شمارش معکوس برای تغییر نرخ ارز در بازار/ دلار با سقوط آزاد مواجه می شود یا به کانال جدید می پرد؟

خبرگزاری بازار - اسدالله خسروی: تعلل بانک مرکزی در عرضه ارز به بازار برای تعدیل قیمتها با نظرات متفاوت اقتصاددانان و خبرگان پولی مالی همراه است. برخی از آنها می گویند اگر بانک مرکزی بازار را برای مدت طولانی به حال خود رها کند، قیمت ارز در این بازار بشدت بالا می رود. برخی دیگر معتقدند، صبر بانک مرکزی در عرضه ارز به بازار به موجب جو روانی حاکم بر بازار منطقی و کارشناسی شده است، چرا که در چنین شرایطی اگر بانک مرکزی اقدام به عرضه ارز به بازار کند بازار متحرک و احتمال ایجاد تنش ارزی وجود دارد و طرفی بازار دلال بازی برای مدت کوتاهی فعال و منابع ارزی بانک مرکزی در بازار بدست برخی سود جو می افتد.  

قیمت ارز این روزها در بازار آزاد رو به فزونی است تا جایی که قیمت دلار به بیش از ۱۵ هزار تومان رسیده است. این افزایش قیمت که در پی افزایش میزان تقاضا و مهمتر از آن جوسازی واسطه های سود جو اتفاق افتاده است بازار ارز را به سمت گرانی کشانده است.

سو استفاده دلالان از صبر بانک مرکزی

سفته بازان ارزی و کارکشتگان این بازار که فعالیت دلال بازی آنها همیشه مخل بازار ارز است، به خریداران و فروشندگان ارز می گویند؛ همانطور که بانک مرکزی هیچ اقدامی برای جلوگیری از افزایش قیمت ها در این بازار به کار نمی گیرد و از طرفی خود بانک مرکزی قیمت ارز را در صرافی بانک ها بالا می برد، نشان از افزایش قیمت دلار و سایر ارزها دارد. این التهاب و روانی کردن فضای بازار موجب شده تا بازار ارز طی یکی دو هفته اخیر از جنب و جوشی خاصی برخوردار شود.

تحرکی که البته سرمنشاء آن بهانه سود جویان ارز از قرار گرفتن ایران در لیست سیاه (اف ای تی اف) است. با وجودی که بانک مرکزی هشدارهای خود را به سرمایه گذاران ارزی داده است؛ که در دام سود جویان بازار ارز نیفتند اما قیمت ها در این بازارهمچنان روندی رو به رشد دارد.

دیروز برای چندمین بار رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرد؛ " بانک مرکزی، با هیجانات بازار، هیجانی برخورد نمی‌ کند، بلکه با رویکرد اصولی و استفاده از امکانات و روش های تجربه شده خود در طول ماه های گذشته پیش می رود. "

همتی می گوید" رویکرد اصولی و استفاده از امکانات و روش های تجربه شده خود در طول ماههای گذشته و با رهیافت صبر و تدبیر، تلاشها برای سفته بازی از طریق تحمیل شوک به بازار ارز را با تقویت اقدامات در دست اجرا، خنثی و ثبات لازم را به بازار اعاده خواهد کرد. "

چرا دلار صرافی بانک ها هم گران شد؟

بانک مرکزی در حالی هشدارهای لازم را به سرمایه گذاران ارزی می دهد و تاکید دارد که قیمت این کالا در بازار به زودی کاهش می یابد. که قیمت دلار در صرافی‌های بانکی هم رو به افزایش است. به طور مثال نرخ دلار دیروز در صرافی بانک ها با رشد ۲۲۰ تومانی قیمت نسبت به روز معاملاتی گذشته (شنبه) رقم خورد. و تابلوی صرافی بانک ها فروش هر دلار به مردم  را ۱۴ هزار و ۷۵۰ تومان نشان می داد.

اگر چه بانک مرکزی چه در تعیین نرخ رسمی ارز و چه سیاست های تعیین نرخ این کالا در صرافی های بانکی با سیاست های خاص برای نوسان گیری قیمت ها است اما چنین افزایش قیمتی آن هم در این شرایط موجب می شود تا مردم آگاهانه و یا ناآگاهانه آینده قیمتی ارزها را در بازار آزاد درذهن خود گران تجسم کنند.

ﻣﻌﺎون سابق ﭘﮋوﻫﺸﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻜﺪه ﭘﻮﻟﻲ و ﺑﺎﻧﻜﻲ بانک مرکزی درباره آینده بازار ارز و چگونگی تصمیم بانک مرکزی برای جلوگیری از افزایش بی منطق این کالا در بازار آزاد، گفت: نرخ ارز در بازار آزاد پس از اقدام اخیر گروه ویژه اقدام مالی در قرار دادان ایران در لیست سیاه، با افزایش مواجه شد. این افزایش قیمت البته دور از انتظار نبود چرا که خیلی ها در بازار موقعیت را مناسب بالابردن نرخ ارز دانستند و از این راه به سودهای فراوان دست یافتند.

بانک مرکزی منتظر فروکش شدن جو روانی

کامران ندری درگفتگو با " بازار" تصریح کرد: اگر پیوستن ایران به لیست سیاه (اف ای تی اف) واقعا تاثیری بر اقتصاد کشور بر جای نمی گذارد و مشکلی را در تعاملات بین المللی بانکی ایران با دنیا ایجاد نمی کند، افزایش نرخ ارز در بازار آزاد اثر روانی این تصمیم است و می تواند پس از چند روز فرو کش کند. اما چنانچه برخلاف این موضوع باشد، قطعا افزایش نرخ ارز در بازار طبیعی است.

این اقتصاددان اظهارداشت: شوک قیمتی به بازار ارز در پی قرار گرفتن ایران در لیست سیاه(اف ای تی اف) موجب شده که قیمت ها در بازار ارز طی این چند روزه رها شود. البته علاوه برموضوع (اف ای تی اف) پدیده کرونا و بستن مرزها همچنین قطع موقتی تعاملات اقتصادی ایران با چین بر کاهش درآمدهای ارزی حاصل از فعالیت های اقتصادی و...نیز بر تغییر منرخ ارز در بازار آزاد تاثیر گذار بوده است.

وی گفت: در ماههای گذشته روزانه مبالغ هنگفتی ارز از طریق چین، سلیمانه عراق، ترکیه و افغانستان به کشور وارد می شد اما اکنون کرونا این ارز آوری را موقتا از ما گرفته است.

ندری در پاسخ به این سئوال که چرا با وجود رشد روز افزون قیمت ارز بانک مرکزی اقدام قابل توجهی برای ساماندهی این بازار به کار نمی گیرد، خاطرنشان کرد: بانک مرکزی صبر می کند تا اثرات روانی بازار فرو کش شود به عقیده من این تصمیم تصمیمی درستی است چرا که اگر گرانی ارز حاصل اثر روانی باشد عرضه ارز به بازار از طریق بانک مرکزی برای کاهش قیمت ها کاری اشتباه است. چرا که خواه ناخواه این فضا روانی دوامی ندارد و قیمت ها در بازار ارز تا حدودی مسیر عقب گرد را پیش خواهند گرفت. 

افزایش قیمت تمام شده نرخ دلار

ﻣﻌﺎون سابق ﭘﮋوﻫﺸﻲ ﭘﮋوﻫﺸﻜﺪه ﭘﻮﻟﻲ و ﺑﺎﻧﻜﻲ بانک مرکزی با بیان این که نرخ ارز حتی با اقدامات بازدارنده بانک مرکزی به زیر ۱۴ هزار تومان محال به نظر می رسد، افزود: با پیوستن ایران به لیست سیاه (اف ای تی اف) بی شک هزینه نقل و انتقالات ارز افزایش و این موضوع بر گران شدن دلار تاثیر می گذارد.

به گزارش بازار، حال باید دید و منتظر ماند که بانک مرکزی چگونه و با چه سیاست و یا ابزاری می خواهد بازار ارز را ساماندهی کند و قیمت ها را در این بازار که اکنون جولانگاه دلالان سودجو شده است به ثبات نسبی برساند. البته خود دلالان ارز به خوبی می دانند که نرخ ارز بی شک با سیاست های بانک مرکزی تغییر می کند اما به چه نرخی خدا می داند.