بازار؛ گروه انرژی: مذاکرات برای توسعه روابط اقتصادی ایران با ۵ عضو اتحادیه اوراسیا آغاز شده است. کشورهایی که با وجود ظرفیت و موقعیت جغرافیایی که دارند تنها ۱.۸ میلیارد دلار که معادل ۲.۸ درصد از حجم تجارت ایران است را به خود اختصاص داده‌اند. آنگونه که آمارهای اعلامی از طرف گمرک نشان می دهد در ۸ ماهه نخست امسال حدود ۱.۸ میلیون تن کالا (بدون احتساب نفت خام) به ارزش ۶۳۹ میلیون دلار به کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال ۹۸ به لحاظ وزنی ۲۰ درصد و به به لحاظ ارزشی شش درصد کاهش یافته است.
اما وضعیت صادرات نفت و فرآورده های نفتی هم به این ۵ کشور چنگی به دل نمی‌زند. رضا پدیدار رییس کمیسیون انرژی پارلمان بخش خصوصی در اینباره به بازار می گوید: در حال حاضر صادرات نفت و فرآورده های نفتی به کشورهای اوراسیا حدود ۱۰۰ هزار بشکه است در حالیکه می توانیم این مقدار را به ۵۰۰ هزار بشکه افزایش دهیم.
درآمدهای نفتی تضمین می شود
نفت خام ایران همچنان تحت تحریم‌های امریکا است و صادرات همچنان خیلی پایین‌تر از سطح سه سال پیش انجام می‌شود. زمانی که دونالد ترامپ از برجام خارج شد و تحریم‌ها را علیه ایران برگرداند. اما حالا همان‌طور که جو بایدن، رئیس‌جمهوری جدید به دنبال احیای همان توافق است، شرکت‌هایی مختلف تحقیقاتی نفت ازجمله Petro-Logistics SA، Kpler و SVB می‌گویند میزان تولید نفت ایران رشد کرده است.
به گفته سارا وخشوری، بنیان‌گذار و رئیس SVB افزایش تولید و صادرات نفت ناشی از پیش‌بینی رویکرد نرم‌تر بایدن در قبال ایران است. حالا امیدواری نسبت به بهبود وضعیت صادرات نفت ایران و افزایش بازارهای هدف ایران بیشتر هم شده است.
پدیدار که به نشست های امروز هییت های ایرانی با نمایندگان و مسئولان کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا بسیار امیدوار است، ادامه می دهد: در صورتی که در این نشست توافقی حاصل شود در فاز اول یعنی تا خرداد ۱۴۰۰ صادراتمان به یک میلیون بشکه افزایش خواهد یافت و در صورت ادامه این توافق در فاز دوم صادراتمان را به ۱.۵ میلیون بشکه در روز می‌رسانیم. این عدد تقریبا برابر با همان عددی است که در نشست های کمیسیون تلفیق به آن رسیده اند.
رییس کمیسیون انرژی پارلمان بخش خصوصی بر این باور است که پیدا کردن بازارهای جدید و توسعه روابط اقتصادی و تجاری با کشورهای همسایه می تواند به تولید و صادرات نفت خام روند تثبیت شده ای را به آن ببخشد و هم اینکه درآمد نفت خام را از افزایش دهد و به نوعی آن را تضمین کند.
ایران آمادگی پیوستن به بازارهای جهانی را دارد؟
اما در شرایطی مذاکرات برای توسعه صادرات نفت ایران افزایش یافته که بیژن زنگنه وزیر نفت به تازگی اعلام کرده که صادارتمان به بیشترین مقدار در دوران تحریم ها رسیده است. زنگنه همزمان با ورود جو بایدن، به کاخ سفید در سخنرانی عجیبی مدعی شده است که بالاترین رکوردهای صادرات فرآورده‌های نفتی در دوران تحریم به ثبت رسیده است و داغ اینکه صادرات نفت به صفر برسد به جگر امریکا گذاشته شده است.
او در مراسم افتتاحیه بیست و پنجمین نمایشگاه نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی گفته است که ترامپ و پمپئو به زباله‌دان تاریخ پیوسته‌اند و ایران آمادگی دارد تا دوباره به بازارهای جهانی نفت وارد شود.
این ادعای زنگنه در شرایطی است که نه تنها او که سایر چهره‌های کابینه دوازدهم پیش از این از گرفتاری‌های عجیب صادرات نفت ایران گفته‌اند و دولت در سال ۹۸ اعلام کرد که با توجه به تحریم شدید نفت، تصمیم گرفته است که بودجه سال ۹۹ را بدون نفت ببندد. همچنان که این پیش‌بینی را برای بودجه سال ۱۴۰۰ هم لحاظ کرده است.
صادرات نفت ایران جهش داشته یا کاهش!؟
البته مرکز پژوهش‌های مجلس رقم دقیق‌تری برای درآمد صادراتی نفت قائل شد و مهر امسال اعلام کرد که درآمدهای نفتی کشور در شش ماه نخست سال ۱۳۹۹ حدود ۷۰۰ میلیون دلار بوده است. رویترز هم پیشتر اعلام کرد که صادرات نفت ایران در سال ۲۰۲۰ جهش داشته است اما آژانس بین‌المللی انرژی در گزارش ژانویه۲۰۲۰ اعلام کرد که صادرات نفت ایران به ۳۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته است.
همچنین شرکت کپلر، در ماه می ۲۰۲۰ که مصادف با فروردین و اردیبهشت امسال است، گزارش داده که صادرات نفت ایران به حدود ۱۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته و موسسه اف‌جی‌ای نیز صادرات نفت ایران در ماه می را ۲۱۰ هزار بشکه در روز ارزیابی کرده است. این درحالی است که صادرات نفت ایران در فروردین سال ۹۷ و یک ماه قبل از خروج آمریکا از برجام حدود ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه بود و دولت در لایحه بودجه سال ۱۴۰۰، فروش روزانه دو میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت با قیمت ۴۰ دلار در هر بشکه را به عنوان یکی از منابع تامین بودجه در نظر گرفته است.
نظر شما