بازار؛ گروه بین الملل: اگر شخصی به صحبت های دولت ایالات متحده امریکا و ایران گوش دهد متوجه می شود که این دو کشور با یکدیگر اختلاف زیادی دارند. آیت الله علی خامنه ای، رهبر ایران اخیر اظهار داشته است که ایالات متحده آمریکا باید قبل از بازگشت ایران به تعهداتی که به عنوان بخشی از توافق هسته ای پذیرفته، همه تحریم ها را در عمل لغو کند.
از طرف دیگر رئیس جمهور «جو بایدن» معتقد است تا زمانی که ایران غنی سازی اورانیوم را متوقف نکند، ایالات متحده تحریم های ایران را از بین نخواهد برد.
باید گفت ایالات متحده آمریکا متعهد است اجازه ندهد ایران سلاح هسته ای تولید کند. با این حال، اگر تحریم ها موثر واقع نشوند و ایران با تولید موادی که می تواند در سلاح هسته ای مورد استفاده قرار گیرد ، به غنی سازی هر چه بیشتر اورانیوم ادامه دهد، در این صورت ایالات متحده مجبور به استفاده از زور برای جلوگیری از آن است.
احتمال کمی وجود دارد که دولت بایدن نسبت به درگیری در جنگی دیگر در خاورمیانه تمایل داشته باشد. در حال حاضر دولت بایدن با لیست بسیار طولانی از چالش ها روبرو است از جمله مقابله با بیماری همه گیر و احیای اقتصاد، رسیدگی به تغییرات آب و هوا و پاسخگویی به درخواست های عدالت اجتماعی.
اختصاص منابع به جنگ در خاورمیانه منابعی را که برای اهداف داخلی در دسترس هستند کاهش می دهد. جنگ های افغانستان و عراق هنوز هزار میلیارد هزینه دارد. مداخلات مسلحانه اخیر انجام شده توسط ایالات متحده منجر به خونریزی گسترده ای شده است و در واقع این موارد نشان می دهند که ایالات متحده آمریکا بسیار ضعیف است. به طور خلاصه دولت بایدن دلایل محکمی دارد که می خواهد از جنگ با ایران جلوگیری کند.
دولت بایدن در هفته های ابتدایی فعالیت خود، اقدامات مختلفی را انجام داده که ایران آنها را نشانه ای می داند از اینکه بایدن بسیار مایل به اجتناب از درگیری و گفتگو با ایران است. از جمله اینکه طبق دستور بایدن کمک به سعودی ها در جنگ با حوثی ها، نیرویی که توسط ایران پشتیبانی می شود؛ متوقف شد. حوثی ها از لیست سازمان های تروریستی خارج شد. «رابرت مالی» به عنوان نماینده ایران منصوب شد. مالی به عنوان طرفدار تعامل با گروه ها و دولت ها شناخته می شود از جمله دولتهایی که دشمن ایالات متحده و متحدان آن هستند.
منتقدان ادعا می کنند که او بیش از حد با بازیگران خارجی از جمله ایران همدرد است. علاوه بر این ایالات متحده آمریکا ناو هواپیمابر نیمیتز را از منطقه خارج کرد. دولت بایدن به گزارشی مبنی بر فعالیتهای هسته ای ایران در مکان های اعلام نشده یا حملات شبه نظامیان مورد حمایت ایران در عراق، پاسخی نداد.
وقتی بایدن اولین سخنرانی مهم خود در سیاست خارجی را ارائه داد؛ متعهد شد که با نقض حقوق بشر، استبداد در چین، روسیه، میانمار و جاهای دیگر مقابله کند و در صورت امکان همکاری با رقبا را بخواهد.
بسیار جای تعجب دارد که ایران در لیست وی نبود. دولت بایدن اعلام کرده است که در حال بررسی معاملات تسلیحاتی با امارات متحده عربی است. امارات متحده عربی با مخالفان ایران متحد است. درست است که انگیزه هر یک از این اقدامات پیچیده است، اما تهران به خوبی می داند که دولت بایدن بسیار مایل است از رویارویی جلوگیری کند؛ حداقل برخی امتیازات را ارائه دهد و مطمئناً مشتاق گفتگو است.
تعهد دولت بایدن برای هماهنگی با اتحادیه اروپا و روسیه همچنین روند کار را کند و مواضع ایالات متحده را تعدیل خواهد کرد، زیرا این احزاب مشتاق تجارت با ایران هستند و مشتاق مقابله با آن نیستند.
«فرید زکریا» به بیان ساده این مسئله پرداخت و اظهار داشت که موضع دولت بایدن مبنی بر اینکه ایران باید به توافقنامه برنامه جامع اقدام مشترک بازگردد قبل از اینکه ایالات متحده آمریکا بازگردد؛ تاکتیکی عمدتا برای جلوگیری از رویارویی با موضوع است.
باید گفت ایران مشتاق لغو تحریم هاست و می تواند امیدوار باشد که برخی از وعده هایی که ممکن است در جریان مذاکرات بدهد دولت بایدن را از برخی تحریم های آسیب رسان به اقتصادش راحت کند.
از طرفی دیگر ممکن است ایران مشتاق مذاکره برای خرید وقت باشد زیرا برخی معتقدند که ایران تنها چند ماه با ترکیب یک بمب هسته ای فاصله دارد.
ایران قبلاً نشان داده است که سیستم های تحویل بسیار معتبری دارد و در توسعه موشک های خود تا بتواند سلاح هسته ای حمل کند آزاد است زیرا موشک ها تحت پوشش برجام نیستند.
سرانجام باید گفت که آمریکا و ایران شاهد مذاکرات طولانی مدت، با فراز و نشیب های فراوان خواهند بود که این امر مسئله را حل نمی کند. هر دو کشور به دلایل خاص خود علاقه زیادی به گفتگو دارند. یکی برای سرپوش گذاشتن بر ناتوانی خود، دیگری برای پوشاندن عمل خود.
نظر شما