بازار؛ گروه استانها: سال‌هاست که شرکت‌های حمل‌ونقل خراسان رضوی فریادشان برای کندی در ترخیص خودروهای ترانزیتی، کمبود امکانات، راه نامناسب و ده‌ها مشکل دیگر در گمرک اسلام قلعه بلند است و حال پس از آتش‌سوزی مهیب بهمن‌ماه سال گذشته مشکلات بیشتری بر بار گرفتاری آن‌ها افزوده‌شده است.
صف‌های طولانی برای خروج از مرز نه‌تنها برچیده نشده بلکه بلندتر شده اما مهم‌ترین مانعی که از سال گذشته پیش پای شرکت‌های حمل‌ونقل نهاده شده و رانندگان را می‌آزارد دریافت غرامت و خسارت‌هایی است که نه‌تنها به درستی پرداخت‌نشده بلکه حالا تجار افغانستانی و هم‌چنین شرکت‌های داخلی نیز مدعی دریافت خسارت از شرکت‌های حمل‌ونقل از این استان هستند.
کلاف سردرگم
چاریاری یکی فعالان حوزه حمل‌ونقل در شهرستان تایباد به ما می‌گوید: تمامی بارها و خودروهای ترانزیتی که دچار سانحه شدند دارای بیمه‌نامه هستند اما خسارت‌های پرداخت‌شده از طرف بیمه در این حد نیست که صاحبان بار و تجار را راضی کند لذا صاحبان کالا برای اینکه خسارت خود را کامل دریافت کنند حالا دست به شکایت از شرکت‌های حمل‌ونقل زده‌اند.
وی بابیان اینکه برخی از این کامیون‌ها متعلق به افغانستان در تعهد شرکت‌های ایرانی بوده است بیان می‌کند: متأسفانه مدارک لازم در این رابطه هنوز تحویل نشده و کار گره خورده است.
این فعال حمل و نقل جاده ای بابیان اینکه در زمان حادثه بسیاری از مسئولان وعده دادند که حتی خسارت خودروهایی را که بیمه هم نبودند تقبل خواهند کرد و خسارت آن‌ها را پرداخت می‌کنند اما به‌هیچ‌وجه به قول خودشان عمل نکردند و در حال حاضر شرکت‌های حمل‌ونقل و رانندگانی که مدارک آن‌ها در این آتش‌سوزی ازدست‌رفته است با مشکلات جدی روبرو هستند.
چاریاری اظهار می‌کند: در سالی که به نام حمایت و موانع زدایی نام‌گرفته عملاً مشاهده می‌شود که نه حمایتی در کار است و نه مانعی برای هموار کردن راه رانندگان خسارت‌دیده مشاهده می‌شود.
وی با اشاره به اعتصاب ماه گذشته رانندگان افغانی و انسداد جاده ترانزیتی به ما می گوید: متاسفانه در آن سوی مرز هم وضعیت رانندگان خوب نیست.
مدارک سوخته
حمزه فیض محمدی یکی دیگر از متصدیان صنعت حمال و نقل در این رابطه به بازار می‌گوید: در حال حاضر به‌جای اینکه دولت به فکر حمایت از راننده‌ها و شرکت‌های حمل‌ونقل باشد اما به‌یک‌باره ده‌ها شکایت برای شرکت‌های حمل‌ونقل ردیف شده است.
وی در این رابطه به ما می‌گوید: تعداد زیادی از رانندگان افغانی با شرکت‌های ایرانی کار می‌کنند لذا حالا با وقوع این آتش‌سوزی و خسارت‌های به بار آمده گمرک از ما خواهان تحویل مدارک است.
این دارنده خودروهای ترانزیتی در این راستا به ما می‌گوید: درحالی‌که خودرو از مرز خارج‌شده و گمرک اسناد آن را در اختیار دارد اما حالا مدارک و اسناد را از ما طلب می‌کنند و ما هنوز به دلیل اینکه خودروها متعلق به شرکت ما نبوده و از طرفی این کامیون در آن‌سوی مرز با مدارکش به تلی از خاکستر تبدیل‌شده است لذا دستمان از زمین و آسمان کوتاه است.
وی اظهار می‌کند: الآن هنوز تکلیف خسارت‌های رانندگان مشخص نیست همه صاحبان بار و حتی خود دولت دست به شکایت شده تا از شرکت ما خسارت بگیرد.
این فعال حمل و نقل ترانزیتی به مامی گوید: بااینکه گمرک به‌صورت سیستمی بار ترخیص شده از گمرک را در اختیار دارد و می‌داند در چه تاریخی و با چه باری این کامیون از مرز خارج‌شده و به افغانستان رفته اما حالا از ما مدارک خودروهای سوخته‌ای را طلب می‌کند که نمی‌دانیم باید برای تهیه آنچه بکنیم.
وی در پاسخ به این سؤال که اگر مدارک تهیه نشود چه اتفاقی می‌افتد اظهار می‌کند: به‌طور جنس قاچاق تشخیص داده‌شده و نه‌تنها خسارتی دست ما رانمی گیرد بلکه یک خسارت هم به ما تحمیل خواهد شد.
ضرب‌الاجل برای تحویل مدارک
رئیس هیئت‌مدیره انجمن صنفی شرکت‌های حمل‌ونقل خراسان رضوی در خصوص مشکلات ناشی از آتش‌سوزی در اسلام قلعه و مشکلاتی که به‌تازگی برای رانندگان و شرکت‌های حمل‌ونقل عمومی به وجود آمده است به بازار می‌گوید: بنا بر اعلام ناظر گمرکات خراسان رضوی، ناوگان افغانی که دارای ورود موقت بوده و در جریان آتش‌سوزی اسلام قلعه از بین رفته‌اند و تاکنون هیچ‌گونه مستندی دال بر از بین رفتن در آتش‌سوزی از طرف شرکت حمل‌ونقل بین‌المللی ارائه نشده است، به‌جهت تسویه پروانه ورود موقت می‌بایست نسبت به ارائه مستندات ازجمله صورت‌جلسه و تائیدید از مقامات دولتی افغانستان دال بر از بین رفتن کامیون در آتش‌سوزی به گمرک دوغارون اقدام کنند در غیر این صورت گمرک طبق مقررات عدم تسویه ورود اقدام خواهد کرد.
احمد زمانیان یزدی بابیان اینکه اگر کامیون‌هایی که آن‌سوی مرز از بین رفته‌اند مستندات آن را به گمرک ارائه نکنند کالای آن‌ها به‌عنوان قاچاق اعلام می‌شود اظهار می‌کند: در حال حاضر این مشکل شرکت‌های حمل‌ونقل را با چالش جدی روبرو کرده است و لذا برای بسیاری از شرکت‌ها امکان تهیه مستندات مربوط به کامیون‌های افغانستانی به دلیل اینکه خودرو در آن‌سوی مرز با مدارک و اسنادی که در داخلش بوده از بین رفته سخت است ضمن اینکه در آن‌سوی مرز کسی هم پاسخ گوی ما نیست!
وی بیان می‌کند: گمرک برای دریافت مستندات ابتدا مهلتی ۴۰ روزه به شرکت‌ها داد و بعد مهلتی ۱۵ روزه تعیین کرد تا شرکت‌ها درباره کامیون‌های تحت تعهد خود که آن‌سوی مرز از بین رفته‌اند و دارای پروانه ورود موقت بوده‌اند، مستنداتی را ارائه کند.
زمانیان اظهار می‌کند: آنچه مسلم است، تاریخ خروج آن کامیون‌ها از گمرک ایران مشخص است و همین بحث باید موردپذیرش قرار بگیرد.
خسارت‌های زمین‌مانده
رئیس کمیسیون حمل‌ونقل و ترانزیت اتاق بازرگانی خراسان رضوی با اشاره به عمق خسارت‌های واردشده اظهار می‌کند: در این حادثه حدود ۶ هزار تن مواد سوختی و ۱۱ هزار تن مواد غیر سوختی از بین رفت، ۳۸ کامیون ایرانی و ۹۰ کانتینر سوختند ضمن اینکه، حدود ۱۲۰۰ تا ۱۳۰۰ کامیون افغانستانی تحت تعهد شرکت‌های ایرانی نیز از بین رفته و بار خسارت آن به شرکت‌های مذکور تحمیل‌شده است.
زمانیان می‌گوید: باگذشت نزدیک به دو ماه از آن حادثه و علی‌رغم اینکه ما از سوی اتاق بازرگانی و انجمن صنفی شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی استان موضوع را پیگیری کردیم، خسارت‌ها همچنان پابرجاست و جبران لازم از این بابت برای شرکت‌های زیان‌دیده، صورت نگرفته است.
رئیس هیئت‌مدیره انجمن صنفی شرکت‌های حمل‌ونقل خراسان رضوی می‌گوید: این در حالی است که تعداد ۹۰ کانتینر مربوط به خطوط کشتیرانی به‌طور کامل از بین رفته و شرکت‌های کشتیرانی هم مدعی دریافت خسارت کانتینرهای خود از شرکت‌های حمل‌ونقلی هستند و لذا هرروز فشار بر روی شرکت‌های حمل‌ونقل بیشتر و بیشتر می‌شود.
درس عبرت
در همین حال رئیس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی خراسان رضوی که حادثه انفجار و آتش‌سوزی در گمرک اسلام قلعه را قابل پیش‌بینی می‌دانسته است به ما می‌گوید: این حادثه زنگ خطری برای مرزهای ایران و آینده است.
محمدحسین روشنک در این رابطه توضیح می دهد: ما این ضعف را در مرزها و پایانه‌های مرزی‌مان هم در افغانستان و ترکمنستان و هم در دیگر مرزهای خراسان و استان‌های دیگر از گذشته داشتیم و این احتمال که اتفاق در ایران هم می‌افتاد، وجود داشت.
وی با اشاره به حیاتی بودن این مرز و گمرک دوغارون اظهار می‌کند: اگر ترانزیت و صادرات از ایران از طریق این مرز صورت نگیرد کشور افغانستان برای تأمین کالا دچار مشکل می‌شود و کمبود کالا باعث تورم و گرانی در هرات و افغانستان خواهدش و لذا ازآنجایی‌که این مرز برای صادرات کالاهای ایرانی نیز حائز اهمیت است باید نسبت به مسائل اتفاق افتاده در آن بیشتر حساس بود و با جدیت بیشتری آن را پیگیری کرد.
نظر شما