حجت الله یحیایی؛ بازار: مهمترین قابلیت‌های توسعه استان سمنان در بخش‌های مختلفی قابل تعریف هستند از زیرساخت‌ها تا راه، نیروی انسانی، دانشگاه‌ها، صنعت معدن و گردشگری و … که افق توسعه این استان را روشن‌تر از پیش نمایان می‌سازد. در این یادداشت به برخی از توانمندی‌ها و ظرفیت‌های توسعه استان سمنان می‌پردازیم.
همجواری با استان‌های بزرگ و مرکز کشور و برخورداری از شبکه‌های ارتباطی بین منطقه‌ای (محور دو بانده تهران گرمسار سمنان دامغان شاهرود و راه آهن دوخطه تهران مشهد) و دسترسی نسبتاً سریع به منطقه شهری تهران در کنار استقرار در مسیر کریدور حمل و نقل بین‌المللی شرقی غربی و شمالی جنوبی کشور یکی از مهمترین داشته‌های استان سمنان است.
مسیر ترانزیت و ظرفیت شاه‌راهی
وجود بیش از ۵۰۰ کیلومتر از بزرگراه ترانزیت تهران – مشهد در محدوده استان سمنان سبب شده تا بتوانیم بر روی توسعه اقتصادی این استان حساب ویژه‌ای بازکنیم از طرف دیگر نباید از وجود حدود یک هزار و ۸۰ کیلومتر از راه آهن دوخطه تهران مشهد در محدوده استان نیز غافل بود.
عبور بخش عمده‌ای از آزاد راه حرم تا حرم (قم – تهران – مشهد) و مسیر قطار سریع السیر تهران – مشهد از محدوده استان سمنان از دیگر ویژگی‌هایی است که به استان سمنان قدرت جذب سرمایه گذار را می‌دهد و ظرفیت‌های خوبی را به این استان سرازیر می‌کند.
وجود بیش از ۵۰۰ کیلومتر از بزرگراه ترانزیت تهران – مشهد در محدوده استان سمنان سبب شده تا بتوانیم بر روی توسعه اقتصادی این استان حساب ویژه‌ای بازکنیم
برخورداری از ذخایر غنی و متنوع معدنی شامل رتبه اول از نظر وجود ذخایر و تولید گچ (۴۰ درصد گچ کشور)، نمک (۵۰ درصد نمک کشور)، سلستین (۱۰۰ درصد سلستین کشور) و زئولیت (۸۵ درصد زئولیت کشور) یکی از دیگر داشته‌های استان در حوزه ظرفیت‌ها و مزیت‌های اقتصادی است که سبب شده نام سمنان در بین استان‌های برتر کشور باشد.
به این داشته‌ها باید رتبه دوم در تولید سولفات سدیم و از نظر تعداد کل معادن در کشور، رتبه سوم در تولید ذغال سنگ (۲۰ درصد ذغال سنگ کشور) و کرومیت (۲۰ درصد کرومیت کشور) و وجود بیش از ۵،۲ میلیارد تن ذخیره زمین شناسی و بیش از ۳۵۰ میلیون تن ذخیره قطعی از مواد معدنی را نیز افزود.
وجود ظرفیت‌های معدنی
وجود ۴۲ نوع ماده معدنی از ۷۱ نوع ماده معدنی شناخته شده در سطح کشور و بهره برداری از ۳۱ نوع ماده معدنی از دیگر ظرفیت‌های سرمایه گذاری استان است این استان همچنین دارای رتبه شش کشور در تعداد معادن در حال بهره برداری است و وجود بسترهای لازم توسعه صنعتی و اراضی بلامعارض برای توسعه و استقرار صنایع بزرگ و پذیرش جمعیت و فعالیت از استان‌های همجوار شامل وجود ۲۶ شهرک، ناحیه و منطقه صنعتی فعال و مصوب در استان یکی از ظرفیت‌های کم نظیر برای توسعه محسوب می‌شود.
۴۲ ماده معدنی در استان سمنان وجود دارد
برخورداری شهرک‌ها و نواحی صنعتی از امکانات زیر بنایی مناسب از دیگر داشته‌های استان برای توسعه اقتصادی است که می‌تواند سرمایه گذاران زیادی را به استان سرازیر کند دارا بودن رتبه اول کشور از نظر تعداد جواز تأسیس واحدهای صنعتی و رتبه سیزدهم از نظرتعدادپروانه‌های بهره‌برداری با بیش از ۱۵۰۰ واحد فعال صنعتی در استان سمنان سبب شده تا سمنان دارای جذابیت‌های خوبی برای سرمایه گذاری باشد.
از طرف دیگر باید گفت وجود حدود ۶۳ واحد قطعه ساز در استان و استقرار بخشی از خط تولید ایران خودرو در شهرهای مختلف استان سمنان، وجود تنوع کانی‌های مختلف معدنی در استان به عنوان خوراک اصلی بخش صنعت. و امکان ایجاد خوشه‌های صنعتی در استان به ویژه در خصوص صنایع خودرو، صنایع کانی‌های غیر فلزی و الکترونیک از مزیت‌های اقتصادی و سرمایه گذاری هستند که نام استان سمنان را در بین استان‌های کشور متمایز می‌سازد.
بسترهای مناسب اقتصادی اجتماعی، فرهنگی و آموزشی برای جذب سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی. مانند وجود مراکز دولتی و خصوصی حمایت از سرمایه گذاری مانند گمرک، تالار بورس، اتاق بازرگانی و صنایع و معادن و… و همچنین صادرات بیش از ۵۰ نوع کالا به بیش از ۴۸ کشور دنیا از داشته‌های اساسی استان سمنان است.
سرمایه گذاری اقتصادی در استان سمنان
باید همچنین به برخورداری از مقام اول سرانه سرمایه گذاری به ازای هر نفر جمعیت در بین سایر استان‌های کشور، برخورداری از شبکه های مناسب انتقال انرژی، برخورداری از سازمان فضایی متعادل در زمینه استقرار جمعیت و فعالیت در محور توسعه غرب شرق استان و برخورداری از مراکز آموزش عالی، فنی و حرفه ای، شبکه بهداشتی درمانی و خدمات اجتماعی و فرهنگی. شامل وجود حدود ۶۴ مرکز آموزش عالی دولتی و غیر دولتی در استان نیز اشاره کرد.
برخورداری از بالاترین نسبت تعداد دانشجو به یک ۱۰۰ هزار نفر جمعیت در کشور با بیش از ۹۰ هزار دانشجو ۴۹ مرکز علمی، قطب‌های پژوهشی، پارک‌ها و مراکز رشد علم و فناوری و برخورداری مناسب از شاخص‌های تعداد پزشک به یکصد هزار نفر جمعیت و تعداد تخت بیمارستانی فعال نسبت به یکصد هزار نفر جمعیت در مقایسه با سایر استانها (رتبه چهارم در شاخص تخت بیمارستانی فعال) از دیگر مزیت‌های استان سمنان هستند که می‌توانند سرمایه‌ها را جذب کنند.
برخورداری از مقام اول سرانه سرمایه گذاری به ازای هر نفر جمعیت در بین سایر استان‌های کشور یکی از مزیت‌های سمنان است
به همه این موارد باید برخورداری از تنوع اقلیمی، ذخایر طبیعی و زیست‌محیطی و حیات وحش با نادرترین گونه‌های گیاهی، جانوری جهان و جاذبه‌های طبیعی، کوهستانی و کویر مرکزی و تاریخی (جاده ابریشم و…) به عنوان قابلیت توسعه فعالیت‌های گردشگری، از جمله وجود بیش از یک هزار اثر تاریخی که حدود ۴۰۰ اثر در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده‌اند نیز اشاره کرد از طرف دیگر قرارگیری در رده استان‌های هدف گردشگری به دلیل وجود حدود ۵۷ رشته صنایع دستی در استان و تنوع آداب و رسوم مختلف محلی توانسته این استان را از لحاظ گردشگری هم در وضعیت خوبی قرار دهد.
گردشگری ظرفیت استان سمنان
همجواری با حوزه آبریز شمالی، امکان توسعه سطح زیرکشت محصولات متنوع باغی، گلخانه‌ای و صنعت دام و طیور به لحاظ تنوع اقلیمی و وجود اراضی بلامعارض و دارای قابلیت‌های کشاورزی مانند رتبه دوم کشور در سرانه تولید گوشت مرغ، رتبه چهارم کشور در سرانه تولید شیر، رتبه پنجم کشور در سرانه تولید گوشت قرمز و برخورداری از رتبه سوم باسوادی در کشور و سرمایه انسانی متخصص و ماهر از دیگر ظرفیت‌های توسعه استان هستند.
در نهایت باید به برخورداری از ۳۰ درصد مناطق حفاظت شده زیست محیطی کشور برای ایجاد مراکز پژوهشی و تحقیقاتی ملی زیست محیطی و ژنتیک، برخورداری از پوشش شبکه مخابراتی و قرار گرفتن در کریدور بین‌المللی فیبر نوری، رتبه سوم کشور در ضریب نفوذ تلفن و دسترسی به بازار مصرف عمده تهران برای تأمین کالا و خدمات مورد نیاز پایتخت نیز اشاره کرد که توانسته از استان به عنوان یک منطقه جذاب برای سرمایه گذاری بسازد.
نظر شما