بازار؛ گروه بین الملل: یکی از وعده‌های داده شده از سوی بایدن در خصوص بازگشت به برجام و لغو تحریم‌های ایران بوده، اما تا کنون این امر محقق نشده و دولت آمریکا همانند همیشه با بهانه جویی اعلام می‌کند که در ابتدا ایران باید به تعهدات خود در برجام عمل کند.
مدیرکل آژانس بین المللی اتمی نیز می‌گوید دسترسی به داده‌های لازم برای راستی‌آزمایی فعالیت‌های ایران مستلزم بازگشت تهران به تعهدات برجامی است.
در این راستا خبرنگار بازار گفتگویی با پروفسور «فرانک فن هیپل» استاد دانشگاه پرینستون و معاون اسبق کاخ سفید تنظیم نموده که در ادامه آمده است. حوزه تحقیقاتی «فن هیپل» در زمینه علوم و فناوری شامل مواردی چون کنترل تسلیحات اتمی و منع اشاعه هسته‌ای، انرژی و توازن سیاست گذاری در عرصه‌های تکنولوژی است.
*«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین المللی اتمی، می‌گوید دسترسی به داده‌های لازم برای راستی‌آزمایی فعالیت‌های ایران مستلزم بازگشت تهران به تعهدات برجامی است. بر این اساس آژانس به دنبال این است تا بدون رفع تحریمها از سوی آمریکا، تهران را وادار به انطباق کامل با برجام کند. ارزیابی شما چیست؟
وظیفه آژانس بین المللی انرژی هسته ای نیست که ایران را مجبور به پیروی از برجام کند. آژانس بین المللی انرژی هسته ای فقط می تواند بازرسی هایی را انجام دهد که ایران قبول می کند. ترس من این است که دولت بایدن ممکن است تصمیم بگیرد ایران را وادار کند به برجام بازگردد بدون اینکه آمریکا متعهد شود همه تحریم های اعمال شده توسط ترامپ را لغو کند.
*آژانس در حالی ایران را برای انطباق کامل با برجام تحت فشار می گذارد که کاهش تعهدات برجامی ایران نقض NPT و پادمانهای آژانس نیست و مرتبط با برجام است که آمریکا آنرا نقض کرد و اروپا هم به تعهدات خود ذیل آن عمل نکرد. به نظر می رسد آژانس ایفاگر نقشی سیاسی شده است. چرا که ایران به تعهدات خود ذیل NPT عمل کرده است. نظر شما چیست؟
براساس برجام، ایران شفافیت بیش از حداقل مورد نیاز طرف های غیر هسته ای در NPT را پذیرفت - به ویژه پروتکل الحاقی، نظارت بر معادن اورانیوم ایران و تولید سانتریفیوژ ایران.
کد اصلاح شده 3.1 از ایران می خواهد اطلاعات طراحی را برای هر تأسیسات هسته ای جدید به آژانس بین المللی انرژی هسته ای ارائه دهد، مانند تاسیسات غنی سازی اورانیوم، به محض تصمیم گیری در مورد ساخت آن.
پس از کشف برنامه غنی سازی مخفی عراق، کد 3.1 اصلاح شده به بخشی از توافق نامه پادمان اساسی آژانس انرژی هسته ای تبدیل شد.
*رهبر ایران در سخنرانی اخیر خود اعلام کرده که عجله ای برای بازگشت به برجام وجود ندارد. به نظر می رسد ایران به دنبال این است تا حاصل 3 سال مقاومت را به راحتی از دست ندهد. از سوی دیگر دولت بایدن نیز عجله ای از خود نشان نمی دهد. روند کنونی را چگونه ارزیابی می کنید؟
من بسیار نگران هستم زیرا دولت بایدن اشتباه بسیار بدی مرتکب شده است؛ واشنگتن سریع به برجام بازنگشت و شرط بازگشت ایران به انطباق با برجام را مطرح کرد.
*با توجه به تحولات جاری در خصوص برجام، به نظر می رسد گفتگوها زودتر از انتخابات ریاست جمهوری ایران صورت نگیرد. این در حالی بود که به نظر می رسید بایدن علاقمند است تا گفتگوهای برجامی زودتر شروع شود ولی مواضع وی و تیم سیاست خارجی وی تغییر کرده است. اگر به نظر شما تغییری صورت گرفته، دلایل آن چیست؟
من موافقم که تغییری ایجاد شده است و معتقدم دلیل آن سیاست داخلی است. جمهوری خواهان به سیاست ترامپ اعتقاد دارند و تعداد قابل توجهی از دموکرات های کنگره نیز چنین هستند. بایدن ابتکارات سیاست داخلی خود را در اولویت قرار داده و از یک نبرد بزرگ سیاسی بر سر سیاست ایران خود اجتناب می کند.
نظر شما