه به سرعت زیاد واکسیناسیون، افزایش تقاضای تسریع شده در مقابل عرضه غیر کشسان، دست نخورده باقی می ماند.

احسان خمان: تز صعودی ها برای افزایش قیمت نفت با توجه به سرعت زیاد واکسیناسیون، افزایش تقاضای تسریع شده در مقابل عرضه غیر کشسان، دست نخورده باقی می ماند 

علاوه بر آن، این کارشناس حوزه نفت اظهار کرد: در حالی که ما به احتمال زمان بندی توافق هسته ای جدید ایران شدت بخشیده ایم، اما نظر اصلی (احتمال تا ۵۵ درصد) همچنان وجود دارد که احیای برجام در نیمه دوم نیمه دوم سال جاری یعنی بیشتر در سه ماهه سوم ۲۰۲۱ صورت خواهد گرفت.

احسان خمان: در حالی که ما به احتمال زمان بندی توافق هسته ای جدید ایران شدت بخشیده ایم، اما نظر اصلی (احتمال تا ۵۵ درصد) همچنان وجود دارد که احیای برجام در نیمه دوم سال جاری یعنی بیشتر در سه ماهه سوم ۲۰۲۱ صورت خواهد گرفت

وی گفت: دلیل نخست این اظهار نظر این است که احتمال دارد مقامات ایرانی تمایل نداشته باشند که در دوره حساس مبارزات انتخاباتی تا قبل از انتخابات ریاست جمهوری در ۱۸ ژوئن، آبهای احیاگر برجام را گل آلود کنند.

خمان ادامه داد: دلیل دوم این است که با توجه به این که ایران بیش از سه سال است که متحمل فشارهای حداکثری امریکا گردیده و این تحریم ها تحمل کرده است، هم اکنون فشار برای رسیدن به یک توافق در هفته های آینده بسیار کم تر است یعنی از نظر ما در حقیقت، اقتصاد ایران در طی سالهای اخیر به دلیل تحریم ها آسیب قابل توجهی دیده، اما در لبه پرتگاه نیست.

احسان خمان همچنین افزود: سرانجام، در این میان، مولفه هایی مانند (۱) تعیین توالی. (۲) پارامترهای نظارت هسته ای و به طور خاص خطوط بعدی سانتریفیوژهای ایرانی و (۳) ژئوپلیتیک منطقه ای که باید اتوکشی شود، هنوز در جریان است.

رئیس تحقیقات خاورمیانه و شمال آفریقا بانک میتسوبیشی ژاپن در ادامه تحلیلهای خود گفت: قبل از بررسی انتظارات ما از سرعت و میزان بازگشت بشکه های ایران به بازارهای جهانی، این مسئله حائز اهمیت است که با توجه به ماهیت نقض هسته ای توسط ایران، بازگشت کامل به انطباق هسته ای پس از دستیابی به توافق، به حدود دو ماه زمان نیاز دارد.

قبل از بررسی انتظارات ما از سرعت و میزان بازگشت بشکه های ایران به بازارهای جهانی، مهم است که بازگشت کامل نفت به انطباق هسته ای پس از دستیابی به توافق، به حدود دو ماه زمان نیاز دارد

وی ضمن اشاره به این که با توجه به این که هنوز مشخص نیست که آیا دولت آمریکا مایل به تخفیف تحریم ها در این دوره احتمالی پایانی است یا خیر، گفت: با این اوصاف، مسئله اصلی ما این است که ایران احتمالاً می تواند ظرف سه ماه پس از لغو تحریم ها، صادرات خود را به میزان ۶۰۰ تا ۹۰۰ هزار بشکه در روز افزایش دهد، به طوری که بر اساس مدل ما، این افزایش از ژوئیه با افزایش احتمالی در ایران آغاز شده و  صادرات از ماه اکتبر به بعد خواهد بود.

خمان اذعان کرد: ما پیش بینی می کنیم تولید نفت خام ایران از ۲.۴ میلیون بشکه به ۳.۴ میلیون بشکه در روز در پایان سال برسد در حالی باید توجه داشته باشیم که حداکثر ظرفیت تولید ایران ۳.۸ میلیون است.

خمان : ما پیش بینی می کنیم تولید نفت خام ایران از ۲.۴ میلیون بشکه به ۳.۴ میلیون بشکه در روز در پایان سال برسد در حالی باید توجه داشته باشیم که حداکثر ظرفیت تولید ایران ۳.۸ میلیون است

رئیس تحقیقات خاورمیانه بانک میتسوبیشی ژاپن یادآور شد: به نظر می رسد ایران بیش از آنچه بازار متصور است، نفت خود را صادر کرده و این میزان را از ۲۵۰ هزار بشکه در روز یعنی میزان نیمه اول ۲۰۲۰، به ۷۰۰ هزار بشکه در روز برساند.

کارشناس حوزه انرژی تصریح کرد که در طی سه تا شش ماه،  ایران احتمالاً حجم قابل توجهی از ذخیره سازی شناور خود یعنی به میزان حدود ۶۰ تا۷۰ میلیون بشکه را به بازارهای عمده صادراتی، عمدتا چین و هند تخلیه خواهد کرد.

 وی گفت: ما مدتهاست که بر این باوریم که در خصوص چشم انداز افزایش صادرات نفت خام ایران پس از آغاز مجدد مذاکرات آمریکا در سال جاری، مسئله زمانبندی مهم است تا نتیجه.