بازار؛ گروه بین الملل: «آصف آیدینلی» در طی مقاله ای که در سایت تحلیلی آذربایجان نیوز منتشر شد، نوشت: در قلب پهنه خشک مغولستان داخلی، انقلابی خاموش در حال وقوع است. چین در حال تکمیل پروژه ای است که ممکن است به یکی از جاه‌طلبانه‌ترین پروژه‌های انرژی تجدیدپذیر در تاریخ تبدیل شود - دیوار بزرگ خورشیدی. هنگامی که این پروژه تا سال ۲۰۳۰ تکمیل شود، انتظار می‌رود با دیوار بزرگ باستانی چین رقابت کند.
این ابرپروژه چیزی بیش از یک شاهکار مهندسی است - یک نقطه عطف استراتژیک در تحول انرژی پاک، نوسازی اقتصادی و احیای زیست‌محیطی چین.
از «دریای مرگ» تا دریایی از پنل‌ها
بیابان کوبوکی که زمانی به دلیل تپه‌های شنی نامساعد و ویرانی‌اش به عنوان «دریای مرگ» شناخته می‌شد، اکنون به عنوان نمادی از پایداری در حال بازسازی است. تصاویر ماهواره‌ای منتشر شده توسط ناسا و گزارش مجله PV، تحولی خیره‌کننده را نشان می‌دهند: نوارهای بلندی از پنل‌های فتوولتائیک اکنون در جایی که زمانی فقط تپه‌های شنی بادخیز وجود داشت، می‌درخشند.
ناسا اظهار داشت: صحرای شنی و عملاً بی‌جان کوبوکی در مغولستان داخلی مدت‌ها به عنوان یک منطقه مرده دیده می‌شد. اکنون مزارع تپه‌های شنی آن به دریایی از پتانسیل فتوولتائیک تبدیل شده‌اند که با افزایش اخیر در تأسیسات خورشیدی متحول شده‌اند.
توپوگرافی مسطح کویر، آفتاب فراوان و نزدیکی به مراکز صنعتی بزرگ مانند بائوتو و بایانور، آن را به یک قطب ایده‌آل برای تولید انرژی خورشیدی تبدیل کرده است و چین با جاه‌طلبی سرسام‌آوری از این فرصت استفاده می‌کند.
چشم‌انداز ۱۰۰ گیگاواتی
طبق گفته اداره ملی انرژی چین، دیوار بزرگ خورشیدی برای دستیابی به ظرفیت تولید ۱۰۰ گیگاوات طراحی شده است - به اندازه‌ای که برای تأمین برق پکن و استان‌های اطراف کافی است. برای مقایسه، این ظرفیت تقریباً معادل کل ظرفیت برق کشورهایی مانند آلمان یا بریتانیا است.
این کریدور خورشیدی که تا پنج کیلومتر عرض دارد، نه تنها انرژی پاک را برای مراکز شهری و صنعتی شمال چین تأمین می‌کند، بلکه نقش محوری در کاهش وابستگی به زغال سنگ و مبارزه با بیابان‌زایی نیز ایفا خواهد کرد.
پیامدهای اقتصادی آن نیز به همان اندازه قابل توجه است. با سرمایه‌گذاری تخمینی ۸۷ میلیارد یورو، انتظار می‌رود این پروژه بیش از ۵۰ هزار شغل ایجاد کند، شریان حیاتی جدیدی را برای جوامع محلی فراهم کند و مغولستان داخلی را به عنوان مرز انرژی تجدیدپذیر قرار دهد.
ابرقدرت خورشیدی جهان
دیوار بزرگ خورشیدی نمادی از استراتژی گسترده‌تر انرژی پاک چین است. تنها در سال ۲۰۲۴، کل ظرفیت انرژی خورشیدی نصب شده این کشور از ۸۸۰ گیگاوات فراتر رفت - بیش از هر کشور دیگری در جهان. چین نه تنها در زمینه استقرار پیشرو است، بلکه بر زنجیره تأمین جهانی پنل‌های خورشیدی نیز تسلط دارد و حدود ۸۰ درصد از تولید را کنترل می‌کند.
در حالی که ایالات متحده آمریکا و اروپا در مورد یارانه‌های صنعتی و تعرفه‌های فناوری پاک بحث می‌کنند، پکن به طور پیوسته در حال ساختن پایه‌های چیزی است که ممکن است به زودی یک ابرشبکه خورشیدی باشد که بیابان‌ها، کوه‌ها و خطوط ساحلی را به یک اکوسیستم انرژی تجدیدپذیر یکپارچه متصل می‌کند.
سرمایه‌گذاری‌های چین فراتر از انرژی خورشیدی است. مزارع بادی دریایی و ساحلی، سیستم‌های ذخیره انرژی و خطوط انتقال ولتاژ بالا با سرعت بی‌سابقه‌ای در حال استقرار هستند. اما شکوه بصری و طنین نمادین دیوار بزرگ خورشیدی، آن را به یک ویترین ملی قدرتمند تبدیل می‌کند.
احیای زیست‌محیط؛ استراتژی ملی
برخلاف بسیاری از پروژه‌های بزرگ که صرفاً بر اساس نیازهای انرژی هدایت می‌شوند، دیوار بزرگ خورشیدی همچنین یک مأموریت زیست‌محیطی دارد. مزارع خورشیدی با تلاش‌های احیای زمین برای مبارزه با بیابان‌زایی - یک مسئله مبرم برای سرزمین‌های شمالی چین - ادغام می‌شوند. با تثبیت تپه‌های شنی، کاهش فرسایش خاک و حتی اجازه بازگشت پوشش گیاهی محدود، این پروژه با چشم‌انداز بلندمدت پکن از تمدن زیست‌محیطی همسو است.
این رویکرد یکپارچه نشان دهنده تغییر در سیاست چین است، جایی که زیرساخت‌های انرژی، احیای محیط زیست و توسعه اقتصادی به عنوان ستون‌های وابسته به هم برای جوان‌سازی ملی دیده می‌شوند.
جاه‌طلبی‌های انرژی چین محدود به اولویت‌های داخلی نیست. با افزایش تقاضای جهانی برای فناوری‌های انرژی پاک، پکن قصد دارد تسلط فناوری خود را به اهرم ژئوپلیتیکی تبدیل کند. پروژه‌هایی مانند دیوار بزرگ خورشیدی نه تنها قدرت فناوری بلکه ظرفیت مقیاس‌پذیری را نیز نشان می‌دهند - قابلیتی که در حال حاضر کمتر کشوری می‌تواند با آن برابری کند.
در حالی که جهان با ناامنی انرژی، بحران‌های اقلیمی و تغییر زنجیره‌های تأمین دست و پنجه نرم می‌کند، چین خود را به عنوان تأمین‌کننده و تعیین‌کننده استاندارد در گذار سبز معرفی می‌کند. دیوار بزرگ خورشیدی فقط یک پروژه انرژی نیست - بلکه پیامی به جهان است: چین انقلاب انرژی بعدی را رهبری خواهد کرد.
از بسیاری جهات، دیوار بزرگ خورشیدی طرحی کلی برای چگونگی دستیابی پروژه‌های تجدیدپذیر در مقیاس بزرگ به اهداف چندگانه - امنیت انرژی، کاهش تغییرات اقلیمی، احیای اقتصادی و احیای زمین - است. این طرح سوالات عمیقی را مطرح می‌کند: آیا چنین مدل‌هایی می‌توانند در جای دیگر تکرار شوند؟ آیا سایر کشورهای بیابانی از خاورمیانه تا شمال آفریقا از چین پیروی خواهند کرد؟
آنچه واضح است این است که چین منتظر نمی‌ماند تا بفهمد. در حالی که جهان در مورد اهداف اقلیمی و تعهدات صفر خالص بحث می‌کند، چین در حال حاضر بتن‌ریزی، نصب پنل‌ها و تبدیل بیابان‌ها به مراکز تولید نیرو را انجام می دهد.
دیوار بزرگ خورشیدی ممکن است به زودی به عنوان گواهی نه تنها بر مهندسی انسانی، بلکه بر تغییر پارادایم در نحوه تأمین انرژی تمدن‌ها - نه از طریق استخراج منابع فسیلی، بلکه از طریق روشنایی خورشید - باشد.
نظر شما