دکتر محمدعلی صدیقی؛ بازار: متاسفانه بودجه سال جدید مثل گاو شیرده ای می ماند که هر کس در مسیر نگاه پوپولیستی و غیر منطقی خود چنگی به آن می زند و سهم خواهی می کند و بخش عظیمی از آن مطابق روال گذشته به موسسات و یا گروههای خاصی تعلق می گیرد تا امکان تصویب فراهم شود. بعنوان مثال رئیس سازمان برنامه و بودجه می گوید:" اگر ارز جهانگیری حذف شود مبلغ یارانه می تواند چند برابر شود" و یا نایب رئیس کمسیون اجتماعی می فرمایند: «افزایش ۲۵ درصدی حقوقها کم است» و غیره.
نگاه غیر توسعه ایی به بودجه که مثل اختاپوس بودجه را می بلعد
در بودجه پیشنهادی هزینه های جاری ۷۵% بودجه را در برگرفته این در شرایطی است که نرخ سرمایه گذاری سال‌های اخیر خیلی کاهش داشته و برای گام برداشتن در مسیر توسعه اقتصادی هیچ چشم انداز روشنی در برنامه ها وجود ندارد. در حقیقت بودجه پیشنهادی خارج از تفکر توسعه ای بسته شده و دچار روز مرگی شده است که این روال از دهه های گذشته متداول بوده است.
در شرایط رکود تورمی حاکم بر اقتصاد ایران، امیدی به مقابله با آن در بودجه تقدیمی وجود ندارد
در شرایط رکود تورمی حاکم بر اقتصاد که نشات گرفته از ضعف مدیریت دولت خصوصا تیم اقتصادی آن است و کرونا هم مزید بر علت شده است، رشد هزینه های دولت حدود ۳۰% پیش بینی شده که تنها ۲۵ % آن در مسیر عمران و محرک تعریف گردیده است. این در شرایطی است که تورم کنونی نزدیک به ۵۰% است و با توجه به انتظارات تورمی حاکم، ارزش واقعی مخارج دولت در سال آتی کاهش خواهد داشت و همچنین رشد نقدینگی ۳۰ درصدی در برابر تورم ۴۶ درصدی نیز، حکایت از سیاست‌های انقباضی مالی و پولی در سال آتی دارد. لذا با این تفاسیر امیدی به مقابله با رکود حاکم در بودجه تقدیمی وجود ندارد.
نمود عینی کاهش توان خرید مردم و کوچکتر شدن سفره آن در اقتصاد اصناف و بازار قابل مشاهده است
قدرت خرید واقعی مستخدمین دولت و بطور موازی بخش خصوصی با رشد ۲۵ درصدی حقوقها و تورم ۴۶ درصدی عملا ۳۰%کاهش پیدا می کند و این کاهش در رونق اقتصادی بخش خصوصی خصوصاً بازار و اصناف نمود پیدا می کند و نهایتاً سفره مردم از این هم کوچکتر خواهد شد و فقر عمومی را شاهد خواهیم بود.
در نظر گرفتن قیمت چهل دلاری برای نفت و تولید بیش از دومیلیون بشکه در روز غیر واقعی بودن بودجه را به اثبات می رساند
پیش بینی قیمت چهل دلاری و افزایش تولید به بیش از دو میلیون بشکه در بودجه پیشنهادی بیشتر شبیه جٌک سیاسی می تواند باشد تا واقعیت! و شاید هم در آستانه انتخابات ریاست جمهوری اهداف خاص خود را در ماه‌های آخر دولت دوازدهم دنبال می کند و می تواند غیر واقعی بودن بودجه را نشان دهد که در صورت عدم تحقق آن، بدلیل وابستگی عمیق بودجه به در آمد نفتی، کل بودجه را با چالش جدی مواجه می کند. هر چند تولید واکسن کرونا می تواند خبری مثبت برای بازار نفت باشد لکن ورود احتمالی ایران به بازار نفت می تواند جنگ سهم گیری از بازار نفت را در پی داشته و موجب کاهش قیمت نفت در بازار اشباع شده آن توسط رقبای سنتی ایران(عربستان، روسیه) گردد.
لذا افزایش در آمد های نفتی ایران در بودجه پیش بینی شده ریسک و عدم اطمینان بالایی را خواهد داشت و در خوشبینانه ترین حالت و در صورت برگشت بدون قید و شرط آمریکا به برجام و در نهایت امکان صادرات نفت ایران شاید نیمی از آنچه در بودجه آمده است محقق شود.
با عنایت به نکات فوق و مساله مبارزه با کرونا و نیز انتخابات آتی و پیش بینی هزینه های پوپولیستی و امثال آن و از سوی دیگر عدم تحقق در آمدهای نفتی و تجربه منفی قرض از مردم (دست در جیب مردم کردن) طی امسال از طریق بورس و غیره، همگی حکایت از کسری بودجه بالای دولت در سال پیش رو و تامین آن از طریق غیر متعارف مثل انتشار پول و قرض از بانک مرکزی، شاهد رکورد زنی دولت در این زمینه خواهیم بود که در این صورت سفره مردم بالاخص دهک‌های پایین باز هم کوچکتر خواهد بود که سایه آن در تولید، صنعت، اصناف و بازار نمود عینی پیدا می کند.
نظر شما