فاطمه میرزایی؛ بازار: با وجود اینکه هفته اول معاملاتی بورس اوراق بهادار تهران، چراغ‌های سبزی را به همراه داشت، با شنیده شدن زمزمه‌هایی از توافق ایران و آمریکا و برداشته شدن تحریم‌ها، قیمت دلار در بازار آزاد شروع به افت کرد و تالار شیشه‌ای رنگی جز سرخ بر تابلوهای خود ندید و در این میان، سهام شاخص‌ساز بیشترین افت را داشتند؛ البته، سهام کوچک بازار هم از این اصلاح‌ها در هفته جاری بی‌نصیب نماندند.
با این شرایط، شاخص کل در این هفته ۳.۴ درصد اصلاح داشت و در پایان هفته در ارتفاع یک میلیون و ۲۴۹ هزار و ۹۱۰ واحدی به کار خود پایان داد؛ شاخص کل هم‌وزن نیز با افت ۱.۲ درصدی به کار خود در این هفته پایان داد، اما شاخص فلزات اساسی بود که با خالی شدن تدریجی حباب قیمت کامودیتی‌ها یک اصلاح شدید را تجربه کرد و ۵.۶ درصد افت کرد.
با این حال، بسیاری بر این عقیده‌اند که این حرکات در بازار سرمایه طبیعی هستند و بازار مدتی افت و کمی بعد خیز دارد، اما با توجه به شرایط اقتصادی کشور باید تأیید کرد که همه چیز بستگی به نرخ دلار دارد. نرخ دلار در هفته‌های گذشته، تغییرات زیادی به خود دیده است، اما هنوز ثباتی که بسیاری از سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی به دنبال آن هستند، ندارد و همین مسئله باعث شده است تا بسیاری از سهم‌های صادرات‌محور تحت تأثیر قرار بگیرند.
از طرفی، مذاکرات برجام که به تازگی در وین در حال برگزاری است و تکلیف آن روز جمعه مشخص می‌شود، تا کنون سازنده بوده است و با شنیده شدن خبر برداشته شدن تحریم‌ها این پالس مثبت به اقتصاد ایران فرستاده می‌شود و اقتصاد با در آغوش گرفتن این نکات مثبت، سمت و سویی دیگر پیدا می‌کند، یعنی دولت برای تأمین کسری بودجه خود، به جای بازار سرمایه روی صادرات نفت حساب باز می‌کند و به این ترتیب، بازار سهام کمتر توسط بورس چاق می‌شود.
البته، نباید سودآوری شرکت‌ها از طریق بازار ارز را هم فراموش کرد چراکه این شرکت‌ها در اثر کاهش قیمت دلار در بازار، با کاهش سودآوری روبه‌رو خواهند شد و همین مسئله باعث خواهد شد تا سهامداران به فکر خارج کردن پول از بازار سرمایه و این سهم‌ها باشند بنابراین، به طور کلی می‌توان گفت که کاهش نرخ ارز در بازار سرمایه روند منفی ایجاد خواهد کرد و با نگاه کوتاه‌مدت معامله‌گران بازار سرمایه، می‌توان گفت این دسته از افراد به بازار ارز بیشتر روی خواهند آورد.
مهدی قلی‌پور، کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با فولادبان در رابطه با معاملات هفته جاری اظهار کرد: بازار نگران چشم‌انداز ارز است چراکه رشد سال گذشته شاخص کل از ۵۲۵ هزار به یک میلیون و ۲۵۰ هزار به واسطه ارز اتفاق افتاده بود و از آنجا که تولید و فروش شرکت‌ها در کوتاه‌مدت تغییر زیادی نداشته
وی در ادامه تصریح کرد: از طرفی، اخبار جدید شروع مذاکرات ایران و غرب و اراده دولت برای پایین آوردن نرخ ارز، سرمایه‌گذاران را به واکنشی منطقی واداشته است زیرا با آزادسازی منابع ارزی ایران در خارج از کشور وتسهیل تجارت خارجی، امکان تقویت ریال افزایش یافته است؛ امکانی که با اراده دولت نیز همزمان شده و طی یک سال آینده بزرگترین ریسک بازار خواهد بود، هر چند در نهایت بعد از یکی دوسال هم ارزهای خارجی وهم بورس رشد خواهد کرد ولی نه طی یکسال آتی.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه اعلام رضایت طرفین از مذاکرات وین خوش‌بینی‌ها را بیشتر کرده، ولی قطعا فرآیندی سریع نخواهد بود، مطرح کرد: با اینحال در کوتاه مدت هر اتفاقی که ریال را تقویت کند، به ضرر بازار سرمایه دلاری خواهد بود. مفاد قانون بودجه ۱۴۰۰ هم که اواخر سال ۱۳۹۹ تصویب شد، چه از نظر نرخ انرژی و مواد اولیه و چه از نظر فشار تامین مالی در بازار سرمایه چندان به نفع بازار سرمایه نبود. کاهش حجم معاملات و فرسایشی شدن اصلاح قیمت‌ها با شرایط جدید هم دستاورد مداخلات سیستمی متولی دامنه نوسان بر بازار بود.
قلی‌پور درباره عوامل اثرگذار خارجی بازار سرمایه گفت: بدون دخالت خارجی بورس برای سال جاری رکودی خواهد بود، ولی روزهایی که خرید دستوری حقوقی را شاهد هستیم، ممکن است بازار موقتی مثبت شود مثل اتفاقی که در روزهای اخیر و در ساعات پایانی بازار شاهد هستیم، اما بازار نهایتا با واقعیات و متغیرهای اقتصادی و نه با حمایت‌های مقطعی یا ابزارهای محدود کننده متعادل می‌شود.
وی با تأکید به اینکه با شرایط اقتصاد و سیاست می‌توان چند سناریو برای بازار در نظر گرفت، تصریح کرد: سناریوی بدبینانه مبنی بر افزایش تقابل بین ایران و غرب بسیار بعید است، ولی دو سناریو برای روند مذاکرات وجود دارد که یکی طولانی شدن فرآیند توافق برای بیش از یک سال است و دومی، رسیدن به توافق جدید در سال ۱۴۰۰ است.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: در سناریوی اول با توجه به رشد مجدد نقدینگی کشور، احتمالا ارز در نرخ‌های جاری حتی اندکی بالاتر تثبیت شود و بازار سرمایه نیز در وضعیت فعلی با رشد حداقلی ۵ الی ۱۰ درصد تا پایان سال به کار خود ادامه دهد و در سناریوی دوم، احتمال کاهش نرخ ارزها تا ۲۰ درصد وجود دارد و اگر دولت هم از این سناریو حمایت کند، بورس سالی بدون رشد یا کاهش ۱۰ الی ۲۰ درصدی را خواهد داشت.
قلی‌پور درباره شرایط دیگر بازار سرمایه مطرح کرد: سناریوی دیگری هم می‌توان در نظر گرفت که احتمالش خیلی کم است و آن کاهش نرخ بهره همزمان با کاهش نرخ ارز است که در آن صورت، بازار سرمایه در وضعیت فعلی تثبیت می‌شود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: صرفا سهام با سود تحلیلی مناسب و با P/E معقول از این دست‌انداز ۱۴۰۰ جان سالم به در خواهند برد، شاید تعداد این سهام به ۱۰ سهم برسد؛ با این حال نزدیک به ۲۰ سهم دیگر هم حداقل آسیب را خواهند دید، اما عمده بازار رکودی خواهد بود. احتمال بهبود وضعیت در صنعت دارو، سیمان، بعضی از خودرویی‌ها با زیان انباشه پایین و بانکی‌های بدون زیان انباشته در کنار شرکت‌هایی در صنعت حفاری، پلی پروپیلن، پی‌وی‌سی و ...، فعلا وضعیت بنیادی خوبی دارند، ولی وقتی آتش می‌گیرد خشک و تر باهم می‌سوزند.
نظر شما